Melek Avci

 

ANQARA - Aktîvîsta femînîste û nuştoxe Berrîn Sonmez, derheqê qerarê Kobanê de qisey kerd û vat: "Cezaya Selahattîn Demîrtaşî û Fîgen Yuksekdage rê ameya birnayîş, seba polîtîkaya HDPyî ke  sîyasetê Tirkîya de xeylêk bi tesîr bîya, pê yeno. Yanî na dewaya kîn û hêrsî ya."

 

Roniştişê qerarê Dewaya Kobanê ke bi sebebê çalakîyê hemverê DAIŞî yê 6-8ê Teşrîna Verêne de ameyîî kerdiş, ame akerdiş û Hemserekê Pêroyî yê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) Fîgen Yuksekdag û Selahattîn Demîrtaş zî mîyan de 18 ci ra tepişte bi pêroyî 108 sîyasetmedarî ci ra yenê muhakemekerdiş, ame vînayîş. Çarçewaya dewa de 42 serrî cezaya zîndanî Hemserekê verî yê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) Selahattîn Demîrtaş û 30 serrî û 3 aşmî cezaya zîndanî Fîgen Yuksekdage rê ame birnayîş. Seba 5 sîyasetmedarê tepişteyî qerarê veradayîşî û 12 kesan de zî qerarê beraetî ame dayîş. Çarçewaya dewa de qerarê dewamkerdişê tepişteyî 13 kesan ameyî dayîş û bi pêroyî derheqê 21 sîyasetmedaran de 374 serrî û 7 aşmî ceza ameye birnayîş.

 

Aktîvîsta femînîste û nuştoxe Berrîn Sonmez ke vernîya roniştişê yew 159 roşnvîrê ke îmza eştbî ci ya, qerar ercna.

 

*Rojê vîyarte de Dewaya Kobanê ameye eşkerakerdiş û seba  sîyasetmedaran 407 serrî ceza ameye birnayîş. Şima nê senî erjnenê?

 

No qerar rew ra ameyo girewtiş. Na dewayêke sîyasî ya. Delîl çin o, îfadeyê şahidê nimite est o û bîyayîşê nê şahidanê nimitan huqûqî nîyo. Nasnameyê şahidê nimite ganî dadgehan rê akerde bo û xora dewlete înan pawena. Wexto ke wina nêbo, nimite bê, nê şahidê zûreker ê. No binpaykerdişê metodê hukmî yo. Ma Yasîn Boru ra bigîrê, îqtîdar bi serran o serê gonîya înan de rayîr ra berd. 108 kesê ke dewaya Kobanê de ameyî muhakemekerdiş, tu eleqeyê înan bi merdişê Yasîn Boru çin o. No qerar dadgehe de zî ame tespîtkerdiş. Yanî na dewayêke kîn û hêrsî ya. No muhakemekerdiş girêdayeyê tesîrê polîtîkaya HDPî yê serê sîyasetê Tirkîyaye yo. Seba nê waştî na polîtîka asteng bikerê. Nê prosesî de ma pêrûne seba ke şar îqna bibê destê xo kerd binê kerra. Sîyasetmedarê kurdî seba nê prosesî ameyî muhamekerdiş. Îqtîdar waşt şaşîyê xo yê polîtîkayê babeta DAIŞî de sîyasetmedarê kurdî bar bikerê. Polîtîkayê şaşî awan kerdî.

 

*Îqtîdar dimayê weçînayîşan ‘normalbîyayîş’ ard ziwan. Sîyasetmedarê tepişteyî vatî no qerarê dewaya Kobanê rew ra ameyo dayîş, şima çi fikrîyenê?

 

Cezayê giran ê bi kîn û nefretî ameyî dayîş. 301 Fîgene rê 302 zî Demîrtaşî ra ceza ameye birnayîş. Cezayê ke înan ra ameyê birnayîş, seba tesîrê polîtîkayê HDPyî yê serê sîyasetê Tirkîya pê ameyo. Sewbîna kînêk şexsî zî est o. Heto bîn ra zî pêwa ke Gultan Kişanak û Sebahat Tuncele 7 serrî tepiştişê xo temam kerdibî zî ameyî vindarnayîş. Çira ameyî vindarnayîş, aseno ke paweyê nê qerarî bîyî û fikrê înan no bi ke demê wextê înan bêro do bêrê tehlîyekerdiş. Nê pêro sey nîşaneyêk yenê vînayîş. Selahattîn Demîrtaş siyasetmedarêk xeylêk yeno heskerdiş o. Bi 42 serrî yo cezayê ke ameyê dayîş cezayê sîyasî yê.

 

*Roja qerarê Kobanê ame dayîş generalê 28ê Sibate bi sebebê problemê weşîye ameyî veradayîş. Şima nê senî ercnenê?

 

Taktîkê îqtîdarî nêqedênê. Îqtîdar seba hin kesan verê xo de verdo, hewceyê hîn çîyan vîneno. MHP bi eşkera reaksîyon mojna û seba nê zî dewaya Kobanê de nê cezayî ameyî dayîş. Yanî îqtîdar hêzêk wina verê xo de dî ke her sanîye beno ke kesêk keyfweş bikero, kesêk bêkeyf bikero, ceza bikero û bitepişno. Seba hêvîya cuya pîya çin bikerê, ma pêrûne ceza kenê. Erdogan se bikero wa bikero, ceza ma rê yena birnayîş.

 

*Tewr peyîn şima zî xora vat bi hukmî ‘ma pêro ameyê cezakerdiş’. Pêro komel senîn ame cezakerdiş şima eşkenê tay nê abikerê?

 

No qerar vernîya rayîrê rojê bi pêrodayîş akeno û no qerar hem semedê kurdan û hem seba sîyasetê kurd û tirkî û hem zî seba komelî do problemê pîlî awan bikero. Seba ke dişminî yena gûrkerdiş. Hizûrê komelî aştî est o. Prosesê aştî hema zî vîrê ma de yo. A roje nîna xovîrrakerdiş. La nika mîyanê nêzelalîyêk de pêro welatî mehkumê cuye kenê."