Nazlican Nûjin Yildiz

 

ÎZMÎR - Cinîyan dîyar kerd ke şer û pêrodayîşê peynî de zî sey heme şeran cinî û tutî bîyî hedef û da zanayîş ke ganî cinîyê Fîlîstîn û Îsraîlî hemkarîya yewbînan bikerê û cinîyê bînî yê dinya zî bi înan reyde paştîdayîş mîyan de bê. 

 

Hêrişê Îsraîlî yê vera Fîlîstînî 7ê Teşrîna Verêne ra nata dewam kenê. Hêrişê Îsraîlî de zêdeyê 11 hezar tenan dinyaya xo bedilna. Derheqê babeta hêrişê Îsraîlî yê vera Fîlîstînî de ercnayîş ame kerdiş. 

 

Bale ancîya serê paştîdayîşê cinîyê Rojawanî 

 

Nuştox Ayşe Duzkane dîyar kerd ke şer de her tim qalê rewşa cinîye yena kerdiş la no konseptêk şer ê kehen o û da zanayîş ke cinî nika sey nesneyê şerî ya û nimuneyê tewr baş ê nê çîyî Rojawan yeno dîyîş. Eynî wextî de ganî sivîlê ke uca de ciwîyenê zî nêrê kiştiş. Xeylê tutî bi hovî ameyî qetilkerdiş. Bi bawerîya mi do wirdî cografyayê ke nimuneyê peynî yê kolonyalîzmî yê dinya yê, xoverdayîş ser bikewo. Seba awankerdişê dinyayêka cîya Rojawanê Asyaye ke eynî wext de azadîya cinî û têduştîya cinî zî tede de yo. Coka ra zî ez na bawerî de ya ke serkewtişê înan wirdî xoverdayîşan do xeylê muhîm bo. Vîşêrê nî çîyî, desteştiş û tacîz sey metodê şerî yeno şuxilnayîş la eynî wextî de hîkayeya ke qet nêqedîyena, serê hesasîyetê ma yê femînîstî yê ke hetê kolonyalîstan ra sey haletî yeno şuxilnayîş yenê viraştiş. Îsraîl wesayîtêk gird ê propagandayê sîya yo. Na babete de îqazê femînîstê Erebî estê. Ê vanê femînîzm haletêk kolonyalîzmî yo.”

 

Muhîmîya paştîdayîşî 

Weqfê Paştîdayîşê Cinîyan ê Anqaraye ra îlgî Kahramane zî dîyar kerd ke na game de bi hawayêkê sîstematîk şîdet bi cinîyan yeno kerdiş û wina vat: “Ma verê cû zî nê çîyî Tirkîya û Sûrîye de dî. Wexto ke qalê şerî yeno kerdiş, ma nê çîyî reyna pêkewtişê mabenê Fîlîstîn û Îsraîlî de vînenê. Çi heyfo ke şer raşte raşt cuya cinîyan keno hedef. Şer bi bedenê cinîyan dewam keno. Goreyê mi ganî ma heme vera nê çîyî de Tirkîya de paştîdayîşê xo gird bikerê.” 

 

Ganî cinîyê Îsraîlî û Filistînî pîya hemkarîye bikerê… 

 

Sereka Rumetî ya Komeleya Keyeyê Kulturê Cinîye ya Çigli Evka 2 (ÇEKEV) û Aktîvîsta Platformê Cinîyan a Çigliye Kizbes Aydine zî dîyar kerd ke her şerî de cinî û tutî yenê mexdûrkerdiş û dîyar kerd ke heme şeran de cinî sey "xenîmetî" yena diyiş. Kizbese vat: “Welatêk dagirkerde de tecawuz bi cinîyan yeno kerdiş. Na babete de hem Fîlîstîn û heme zî Îsraîl de cinî benê qurbanîyê şerê camêrdan. Ê benê mexdûrê pêrodayîşê ke nêbenê sebebê ci. Coka ra ganî cinîyê Îsraîl û Fîlîstînî yewbînan bitepişê û cinîyê dinya zî bi înan reyde bibê yew û seba ke cinî berdêlê nê şerî nêdê çîyêk bikerê.” 

 

 'Ganî cinî xeta diyîne awan bikera' 

 

Kizbese ard ziwan ke şerê mabenê Îsraîl û Fîlîstînî de zîhnîyetê serdest ê camêrdî wirdî hetan de zî serdest o û wina vat: “No zîhnîyetê camêrdî cinîyan keno hedef. Wexto ke cinî bena hedef, cinî reyna bena mexdurê şer û hetê şerî manaya adetî de pê kerdî û zîhnîyetî de bîyî dost. Ganî cinî xeta diyîne awan bikera. Şer û pêrodayîş qet kêfweşî cinîyan rê nêardî û do nêarî zî. Coka ra ez vana bicîwîyo paştdayîşê cinîyan ê yewbînan rê.”