Elfazî Toral

 

STENBOL - Dengbêje Guloş Bêrtîya ke tuta keyeyêk koçer bî, dadîya xo ya dengbêje ra tesîr bena û kulturê xo heta ewro arda. Guloşe wina vat: “Çimeyê îlhamê mi cinî yê. Wayîrvejîyayîşê kulturê xo, xo raştîya xo ra dûrî nêkewena. Sere de cinî ganî heme komel binê vengê ma de kom bibo.”

 

Dengbêjî ke aîdê kulturê şarê kurdî yo û bi seserran o heta ewro ameyo, hema zî bi ked û xoverjîyayîşêk gird yeno ciwîyayîş. Bi serran o vera asîmîlasyon û polîtîkaya dewlete kulturê dengbêjîye ziwanê ma heta ewro ardo. Bi taybetî dengbêjê cinî bi xebatê xo semedê heme cinîyan benê îlham. Yew nê dengbêjan ra Dengbêje Guloş Bertîye ya. 

 

Dengbêj Guloşe tuta keyeyê koçer a û ma cuye û têkoşînê aye fekê aye ra goşdarî kenê. 

 

Tutîye ra nata dengbêjîye kena… 

 

Guloşe serra 1983yî de zozanê Şerevdînî yê Çewlîkî de sey tuta keyeyêk koçer yena dinya. Serrê tutîye yê aye bi koçerîye derbaz beno. 6 serrîya aye de keyeyê aye dewe de bi ca beno û tuta şenike ya 8 wayê û birayanê xo ya. Keyeyê aye welatperwer o û deyîrê dadîya xo ra tesîr bena. Radyoyê Erîwanî de dengbêjê cinî goşdarî kena. Guloşe wina vana: “Deyîrê kurdî, kultur, nasname, xozaya ma yê.” 

 

Mîrasê dadîya xo dewr gêna 

 

Guloşe dîyar kena ke dengbêjî dadîya aye rê menda û wina vat: “Dadîya mi deyîran ra xeylê hes kerdêne. Meryem Xane ra zaf hes kerdêne. Dengbêjî hunerêk zaf dewlemend û taybet o. Her raşteyê cuya ma de tesîrê ci est o. Dadîya mi dengbêjî kerdêne. Veyveyan de deyîran vatêne. Her kes dormeyê aye de kom bîyêne û goveng çarnayêne. Nê semedî ra tesîrê dadîya mi xeylê serê mi de est o. Dadîya mi Meryem Xane ra îlham girewt. Çimeyê îlhamê ma her tim cinî bî.” 

 

Vera hêrişê wayîrvejîyayîşê kulturî 

 

Guloşe dewamê qiseykerdişê xo de da zanayîş ke kulturê kurdî û dengbêjî netîceyê bedêlanê girdan de ameyî heta roja ma ya ewro û wina dewam kerd: “Sîstem vera kultur, ziwan û nasnameyê kurdî de polîtîkayê zaf cîyayan rayîr ra beno. Vera polîtîkayê dewlete de ganî ma wayîrê kultur û hunerê xo bivejê. Sîstem xora sîstemêk lêşin o. Dewlete hêrişê ziwanê kurdî kena û wazena asîmîle bikera. Wazena şarê kurd xoserbîyayîşê xo ra dûrî bikewa. Wezîfeyo ke keweno serê mile ma ganî ma raştîya xo ra dûrî nêkewê, ma wayîrê kulturê xo bivejê. Ganî ciwanî wayîrê kulturê xo bivejê.”

 

‘Serkêşê xoverdayîşê denbêjîye deyîrê cinîyan ê’ 

 

Dengbêj Gulope ard ziwan ke deyîr û kulturê dengbêjîye bi wesîleya têkoşîn û xoverdayîşê cinîyan heta roja ewro ameyo û nê çîyan vat: “Cinî her raşteyê cuye de bi têkoşînê xo komelî rê bîyî nimûne. Bi kulturê dengbêjîye cinî bi hunerî reyde bîyî yew û heta ewro ardî. Dengbêjî eserê cinîyan o. Binê xoverdayîşî de xoverdayîşê cinîyan gird bî. Ez seba xo zî vana ke têkoşîn mi ard heta ewro. Têkoşîn bi cinîyan reyde bîyo yew. Serkêşê xoverdayîşê dengbêjîye deyîrê cinîyan o.” 

 

Bi fistan û deyîranê xo venga cinîyan kena 

 

Guloşe qiseykerdişê xo yê peyênan de da zanayîş ke seba kulturê kurdî bêro ciwîyayîş ganî her kurdêk wayîrê kulturê xo bivejîyo û wina ard ziwan: “Ma wexto ke dengbêjîye kenê venga cinîyan kenê. Ma wexto ke bi fistan û ziwanê xo deyîran vanê, ma cinîyan binê veristîya vengê xo de anê têhet. Tena cinî nê, ma dengbêjîye bi heme kesî danê naskerdiş û danê ciwîyayîş. Ma wazenê xîtabê her hetê komelî bikerê. Ma wazenê heme kes wayîrê dengbêjîye bivejîyo.”