Melek Avci

 

ANQARA - Aktîvîsta heqanê cinîyan Mursal Ayare dîyar kerd ke cinîyê Afganî şerêk gird de yê û wina vat: “No şer vera nêseyyewbînanîya cînsîyetî de û zext û tedaya Talîbanî de yo. Seba ke cinî biresa azadîya xo, agêra cuye, ganî Talîban bêro çinîkerdiş. Sewbîna alternatîf çin o.”

 

15ê Tebaxa 2021î de Talîban rayîrberîya Afganîstanî bi dest fîna û dagirkerdişê Afganîstanî sero ra 2 serrî derbaz bî. Talîban ameyîşê do ra dima derheqê heqê tutanê kêna û cinîyan de eşkerayî da ke ê bipawê û no mesajî dabî dinya. Talîban badê demêk polîtîkaya xo bedilna. Talîbano ke sere de bi şîdet, qedexe û tedayan vernîya xo da şarê Afganî, sere de cinî û tutan hedef girewt.

 

Aktîvîstê heqê cinîyan yê Afganîstanî ra Mursal Ayara ke verê cû hetê Talîbanî ra ameybî destbendkerdiş qala îqtîdarîya Talîbanê û çareserîye kerd. 

 

‘Cinîyan di serrî de rojê tewr xirabî cuya’ 

 

Mursale dîyar kerd ke roja ke Talîban ameyî îqtîdarî ra nata xeylê tedayan kerdo û aktîvîstê heqê merdiman vera nê caardişan de xover da û wina vat: “Bado ke Talîban ame xeylê qedexe seba cinîyan ard. Raşteyê mîyanneteweyî reaksîyon mojna û aktîvîstê cinî weriştî payan ser. Wexto ke Talîban ame îqtîdarî vat ke do caardiş û qedexeyê serê cinîyan wedarnê. La nika tu qedexe nêameyo wedaritiş û eksê ci teda û qedexe zêde kerd. Cinîyê Afganî di serrê îqtîdarîyê Talîbanî de rojê tewr xiraban yê cuya xo ciwîyayî. Sey şîdet, destbendkerdiş û îşkeceyê psîkolojîk.”

 

 ‘Mumkun nîyo ke Talîban bêro qebulkerdiş’ 

 

Mursale dewamê qiseykerdişê xo de ard ziwan ke vera reaksîyonê komelê mîyanneteweyî Talîban dawetê kombîyayîşê Neteweyê Yewbîyaye ame kerdiş û na babete de zî wina vat: “No kombîyayîş ra xebera ma estbî. La agoreyê xeberanê ke çapemenîye de ameyêne dayîş serê waştişê cinîyê Afganî no kombîyayîş ameyo kerdiş. Çîyêk winasî çin o. Mumkun nîyo ke cinîyê Afgan Talîbanî qebul bikerê. Bi cinîyê ke ajanê îstîxbaratê Talîbanî yî reyde roportaj kerdî û waştî ke vengê cinîyê Afgan bidê vindarnayîş. La şikur cinîyê Afgan no kombîyayîşê NYyî yê bi Talîbanî reyde asteng kerd.” 

 

 ‘Hewldayîşê naskerdişê rêxistinêk suc’ 

 

Mursale hewldayîşê naskerdişê Talîbanî zî ercnaye û vat: “Dezgehê mîyanneteweyî, seba pawitoxîya heqê û tay cinîyê çalakgerî hetkarî da. La hetkarî bi sînor mend. Ma xeylê cinî û tutê ke dezgehî xo nêresnayî înan nas kenê. Qey nêkewenê têgêrayîş mîyan ma nêzanê. NY rêxistinêk global o, la Talîban komêk vampîr û terorîst o. NY hewl dano Talîbanî nas bikero. Hewldayîşê winasî dewam bikerê do ferqê înan yewbînan ra nêmano.”

 

 ‘Cinî heme tehlukeyan danê çiman ver û şer kenê’

 

Mursale wina qiseykerdişê xo peynî kerd: “Qet şik çin o ke vera teda û zextan de têkoşîn çinî bo tu kes nêeşkeno xover bido. Coka ra cinîyê Afgan no di serrî yo ke vera heme tehlukeyan têkoşînê xo dewam kenê. Zaf reyan Talîban bi şîdetî nê têkoşînî pelçiqneno. Zafane cinî bi îşkence û şîdetî reyde rî bi rî manenê. Têkoşînê cinîyan seba heqan o. Cinîyê Afgan şerêk gird de yê. No şerê vera nêseyyewbînanîya cînsîyet, teda û zordestîya Talîbanî yo. Seba cinî biresa azadîya xo, agêra cuye, ganî Talîban bêro çinîkerdiş. Sewbîna alternatîfêk çin o.”