Tepişteyî zere de keyeyî rayîran de mergî reyde rî bi rî yê

  • 13:19 2 Êlule 2023
  • NAROJANE
 
WAN - Dayîka tepişteya bi nameyê Leyla Atabaye ke 27 serrî yo tepişte ya, Ayne Atabaye, dîyar kerd ke keyeyê ke tutanê înan benê zîndananê dûrî mexdur benê û vat ke no seba wirdî hetan zî îşkence yo.
 
Zîndanan de problemî her ke şino giran beno û kesê ke probleman ciwîyenê tena tepişte nîyê, keyeyê înan zî xeylê probleman ciwîyenê. Tepişte bi bahaneyanê cîyayan surgunê bajaranê dûrî yenê kerdiş û keye zî hetê ekonomî û manewî de zehmetîyan ancenê. No problem demêk dergo ke dewam keno. Rojanê verênan de keyeyê tepişteyê sîyasî Seyîthan Yamanî seba pêvînayîşî Mêrdîn ra şîbî zîndanê Asayîşo Berz ê Hûmara 2ine yê Xarpêtî û rayîrê agêrayîşî de qezayê trafîkî kerdbî. Netîceyê qezayî de dadîye Garîbe Aslane dinyaya xo bedilna. 
 
Tepişteya bi nameyê Leyla Atabaya ke 27 serrî yo tepişteya û nuştoxa kitabê ‘Nasnameya konjonktorl’, ‘Mirovên xwe ji bîr dikin’, ‘Şikefta fîlozofiyê’ û ‘Ez bixwe û ya din’ a. Dayîka aye Ayne Atabaye derheqê rewşa tepişteyan de ajansê ma rê qisey kerd. 
 
Leyla Atabaye serra 1996î de ameye tepiştiş û cezaya muebetî aye rê ame birnayîş. 15 serran zîndanê Cinîyan a Mûşî de tepişte manena. Badê serra 2011î surgunê zîndanê Erziromî yena kerdiş. Di serrî ra dima surgunê Bayburtî, dima ra zî surgunê Elbîstanî yena kerdiş. Tewr peynî zî surgunê zîndanê Tîpê Lyî yê Alanyaye yena kerdiş. No yew serrî yo ke Leylaye Alanyaye de ya. Dayîka aye Ayne da zanayîş ke no çar serrî yo ke aye nêeşkena şêra pêvînayîşê kênaya xo vat ke ganî tepişte keye û merdimanê xo ra dûrî nêbê. 
 
Çar serrî yo nêeşkena şêro pêvînayîşê kênaya xo
 
Ayne dîyar kerd ke hîrê serrî Elbîstan û serrêke zî Alanya de bi pêroyî 4 serrî yo kênaya xo nêvînaya û vat: “Dûrî ya, mêrdeyê mi nêweş o. Ez zî nêweşa tansîyon û şekirî ya. Ma hetê ekonomî û manewî de zehmetîyan ancenê. Her roje qeza benê. A rojan dayîkêke şîbî pêvînayîşê lajê xo û qeza kerd, dinyaya xo bedelnaye. 27 serrî yo mi xeylêk keyeyî nas kerdî. Dejê girdî ameyî ciwîyayîş. Ma wazenê aştî pê bêro û çareserî bêro.”
 
‘Keyeyî zehmetîyan ancenê’
 
Ayne dîyar kerd ke ganî tutê înan bêrê veradayîş û wina vat: “Tepişteyê ke 30 serrî yo tepişteyê estê. Wa tepiştayîşê înan nêro dergkerdiş. Ma edelet wazenê. 30 serrî yo xo ra tepişte yê. Zehmetîyê pîlî antê. Wa  înfazê înan nêro veşnayîş. Keyeyî zehmetîyan ancenê. Ma zî merdim ê. Ma çîyêk nêwazenê. Ma ziwanê xo wazenê. Tutê ma seba nê kewtî zîndanan.  Leyla 27 serrî yo tepişte ya. Nê prosesî de hukmetî xeylêk qanûn vet û tepişteyê edlî vera da. La tepişteyê sîyasî nêvînaye ame. 30 serrî yo ceza kênaya mi rê birnayî. 18 serrîya xo ra tepişte ya. Ma  dayîk ê. Ma dej ancenê. Ma nêeşkenê şêrê û bêrê. Telefon akena vana ez baş a. Mi nêvînena. Ez aye nêvînena. Ez çi vana, vana ez baş a.”
 
‘Ganî no çarenûsê merdimî bibo gelo?’
 
Ayne dewam de dîyar kerd ke Leyla qet Wan de nêmenda û tenê zîndanê nêzdîyê Mûşî de menda û wina vat: “Ma wazenê bîyarê cayêk nêzdî. Ma eşkenê şêrê. Îmkanê ma çin ê. Rayîr dûr o. Ma şewêke rayîr de manenê. Ma mecbûr ê şêrê otel. Ma mecbûr ê rayîr de boya xo bidê. Ma nêeşkenê teyare rê espar bibê. Tansîyona mi esta. Wa tuta ma bîyarê cayêk nêzdî. Qey ganî no çarenûsê kurdan de bibo gelo? Her çî çarenûs nîyo. Na rewşe seba her di hetan zî işkence yo. Hem seba keyeyî hem zî seba tepişteyan îşkence yo.”
 
Ayne tewr peyîn wina vat: “Darêke kok ra zî bêro birnayîş, a dare reyna zergûn bena. Nêqedêna. Na dinya qîmê ma pêrûne kerd. Baxçeyêk de her rengî vilî bibê weş o. Her ziwan, reng û bibo weş o. Ma viran ameyî dinya. Çîyêk destê ma de çinî bî. Her çî ra vanê çarenûs o. Ez bi çarenûsê destê xo nêameya dinya. Dinya de edalet çîyêk zaf weş o.”