AMED - Xeta rojnamegerîya cinî ya Rojnameyê Şûjine ke 25ê Tebaxa 2017ine de bi KHKyî reyde hûmara 693ine amebi padayîş, nika bi xeylêk ajans, rojname, kovar û televîzyonê cinîyan dewam keno.

 

Rojnameyê Şûjine ke bi sloganê "Ziwanê medyayî rê bi nîyetê şûjine" Kanûne 2016ine de dest bi weşanî kerd û Ajansê Xeberan Dîcle Medyayî yê Xeberan (Dîhaber) û Rojnameyê Rojeva Medya, 25ê Tebaxa 2017ine de, Qerarnameyê Hukmê Qanûnî (KHK) yê bi hûmara 693ine ame padayîş. Bi Qerarnameyê Rojnameyê Fermî de ame weşanayîş, 922 kesî kar ra ameyî vetiş, 57 kesî ameyî îadekerdiş, 6 sazgeh, 3 komele û 3 sazgehê çapemenî ameyî padayîş.

 

Ê yewin nêbî

 

Helbet qerarê ke rojnamegerîya cinî û adetê çapemenîya azad kerdibî amancê xo yewin nêbî. Dimayê hewldayîşê derheqê 15ê Temmuze bi neqlkerdişê Rewşa Îstîsnayî (OHAL) xeylêk sazgehê çapemenî û weşan kerdêne bi KHKyî ke ameyî vetiş, ameyî padayîş. Yew nê qereran ra zî qerarê KHKyî bi hûmara 675ine bi ke 29ê Teşrîna Verêne 2016ine de amebi vetiş. Bi nê qerarnameyî zî Ajansê Xeberan ê Cinîyan (JINHA) ke 8ê Adara 2012ine de dest bi weşanê xo kerdibi û yewin ajansê xeberan ê cinîyanê Tirkîya bi, ame padayîş. Pêwa JINHAyî, Ozgur Gundem, Ajansê Xeberan ê Dîcleyî (DÎHA), Azadîya Welat ke pêro bi kurdkî weşan kerdêne û Yuksekova Haber zî mîyan de 10 rojname, 2 ajansê xeberan û 3 kovarî ameyî padayîş.

 

Hemverê kesê ke vatêne 'Bêveng bê' bêveng nêmendî

 

Dimayê padayîşê JINHAyî ke Rojnameyê Şûjine dest bi weşan kerd zî ame padayîş, sazgehî eşkerayîyêke nuşteyî weşan kerd.  Rojnameyê Şûjine eşkerayîya xo de dîyar kerd ke înan heta nika sere nêtewênayo, tîya ra tepîya zî nêtewênenê û hemverê qerarê padayîşî xoverdayîş û têkoşînê xo dewam bikerê. Eşkerayîya rojnameyî ya hemverê qerarî wina ya: "Seke cinî dinyaya kesê ke vanê, ‘bêveng bê’, roja ke ma ameyê ronayîş, heta nika çapemenîye de vatî û vengê cinîyan berz kerdî. Hemverê dewlete û medyaya ci ya ke rolêk goreyê xo danê cinîyan, rojnameyê ma “cinîtîya meqbûl” a ke cinîyan rê ameya xêzkerdiş, nas nêkeno û  bi sloganê 'çîyo taybet sîyasî yo' rojnamegerîya xo ya cinî ya hemverê îqtîdarê pederşahî û çapemenîya camêrd do dewam bikera.

 

No sebeb ra rojnameyê ma û embazanê ma rê xeylêk tehdîd ame kerdiş. Keyepelê ma ke yew wareyê ma yê weşanî yo, xeylêk reyan hêrişê sîberî ci rê ameyê kerdiş. Ewro hetê îqtîdarê ke sey goçînêke înan rê ameye pirodayîş, hewl dayî ke rojnameyê ma bêveng bikerê.

 

Şûjine bî vengê her kesî

 

Şûjine; Êlih, Çinar, Ensar, mekteb, keye, kuçe, her raşteyê pêroyî de bî vengê tut û cinîyê ke her hetê cuye de yenê îstîsmarkerdiş û desteştiş înan rê yeno kerdiş. Bî vengê cinîyê ke her roje hetê camêrdan ra tewr nêzdîyê xo ra yenê qetilkerdiş. Bî vengê îradeyê cinîyan û bî temsîlkarîya cinî ya ke ameyîne waştiş, 'mîyanê çar dêsan' de bêra girewtiş. Şûjine bî vengê welatijê ke  Sûr, Cizîr, Heskîf û Nisêbîn de wareyê înan ê cuye ameyî rijnayîş. Bî vengê pêro şaran, daristanan, bi kilmî her ganeyê ke waştêne pêro  Kurdistan û Tirkîya de bêrê çinkerdiş. Şûjine vengê welatijê ke înan rê îşkence ame kerdiş, kurdê ke bi panzeran ameyî pelçiqnayîş û bi guleyan ameyî qetilkerdiş.

 

Xeylêk xelatan girewta

 

Bi zanebîyayîş, bawerî û serwuşkîya cinîyê sey Rosa Luxemburg, Gurbetelli Ersöz, Emma Goldman, Virginia Woolf, Ayfer Serçe, Ulrike Meinhof û Deniz Fırat ke waştêne qiseykerdiş û rojnamegerîya cinîyan mende bikerê, vatişê cinîyan ê verê ameyî vatiş, reyna kena û vana 'ma do binusê vera ke camêrdî çi vanê'. Çapemenîya azade û rojnamegerîya cinî nêameye bêvengkerdiş û do nêra bêvengkerdiş."

 

Şîlan Arase bedelêk pîl da

 

Ameyîşê heta roja ewro ya muxabîrîya cinî û çapemenîya azade rehet nêbî. Bîyayîşê ajansê xeberan ê cinîyan, xeyalê xeylêk cinîyan bi. Dimayê ke xeylêk bedelî ameyî dayîş, no xeyal pê ame. Şîlan Arase zî xeylêk waştêne ajansê xeberan ê cinîyan abibo û nê rayîrî de bedelêk pîl da. Şîlane (Ayfer Serçe) 1974ine de Wêranşarê Rihayî de ameye dinya û demê mektebê amadeyî de radyoyê Qerejdaxî de şuxulyayîne. Şîlane seba derbazê unîversîta biba, şî dersxane. Mektebê berzî de ca bena la fek qeydî ra vera dana. Dima ra derbazê Karsazî yê Unîversîteya Çukurovayî bena. Dimayê ke di serrî tîya de wannea 1998ine de tewrê têkoşînê azadîya cinîyanê kurdan bena. Dima ra çapemenîya kurd de cayê xo gêna û serê serra 2000î de Ajansê Xeberan ê Mezopotamyayî (MHA) de dest bi xebate kena. 

 

Serê sînorê Îranî de ameye qetilkerdiş

 

Şîlane dimayê ke 2005ine MHA yeno padayîş, Ajansê Xeberan ê Firatî (ANF) şuxulêna. Muxabîrîya Ermenistanî kena. Dimayê Ermenîstan de 3 serran manena, derbazê Başûrê Kurdistanî bena. Tîya zî verê xo dana bajarê Mahabad û Urmiye yê Rojhelatê Kurdistanî. Wazena tîya serê întîxarê cinîyan de cigêrayîş bikera. Mabêne 19-23yê tebaxa 2006ine de herêma Kelareşî ya serê sînorê Tirkiye-Îranî de hetê artêşa Îranî ra yena tepiştiş û tîya yena kiştiş.

 

Şîlane cuya xo ya rojnamegerî de Kurdistan û teberê Kurdistanî de têkoşînêk pîl dana. Coka qet vîrê şarî tu wext nêşina.

 

Xeyalê aye nimced nêmend

 

Xeyalê tewr pîl ê Şîlane awankerdişê ajansê xeberan ê cinî bî û no xeyal bi awankerdişê Ajansê Cinîyan (JINHA) pê ame. JINHA bi sloganê "Û ma ziwanê medya vurnenê. Dimayê ma êdî medyaya dinya do sey ma nêbo" 8ê Adara 2012ine de ame akerdiş. Mudura xeberan, heta edîtoran, editoran heta muxabîran pêro xebatkarê JINHAyî cinî bî. Cinîyan qelema Şîlan Aras, Deniz Firat, Gurbetelli Ersoz erd de nêverdayî. Labelê ajansê cinîyan ê xeyalê Şîlane 29ê teşrîna verêne 2016ine de bi KHKyî yeno padayîş. Kanûna 2016ine de Şûjine yena awankerdiş. Dimayê  Şûjine 25ê Tebaxa 2017ine de yena padayîş na rey zî bi sloganê "Bi qelema cinîyan serê rêça heqîqetî" JINNEWS yeno awankerdiş. 

 

Cinî hemverê pêro astengî, zordestî, tepiştiş, destbendkerdiş, tehdîdkerdiş game peyser nêerzenê û rayîrê heqîqetî taqîb kenê.