Oznur Deger

 

MÊRDÎN - Dewa Xanîsora Mehsertê de dest bi viraştişê dims, bastêq û meşlulan ame kerdiş. Vera fêdeyê nê werdan ê seba weşîya merdimî, sey tehmêk herêmî serê sifreyan de ca gênê. Bastêqê Kurdistanî tewr zêde çîyê ke eleqe vînenê ra yo. 

 

Bi ameyîşê payîzî reyde amadekarîya seba zimistanî zî bê maben dewam kena. Bi payîzî reyde sifre rengin benê. Hemwelatijê ke kewtî amadekarîya zimistanî sebze û fêkîyanê demserrî huşk kenê, yan zî bi metodê cîyayan amade kenê. Nê tehman ra tay bi kedêke gird yenê amadekerdiş û serê sifreyan de cayê xo gênê. Dims, bastêq û meşlulî serê sifre, market û bazaran de cayê xo girewtî. 

 

Ma viraştişê nê werdê muhîmî û herêmî cayê ci de taqîp kerd. Dewa Xanîsorê ya qezaya Mehsertî ya Mêrdînî de dewijî dest bi viraştişê înan werdanê ke bi hengure yenê viraştiş, kerdî. 

 

Mîyanê rezî ra heta serê sifreyan 

 

Sere de hengure yena arêdayîş û gama diyîne de zî hengure yena pelçiqnayîş û esirnayîş. Awa hengure yena vetiş. Dima ra awa hengure fînîyena sitîlan û bi saetan yena girnayîş. Awa hengure ke bi girnayîşî tîr bena, yena merheleya dimsî. Dima ra zî seba bastêq û meşlulan virazîyena. Na sewîya de dims beno gesîd. Gesîde kumaşan ser de yena rafînayîş û rojêk binê tîje de yena verdayîş. Seba meşlulan zî gozan bi la kenê û layê gozan bi gesîde mîyan vîsnenê û vejenê. Meşlulan zî verê tîje de vindarnenê. Çend rojan verê tîje de yenê vindarnayîş û dima ra yenê vedaritiş.

 

Bastêq senî yeno viraştiş 

 

Cinîya bi nameyê Mevlude Çetînkayaya ke dewa Xanîsorî ra ya derheqê viraştişê nê werdan de qisey kerd û vat: “Ma hengure arê danê. Ma pak şuyenê. Dima ra ma esirnenê. Awa hengure ma kenê teştan. Dima ra ma herra sipî kenê mîyan. Ma awe kenê sitîlan û girnenê. Çend saetan girîyena. Awa hengure zelal bena. Wexto ke ma dims virazenê ma yewna reye kenê teştan. Seba gesîdî zî ma cîya kenê sîtilan û ard weşanenê û newe ra pewjenê. Dima ra tîr beno û ma serê kumaşan de rafînenê. Rojêk tîje de vindenê. Dima ra ma wedarnenê. Seba meşlulan zî ma eynî gesîde virazenê. Guzê ke ma bi la kerdî ma kenê mîyanê gesîde û vejenê. Çend rojan tîje ver de layê guzan yê gesîdinî yenê vindarnayîş.”

 

Xeylê cayan ra sîparîş yeno 

 

Mevludeye dewamê qiseykerdişê xo de dîyar kerd ke dims rojêk de yeno viraştiş la bastêq û meşlulî zehmet ê û vat: “Eke hûmara kesê ke xebetîyenê zêde biba kar zî şenik beno. Ma bi heme keyeyê xo reyde karê bastêqî kenê. Keda tewr zêde cinî danê. Tena seba xo nê ma seba rotişî zî virazenê. Ma bastêqê xo benê Qoser, Edene de roşenê. Ma bi sîparîşan virazenê. Her serre ma goreyê sîparîşan virazenê. Vîşêrê înan zî ma dims virazenê. Qerejdax, Şirnexî ra yenê dimsê ma herînenê. Edene ra 50 kîlo waştî. Hengurê ma mird bikero ma do virazê.”

 

‘Seba merdiman bi fêde yo’ 

 

Mevludeye qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant serê fêde û muhîmîya werdan ê seba weşîya merdiman û wina peynî kerd: “Dims û bastêqê ke ma virazenê organîk ê. Seba weşîya merdiman zaf baş ê. Tu madeyêke bîn tede çin o. Ma werdê organîkî virazenê. Coka ra zî seba weşîya merdiman xeylê bi fêde yê.”