Vera bêhuqûqîye de têkoşînê hempar ganî bibo

  • 09:58 22 Êlule 2023
  • NAROJANE
 
Zelal Tunç
 
WAN - Awankara VAKADî ke bi KHKyî ameybî girewtiş, femînist Zozan Ozgokçeye dîyar kerd ke çîyo ke hedef yeno girewtiş rêxistinbîyayîşê cinîye yo û vat: “Destkewtişê cinîyan kenê binê kontrolî. Ma venga têkoşînê hempar bi heme cinîyan kenê. Ganî vera nê polîtîkayan de têkoşînê rêxistinkerde bêro girdkerdiş.” 
 
Welat serra 2016î de badê hewldayîşê darbeye ra tepîya hetê wezîrîya karê zerreyî ra OHAL ame îlankerdiş û xeylê Qerarnameyê Hukmê Qanûnî (KHK) ameybî vetiş. Bi nê KHKyan bi desan komeleyê cinîyan ameyî girewtiş. Endama VAKADî femînîste, aktîvîste Zozan Ozgokçeye derheqê prosesî de girewtişê komeleyan de qisey kerd. 
 
Zozane da zanayîş ke badê girewtişê komeleyan heme îtîrazê înan bi îdîayê vengî bênetîce mendî û dîyar kerd ke çîyo ke hedef yeno girewtiş rêxistina cinîyan û destkewtişê cinîyan o. Zozane qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Dewayê ke derheqê mi û embazanê mi de ameybî akerdiş kerdî bahaneyê girewtişê komeleye. Ma înan dewayan ra berat kerd. Dewayê ke derheqê cinîyanê bînan de ameybî akerdiş zî bahane mojnayî. La nê cinîyî endamê komeleye nêbî û bado ke komele ame girewtiş nê dewayî ameyî akerdiş.” 
 
‘Dewaya ke şî îstînafî agêra’ 
 
Zozane ard ziwan ke dimayê girewtişê komeleye têkoşînê xo rayîr ra berda û îtîrazê qerarî kerdî la dewa şîya îstînafî ra agêraye. Zozane nê ercnayîşan kerd: “Mehkemaya Îdarî ya Anqara zî îmze eşt eynî bêhuqûqîye. Ma reyna îtîraz kerd. Ma do bibê Mehkemaya Heqanê Merdiman a Ewropa (DMME). Çike no qerar hêrişê hemverê rêxistinbîyayîşê cinîye yo. Eynî hêriş hemverê Komeleya Cinîyan a Roza û Komeleya Tutan a Gundemî zî ame kerdiş.” 
 
‘Qeyûman cinî hedef girewt’ 
 
Zozane dewamê qiseykerdişê xo de bale ant hedefgirewtişê destkewtişê cinîyan û nê çîyan vat: “Cinîyan seba heqê xo her tim têkoşîn rayîr ra berd û xeylê bedelî da. La serdestîya camêrdî her heqê cinîye xesp kerd. Bi qeyûman no çî dewam keno. Qeyûm parçeyêk nê polîtîkayî bî. Qeyûm cinî hedef girewt. Peymana Stenbolî û Qanûnê hûmara 6284î hedef ameyî girewtiş. Peymana Stenbolî ame feshkerdiş.”
 
‘Cinî yenê hepskerdiş’ 
 
Zozane dîyar kerd ke qeyûman heme destkewtişê cinîyan yê ke netîceyê têkoşînî de ameyî destfînayîş yew bi yew girewt û vat: “Wargeh, merkezê cuye yê cinîyan ameyî girewtiş. Nê cayan açarnayî şêwirmendîya keyeyî. Cinîyan hepsê keyeyî kenê. Heme qerarê derheqê cinîyan de camêrd gênê. Cuya ke sîstem cinîyan rê layik vîneno no yo.” 
 
Venga têkoşînê rêxistinkerde 
 
Zozane wina peynî kerd: “No sîstem cinîyan ke sere çewt kena wazeno. Vano ke nefeqe çin o. No sîstem nê çîyî organîze keno. Destkewtişê cinîyan kenê binê kontrolê xo. Ma venga têkoşînê hempar bi heme cinîyan kenê. Ganî vera nê polîtîkayan de têkoşînê rêxistinkerde bêro girdkerdiş.”