'Îqtîdar semedo ke hêrişê cinîyan bikero firsendan geyreno'

  • 13:27 21 Nîsane 2020
  • NAROJANE
Medya Uren - Rengîn Azîzoglu
 
AMED - Avûkat Elîf Îpek Tîrenç Ulaşe bale ante serê tehlûkeyê ke do sererastkerdişê înfazî xo dir bîyaro û wina va: "Îqtîdar semedê hêrişê cinîyan bikero, firsendan geyreno. Îqtîdar, bi serbestveradayîşê kiştoxê cinîyan, gumanbarê vera cinî û domanan ke suc kerdê rê bala komelî serê xo de kom kerd û waştişê ma yê têduştî yê qanûnî de peygoş kerd."
 
Tirkîya de semedê vîrûsê Koronoyî tablo her ke şono giran beno û hûmara kesê ke cuya xo vindî kenê zêde bena. Mîyanê tedbîrê vera vîrusî de rewşa zîndanan ke binê xeterî de yo, kewt rojeve. Îqtîdarî seba nê paketa hukmî ya 70 maddeyan ameyne meydan û hepsîyê sîyasî nêkerdê mîyan amade kerd û Heyetê Pêroyî yê Meclîsê Tirkîya ra derbaz kerd. Mîyanê kesê ke serbest yenê veradayene de kiştoxê cinîyan, gumanbarê vera cinî û domanan de suc kerdê estê ke vera nê reaksîyonê cinîyan her ke şono zêde beno. Îdarekara Komeleya Cinîyan ê Rozaye avûkat Elîf Îpek Tîrenç Ulaşe, serê paketa hukmî de ercnayîş kerde.
 
'Têduştî na pakete de çin a'
 
Elîfe destpêkê qiseykerdişê xo de dîyar kerde ke bi vilabîyayîşê vîrusî dir zîndanî zî kewtî binê tehluke û keyeyê hepsîyan kewtî mîyanê endîşeyêk. Elîfe derheqê pakete de wina va: "Xeylêk welatan qet ciyabîyayîş nêkerd mîyanê hepsîyan û pêrûne serbest veradayî. La Tirkîya de hepsîyê sîyasî yê ke nêweşê zî nê prosesî de zere de verdayî û bi hezaran kesê ke sucê tecawizî û qetil kerdê serbest vera da. Bi pêşkêşkerdişê paketa hukmî dir komel û xeylêk rêxistinê cinîyan û sazgehê sivîlan reaksîyon vera nê dayî. Na paketa ke ameye vetene çend reaksîyon ame ramojnayene, hukmatî goşê xo pada. Hukmat, prosesê newînan de seba xo lebate keno û xo rê açerneno firsend. No ramojneno ke hukmat wexto ke derg o ke bendeyê vurnayîşê nê qanûnî bi."
 
'Berfîn Ozeke gerreyê xo peyser ant'
 
Elîfe dewamê qalîkerdene xo de dîyar kerde ke bi vetişê qanûnî dir xeylêk mexdûrê taciz û tecawuzî kewtî mîyanê tersêk û sey nimûne; Berfîn Ozeke gerreyê xo peyser ant. Elîfe dewam de wina va: "Ma pêro tay bo zî hîkayeya Berfîne zanê. La dimayê têkoşînêko pîl, Berfîne sucdarî efû kerd. No hişê ma de hîn çîyan dano roniştiş û Berfîne tena nimûneyêkek a. Bi hezaran cinî bi eynî ters û gumanî de ciwîyenê. Ma efûyê bi nameyê Rahşana ke serra 2000 de vejîyayo zanê. Mîyanê her 5 sucdarê ke bi nê rengî ameyê efûkerdiş de sucdar, sucê xo reyna keno."
 
'Azadîya komelî bi azadîya cinîyan dir mumkin o'
 
Elîfe arde ziwan ke îqtîdar, verê ra û heta roja ewro bi taybetî zî çend serrê peyînan de cinîyan keno hedef û da zanayene ke do bi polîtîkayê ke nika bi ca anê, nê eşkera kerdo. Elîfe wina vatene xo qedêna: "Îqtîdar hêrişê destkewtişê, têkoşînê azadîye û têduştî ya cinîyan keno. Wazenê heqê cinîyan destê înan ra bigîrê. Coka eke nê heqê cinîyan destê înan ra bigîrê, do cinî kam ci koletî biciwîyê fikrê ci zor nîyo. Yan zî xetêka dişminî nêzdîyê cinîyan benê. Çi heyf, no rastîyêko tirkîya yo. Azadîya komelî bi azadîya cinîyan dir mumkin o. Goreyê hişmendîyê hukmatî, azadîya komelî tehlukeyêk o. Coka her wext cinîyan keno hedef. La cinî qetî bêveng nêmendê. Her wext bi têduştî têkoşînê xo girs kerdê."