AMED - Aktîvîsta komeleya Ekolojîye Leyla Çîteye derheqê bobelatê madene zerdî yê Lîcîkî de qisey kerd û vat ke no bobelat qeza nîyo qetlîam o. 

 

Qezaya Lîcîkî ya Erzînganî de 13ê sibate de Madenê Zerdî yê Çoplerî yo ke Madenwanîyê Anagold û Çarlikî Kanûna 2010î ra nata tede berardişê zerdî kenî de hezaz pê ame. 9 karkerê ke binê herre de mendî ra malumat nîno girewtiş û derheqê hezazî de 9 kes ameyî destbendkerdiş. Verê cu xeylê dezgeh û komeleyî semedo ke maden ra sîyanur vejîyayêne muracat kerdbî. Aktîvîsta Komelaya Ekolojîye Leyla Çîteye derheqê babete de qisey kerd.

 

'Vera heme îqazan tedbîr nêame girewtiş' 

 

Leyla da zanayîş ke vera heme îqazê ke ekolojîstan, hemwelatijan, sendîka, odeyê meslekî û pawitoxê heqan kerdî zî netîceyê zîhnîyetê serdest û israrê sermayeyî yê madenwanîye de no bobelat Lîcîk de pê ame. Leyla wina vat: “Çîyo ke ame ciwîyayîş qirkerdişê ekolojîye yo. Madenê ke di kilometre Çemê Firatî ra dûrî yo, sere de ameybî îqazkerdiş û îtîraz na babete de ameybî kerdiş. La goş nêdayî hemsengîya xozaye û îtîrazî. Nika bi tonan sîyanur, herra kîmyewî eşkeno tewrê çemê Firatî bibo û cuya heme gandaran bikero tehluke.”

 

‘Qeza nê qetlîam o’ 

 

Leyla wina ard ziwan: “Na rewşe seke herre şeqetîyaya, hezaz virazîyayo, seke qeza bîbo çapemenîye de ame mojnayîş. La rewşe qeza nê qetlîam a. Madenê Komplek Çopşerî ke herême de zext keno, serê xeta fayî de yo. Na raştîye vera bi serran verê cu muracatê huqûqî ameybî kerdiş û ameybî vatiş ke eke erdlerz pê bêro 66 mîlyon ton asîsê sulfurîkî tewrê herre do bibo. La Walîtîya Erzînganî seba kapasîteya Madenî bêro zêdekerdiş qerarê ‘lazimî bi ercnayîşê ÇEDî çin o’ da. Sîyanur û Sulfurîk asît heme Ewropa de qedexe yê la Tirkîya de şuxilnayîşê ci rê destûr danê û coka ra herême de xeylê kesî dinyaya xo bedelnenê.”

 

‘Verê çiman de no bobelat pê ame’ 

 

Leyla wina peynî kerd: “Madeyê kîmyewî yê kanserojen, vera mergê kanserî û jehrbîyayîşê sîyanurî zêde benê. La çi heyf o ke yeno nimitiş. Îqtîdar vera madenî, zêdekerdişê kapasîteya madenî de bêveng maneno. Her çend ke çîyê verê cu bêrê ciwîyayîş zî gamêk tepîya nîno eştiş û seba kar û rantî hemkarî yeno kerdiş û no hemkarî ewro beno sebebê bobelatê pîlî. Hemkarê rant û bobelatî hesab zî nêdanê.”