‘Tewr zêde hêrişê heqanê cinîyan ê cuye yeno kerdiş’

  • 10:48 26 Kanûne 2023
  • NAROJANE
 
Pelşîn Çetînkaya
 
RIHA - Avûkate Fazîlet Taştane dîyar kerd ke têkoşînê hemverê polîtîkayê bêcezaverdayîşî yê hemverê şîdetî de muhîm o û wina vat: “Ganî qanûnê bi tesîrin bêrê caardiş û cinî vera şîdetî de xo rêxistin bikerê.” 
 
Hêrişê serê cinîyan û heqan ê Kurdistan û Tirkîya bi taybetî bi hukmatê AKPyî reyde zêde bîyo. Nê prosesî de Peymana Stenbolî, heme destkewtişê cinîyan ameyî xespkerdiş û bi rayîrê hukmî nê amancê xo bi bêcezaverdayîşî pê ano. Avûkate Fazîlet Taştane derheqê polîtîkayê bêcezaverdayîşî ke seba şîdetê serê cinîyan û tutan de yeno rayîr ra berdiş ercna.
 
 'Bi polîtîkayê bêcezaverdayîşî reyde hêrişî zêde benê' 
 
Fazîlete dîyar kerd ke hedîseyê şîdetî roj bi roje zêde benê û vat ke sebebê bingeyîn ê nê qewimîyayîşan polîtîkayê bêcezaverdayîşî yo. Fazîlete da zanayîş ke çarçeweya polîtîkayê bêcezaverdayîşî de tehqîqatêk bi tesirin û tedbîrê pawitişî û vernîgirewtişê şîdetî kêm ê û vat ke ê vînenê ke bawerîya cinîyan bi hukmî nêmenda. Fazîlete wina dewam kerd: “Çi hewfo ke dewa û dosyayan de ma dî ke tehqîqatê bi tesir nînê kerdiş, bi taybetî zî derheqê şîdetê serê cinîyan de dewayê sucê cînsî û xokiştişî de zî dewa bi beraetî netîce benê.” Fazîlete dîyar kerd ke dosyayê nê dewayan de tu qerarê pawitişê cinîyan çin o û wina vat: “Ma tena qerarê ke seba demêk kilm pawitişê cinî û dima ra zî tenaverdayîş û îzolekerdişê ci vînenê nê dosyayan de.”
 
‘Tewr zêde heqê cuye yê cinîye rê mudaxale est o’ 
 
Fazîlete ard ziwan ke qewimîyayîşê şîdetî de caardişê pederşahî û feodali her tim vera cinîyan de dewre de yê û wina vat: “Ma vanê ke qirkerdişê cinîyan polîtîk o. Seba vernîgirewtişê nê çîyî, tesilî ganî fînayîşê ceza yê rewşa başe vera ûsn. nêrê kerdiş. Ganî muhakemekerdişê hîna adilîn bêrê kerdiş. Semedo ke çîyo ke ganî sere de bêro pawitiş heqê cuye yo û ma vînenê ke tewr zêde heqê cuye yê cinîyan rê mudaxale est o.”
 
'Ganî temsîlkarîya cinîyan zêde biba' 
 
Fazîlete tewr peynî vat ke seba çareserîya înan probleman ganî Peymana Stenbolî, Peymana Têkoşînê Vera Cêhwazîya Vera Cinîye (CEDAW) û qanûnê bi hûmara 6284î vera hêrişê serê cuye, îrade û keda cinîyan de bi hawayêkê tesirin bêrê caardiş." Fazîlete ard ziwan ke weçînayîşê herêmî nizdî beno û nê prosesî de rêxistinbîyayîşê cinîyan raşteyê taybetî de xeylê muhîm o û ganî temsîlkarîya cinîyan zêde biba û da zanayîş ke nê prosesî de xeylê berpirsîyarî keweno serê mile dezgeh, rêxistin û komeleya cinîyan.