Kurdistan de wextê mehsereyî

  • 12:25 17 Teşrîna verêne 2023
  • NAROJANE
 
Gulşen Koçuk
 
RIHA - Wexto ke ma seba amadekarîya zimistanî ke ver bi peynîye ra şinê ra ewnîyenê, dewijê Karakoyunî amadekarîya wedaritişê mehsereyî kenê. Dewijî engurê ke arê danê seba viraştişê bastêq û meşlulan amade kenê. 
 
Semedo ke rojê germî peynî benê, Kurdistan de amadekarîya zimistanî nika ver bi mehsereyî de yo. Kurdistan de dimayê viraştişê awa firingîyan û îsotan, huşkkerdişê sebze û fekîyan nika zî dest bi çinitişê enguran ame kerdiş û engurê ke yenê arêdayîş seba zimistanî açarîyenê sey gidayê bastêq, dims û meşlulan. Dewa Karakoyunî ya qezaya Sêwregî ya Rihaye de hemwelatijî amadekarîya xo ya zimistanî bi engurê ke rezanê xo ra arê danê, kenê û enguran açarnenê gidayan. 
 
Tirkîya ke ci de bi kedêk gird rezî yenê viraştiş de engure yena arêdayîş, yena berardiş û hewize de engure yena pelçiqnayîş û şîreyê ci yeno vetiş. No proses tewr zêde seba tutan açarîyeno wextê kêfweşîye. Nê demê mehsereyî tewr zêde seba tutan açarîyeno kêfweşîye. Nê demê ke seba dewijan zehmetî de dewijî şinê hetkarîya yewbînan û karê yewbînan şenik kenê. 
 
Perîhan Tum û Gulê Tuma ke dewe de manenê, ma rê qala şîreyo ke açarnenê gidayê tewir bi tewiran û senî senî nê werdan anê sifreyan ser kerdî. 
 
Rez ra yeno sifreyan ser 
 
Perîhane dîyar kerd ke şîreyo ke engure ra gênê sere de girnenê, kefê ci gênê û dima ra zî sefênenê teştan û heta ke zerdin bibo paweyê ci menenê. Perîhane wina dewam kerd: “Bado ke şîre serdin beno ma ardê xo moxilî ra vîyarnenê û verdenê mîyanê ci. Dima ra zî ma safo kenê û reyna ma verdenê mîyanê sîtilan û danê serê adirî. Heta ke tîr bibo ma têdanê. Eesîdo ke ma virazenê, ma çarê sipî kenê, serê çaputî de rijnenê û verdenê verê tîje. Dima ke zuha beno ma çaputê xo arê danê û dima ra înan bi awe hî kenê û bastêqê xo ci ra cîya kenê. Bastêqo ke ma pişnenê dimayê demêk ma wedarnenê.”
 
Viraştişê esîdî
 
Gulê zî wina qala viraştişê esîdî kerd: "Ma engurê xo anê û hewizan de esernenê. Ma şîreyê engure gênê. Ma serê sibayî saet 03.00î de wirzenê, ma heme kenê sîtîl-niqreyan. Ma kerrayê sipî zî kenê mîyan ke rengê ci weş bibo. Dima ra ma rijnenê teştan û serdin kenê. Dima ke şîre serdin beno ma ard kenê mîyan û ma têrdayîş ra dima kenê sîtilanê girdan. Ma têrdanî, heta ke heme têmîyan bibo. 2-3 saet ma girnenê. Dima ra ma çarşevan rafînenê û esîdê xo rijnenê înan ser. Dima ke bastêqê ma verê tîje de zuha benê ma pê hîkerdişî çarşevan ra bastêqê xo cîya kenê û pişnenê.”    
 
'Karêk ke kede wazeno yo’
 
Gulê, dîyar kerd karê ke kenê xeylêk zahmet o û kede wazeno. Lê lezetê ci zî ercîyayeyê na keda ke ma danê yê. Gulê ard ziwan ke ê meşlûlan zî virazenê û wina vat, "Tarîxê nê karî kan o ma zî  dapîranê xo ra musa yê. No mîrasê ke înan ra ma rê mendo yo. Wextê verê seba ke rez pirr bi û ma zêde nê berardişî virazenê, ma bi desrojan yan zî bi aşman serê rezî de mendêne. La ma nika tay virazenê û kêmî serê rezî de manenê. Heta nika ma pêrûne nê karî kerdêne la nêbawer a ke yê pey ma bikerê. Nimûne ma verê nê satilan ra 20 heb viraştêne la nika ma 1 virazenê."
 
'Tutî êdî verê xo danê berardişê marketan' 
 
Gulê, dîyar kerd ke ê şîreyê dimsî ra zî virazenê û dîyar kerdî ke dims esîde ra zêdeyêr yeno girnayîş.  Gulê dîyar kerd ke dims dimayê ke 10 saetan yeno girênayîş virazêno û wina vat, "No berardiş semedê ma xeylêk bi qîmet ê la tutî verê xo danê marketan û xidayê nê xozayî gênê û wenê."