AMED - MED-DERî ke bi ziwanê kurdî perwerdeyî dano, perwerdeyîyê demo newe dano destpêkerdiş. Hemsereka MED-DERî Şukran Yakute vera polîtîkayê asîmîlasyonî de venga tewrbîyayîşê kursê ziwanê kurdî kerd. 

 

Kurdî semedo ke ziwanê xo bidî ciwîyayîş têkoşîn danê û yew parçeyê nê têkoşînî zî perwerdeyîyê ziwan o. komeleya Cigêrayîşê Kultur û Ziwanî ya Mezopotamyaye (MED-DER) Amed de her wext qursê bi kurmancî û kirmanckî dana. Hemsereka MED-DERî Şukran Yakute derheqê qeydê demo neweyî de qisey kerd û da zanayîş ke kurdî seba ziwanê xo têkoşînêk gird dayî û nika zî danê.

 

‘Ziwanê dadîye muhîm o’ 

 

Şukrane qiseykerdişê xo de da zanayîş ke merdim wexto ke yeno dinya wayîrê ziwanê xo beno û bi taybetî emrê şenikîye de seba tutan ziwanêk bîn bêro musnayîş zî musayîşê ke ziwanê dadîye ano xo mojneno. Şukrane wina vat: “Tut/e pîzeyê dadîya xo de vengan eşnaweno/a. Bi taybetî vengê dadîya xo. Mîyanê demî de ziwano ke yeno qiseykerdiş eşnaweno/a. Wexto ke yeno/a dinya zî bi nê ziwanî dormeyê xo nas keno/a. Tut/e wexto ke tay pîl beno/a ziwananê bînan eşkeno/a bimuso/a û qisey bikero/a. La qet çîyêk cayê ziwanî nêtepişeno.” 

 

‘Raşteyê perwerdeyî yeno astengkerdiş’ 

 

Şukrane dîyar kerd ke kurdî seba pawitişê ziwanê xo û ciwîyayîşê ziwanî zaf xover dayî û ard ziwan ke bi polîtîkayê asîmîlasyonî hewl yeno dayîş ke ziwanê kurdî bêro çinîkerdiş. Şukrane qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Kurdî seba ziwanê xo têkoşînêk gird danê. Serê kurdan de polîtîkayê asîmîlasyonî yê sîstematîk yeno rayîr ra berdiş. Asîmîlasyon dewam keno. Heqê perwerdeyîyê kurdî yeno astengkerdiş. Bi qeyûman û kelepulanê cîyayan hewl danê ziwan cuya merdimî ra bivejnê.” 

 

‘Ganî yewbînan fehm bikerê’ 

 

Şukrane dewamê qiseykerdişê xo de eşkera kerd ke kurmancî û zazakî pîya mîyanê paştîdayîşî de bibê do seba ciwîyayîşê ziwanê kurdî biresê amacê xo û vat: “Kurmancî semedo ke kirmanckî fehm nêkenê û nêzanê qisey bikerê zazayan ra gerreyin ê. La ganî na rewşe bêra fehmkerdiş. Na cografyaye de pîya bîyayîşê xo dewam kenê. Ez nêvana ke kurmanc wa kurmancî, zaza zî wa zazakî qisey bikerê. Wa yewbînan fehm bikerê.” 

 

Venga tewrbîyayîşê qursan 

 

Şukrane qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant serê perwerdeyîyê newe yê MED-DERî û venga tewrbîyayîşê her kesî kerd ke ziwanê xo bimusê û wina peynî ard: “Ma hem dersê kirmanckî danî û hem zî yê kurmancî danê. Hem yê onlîne û hem zî yê rî bi rî esto. Xeylê bi îmkanin o. Ma hewl danê xo biresnê her kesî. Ma venga her kesî kenê ke tewrê qursanê ma bibê û seba qursan xo qeyd bikerê.”