Mexdurê erdlerzî: Bi rayan hetkarîye danê?

  • 10:44 22 Sibate 2024
  • NAROJANE
 
AMED - Verê weçînayîşî serê bajarê ke erdlerz tede pê ame de mesajê tehdîdî berz benê û cinîyan reaksîyon mojna nê caardişan û wina vatî: “Bi rayan hetkarîye danê?’ 
 
6ê Sibate 2023yî de merkezê ci Bazarcix ê Mereşî de di erdlerzî pê ameyî. Girdîya erdlerzan 7.8 û 7,5 bî û serê 11 bajaran de tesîr viraşt. Goreyê hûmara fermî tewr tay 50 hezar û 783 kes dinyaya xo bedelnayî. Her çend ke yew serrî derbez bibo zî hema zî lazimîyê şarî nêameyî peydakerdiş û problemê tewr pîl zî starbîyayîş o. Vayeya awanîyan vera şar mahkumê xeyme û konteyniran ameyo kerdiş. 
 
Hema birînê erdlerzî teze yo, rojê verênan de serekkomarê AKPyî Recep Tayyîp Erdogan kombîyayîşê naskerdişê namzetanê Hatayî de vatbî ‘Rayîrberîyê merkezî bi rayîrberîyê herêmî reyde mîyanê paştîdayîşî de nêbo çîyêk nîno nê bajarî. Biewnê simer ame Hatayî’. Wezîrê Bajarvanî Dorme û Îklîmî Mehmet Ozhasekî zî weşanê ganî de vat “Standardê awanîyê ma yê ke herêma erdlerzî de ma viraşt yê verê cu ra xeylê berz ê. Ma benê meymanê hemwelatijê ke awanîyê înan ameyî teslîmkerdiş û vanê ‘Homa şima ra razî bo. Biewnê awanîyê ma rijîyayî (eke merg zî nêbo) baş o ke rijîyayî ke nika şima vîlayan de manenê’.” 
 
Cinîyan derheqê vatişê îqtîdarîye de ercnayîşê xo ard ziwan.
 
‘Eşkerayîye bêmerdimîye ya’ 
 
Wendekare Dîlan Yalçine da zanayîş ke berpirsîyarîyan vera wezîfeyê xo ca nêarda, herêma erdlerzî de kêmasî est ê û wina vat: “Tena vera mexdurê erdlerzî de nê vera heme probleman de nizdîbîyayîşê înan wina yo. Her kes keyeyê xo yê germ de ronişto, qesr de ronişte kêfê xo ra ewnîyeno. Şar eziyet anceno. Bi çareserîye nizdîyê problemanê şarî nêbenê. Eşkerayîyê îqtîdarî teberê merdimîye yo. Weçînayîşan de tena yenê berê ma. Dima ra çîyêk nêkenê.”
 
‘Ma mecburî rayanê xo bidê’ 
 
Tuba Yilmaze zî prosesê erdlerzî vist vîr û dîyar kerd ke kes hetkarî nêdano û wina ercnayîş kerd: “Keyeyê ma xisar dî. Ma nika kira de yê. Ma pawenê ke awanîyê toplu konutî eşkera bibê. La hêvîya ma çin a. Bi hezaran kesî merdî. Bi hezaran canî şîyî. Nika merdim seba ke banêk bigîro vatişê bi xof kenê. Vanê şima rayan nêdê ma banan nêvirazenê. Ma mecbur nîyê ke rayan bidê şima. Ganî rayîrberîyê winasî çinî bê.”
 
‘Gelo bi rayan kenê?’ 
 
Leyla Arkele zî ard ziwan ke dimayê erdlerzî cayêk ke şêra nêmendo û wina vat: “Awanîyan virazê, la çîyêk nêbedelîyayo. Hende pereyê hetkarîye ke ameyî şîyî kam ca? Gelo bi rayan hetkarîye kenê? Merdimê ke her çîyê xo vînî kerdî est ê. Her çend ke yew serrî derbaz bibo zî awanîyê bi xisarinî nêameyî rijnayîş.” 
 
Hemwelatija ke nêwaşte nameyê xo bida îqtîdarî rexne kerd û vat ke ganî serekkomar têduştîye, azadî û cuya şaran verê çiman de bigîro.