ANQARA - Komeleya Cigêrayîşê Heqîqetan ê Çapemenî û Heqîqî de bi rojnamegeranê tepişteyan reyde pêvînayîş kerd û raporê xo de da zanayîş ke heqê rojnamegeran yenê astengkerdiş û binpaykerdiş. Sewbîna ame vatiş ke heqê neqlkerdişî yeno astengkerdiş.

 

Komeleya Cigêrayîşê Heqîqetê Çapemenî û Heqîqî raporê xo yê bi sernameyê “Pêvînayîşê bi Tepişteyanê Sîncanî yê Cinîyan reyde” weşêna. Avûkatê Komeleyî, avûkate Gulan Çagin Kalelî Zîndanê Sîncanî bi Mudûrê Karê Nuşteyî yê Ajansê Mezpotamyaya (MA) Dîren Yûrtsever, muxabîra MAyî Bêrîvan Altan, Ceylan Şahînlî û muxabîra ajansê ma ya JINNEWSî Habîbe Eren, Oznûr Degere yê 29ê teşrna verêne 2022ine de çarçewaya cipersayîşê Serdozgerîya Komare ya Anqarayî de amebî tepiştişî reyde pêvînayîş kerdî.

 

No mudaxaleyê serê meslegê înan o

 

Raporê Komeleyî de ame dîyarkerdiş ke rojnamegerê tepişteyî tena eşkenê televîzyonê sey A Haber, FOX û Haber Turkî temaşe bikerê û rojnameyê Yenî Yaşamî pêwa waştiş kenê zî nêdanê înan. Rapor de ame vatiş rojnamegeran dîyar kerdê ke heqê înan ê xebergirewtişî yeno astengkerdiş û no mudaxaleyê serê meslegê înan o.

 

Rapor de qalê sînordarkerdişê kota dayê vernîya kitab û kovaran zî ame kerdiş û heqê xo resnayîşê computerî ke tepişteyanê bînan rê yeno nasnayîş, seba înan nîno nasnayîş. Rapor de ame vatiş rojnamegerî nê sey desteserkerdişê heqê xo vînenê.

 

Heqê înan ê neqlkerdişî yeno sînordarkerdiş

 

Rapor de ame dîyarkerdiş ke mektubê ke seba înan yeno şirawitiş, erey teslîmê înan yeno kerdiş. Kartpostalan nêdanê înan û xeber û nuşteyê ê wazenê bişirawê teber zî yenê astengkerdiş. Rapor de ame vatiş, rojnamegeran vato heqê înanê neqlkerdişî yeno sînordarkerdiş û astengkerdiş.

 

Neheqî bi rojnamegeran yeno kerdiş

 

Rapor de caardişê Zîndanê Sîncanî yê Cinîyan sey ‘burokratîk’ ameyî hesibnayîş û tepişteyê ke derheqê lazimîyan û problemanê xo de muracatan kenê seba problemêk tena desturê waştişnameyê pêroyî nîno dayiş û seba probleman mecburî waştişnameyê yew bi yewe kenê. Rapor de ame vatiş ke tepiştişê rojnamegerî yê ke zîndan de yenê tepiştiş raştê binpaykerdişê muhakemekerdişî yenê neheqî bi rojnamegeran yeno kerdiş.

 

‘Ma tîya de cuyêk awan kenê’

 

Rapor de ca dîyayo qiseykerdişê rojnameger Bêrîvan Altane û wina yeno vatiş: “Zîndan de zî cuyêk esta. Merdim zîndan de reyna ferqê azadî û nêazadîye vîneno. 4 dêsî, qama înan 92, cm yo, herayêya ci 32,5 cm yo. Elbet mi nê çîyî pê lastikanê xo yê 37numroyan peymite. Wazenê w ama no cayo teng de biverdî. La nêeşkenê ser bikewî. Ma tîya de cuyêk awan kenî, vîrardişî vila benî, çimdarî yenê kerdiş û ma qawişanê ciranan reyde têkilîya xo xurt kenî. Ma tîya de cuyêk awan kenê.”

 

‘Çîyo ke lazmin bî çapemenîya azad kerd’

 

Rapor de qiseykerdişê rojnameger Habîbe Erene zî esto û wina vana: “Çîyo ke lazmin bî çapemenîya azad kerd. Beno ke îqtîdar xeberanê ma ra aciz bibo, la  wa xo vîra nêkero ke çapemenî çime hîrine ya. Îqtîdaran, otorîteran ra xoser a. Îqtîdaran kontrol kena, rexne kena, binpaykerdişê înan teşhir kena. Çîyo ke ma kerd zî no bî. Xeylê cinîyî ma rê qala binpaykerdişê heqanê xo kerdêne. Sebebe nê çîyî zî binpaykerdiş bî. Ma do her şert û mercan de binusî.”

 

Binpaykerdişê heqê merdiman

 

Rapor de sewbîna ame vatiş ke çîyo ke rojnamegerî zîndanan de ci reyde rî bi rî manenî binpaykerdişê heqanê înan yê esasîyan û merdimîye yo û no binpaykerdiş hemverê heqanê esasîyan û azadî û raybazanê heqanê merdimîye yê globale de yî.