'Ganî cinîyê kurdî sey Sêvê wurzê serê payan'

  • 12:01 1 Çele 2023
  • NAROJANE
 
ÎZMÎR - Dayîka Sêvê Demîr ke cinîyêka têkoşînê azadiya cinîyê kurdî rayra berdêne û 4ê Çeleyê 2016ine de Sîlopî de bi di embazanê xo reyde ameye qetilkerdiş, Sakîne Demîr dîyar kerd ke ganî şarê Kurdî aya bibê û vat: "Ez venga cinîyanê kurdan kena, ganî ey zî sey Sêvê wurzê serê payan."
 
Qezaya Sîlopîya Şirnexî de endama Meclîsê Partîye (PM) ya Partîya Herêmê Demokratîke (DBP)  Sêvê Demîr, aktîvîsta Kongreya Cinîyanê Azadan (KJA) Fatma Uyar û hemsereka Meclîsê Şarî ya Sîlopî Pakîze Nayir 4ê Çeleyî yê 2016ine de dimayê qedexeyê tebervejîyayîşê kuçeyan de bi guleyê wesayîtê zirxî ameyî rijnayîş, ameyî qetilkerdiş. Serdozgerîya Komare ya Şirnexî qerarê ‘kêmî estê' da serê dosya û şirawit Serdozgerîya Komare ya Sîlopî. Dadgehe vat, qetilkerdişê hîrê sîyasetmedarê cinîyan ê Kurdan serê şikî de pê ameyo û serê dosyaye pada.
 
Yew sîyasetmedarê amebî qetilkerdiş Sêvê Demîr bî. Sêvê Demîr 7ine serrgêra xo de têkoşînê azadîya cinîyê kurdan de bena roşn. Dayîka Sêvê Demîr, Sakîne Demîre qalê kênaya xo kerd.
 
Sêvê emrê qijî de nê teda û heqeretan persena
 
Sêvê dewa Şûtî yê Stewrî yê Mêrdînî de 1977ine de ameye dinya. 5 serrî de keyeyê aye seba polîtîkayê tedayî koçê Bismilî yê Amedî kerdî. Keyeyê aye 5 serran uca de maneno. O wext Sêvê nêşîne mektebî. Xeylêk reyan bi serê keyeyê înan de yeno eştiş û heqeret keyeyê ci rê yeno kerdiş. Sêvê emrê qij de nê teda û heqaretan persena.
 
Asîmîlasyon, koçberî û têkoşîn
 
Keyeyê aye 1995ine de seba tedayan sey karkerê mewsîmî koçê Salîhlî yê Manîsayî keno. Dayîka aye Sakîne dîyar kena ke teda uca de zî dewam kenê û wina vat: "Awe ma birnayîne,  ceyranê ma birnayîne. Keye bi kîra nêdayîne ma. Dimayê partî uca de abî  Sêvê îdarekarî de ca girewte. Dima ra şî merkezê Manîsayî de xebate kerd. Xeylêk xebate hes kerdêne. Rojêke vat ‘ez şina’. Mi vat, ti çira şina? Vat, ‘Tîya mi rê welatparêzî çin o, ez şina welatê xo’. Ewil şî Anqara. Ma tîya de xeylêk zulm dî. La ma sere nêtewênenê, ma têkoşînê xo rayra berd.”
 
‘Sêvê derdê Kurdan fam kerdibi'
 
Sakîne dewam de wina vat: "Tîya serê  Kurdan polîtîkayê nîjadperest û asîmîlasyonî dewre de yê. Sêvê derdê Kurdan fêm kerdibi. Derdê nê welatî fam kerdibi. Dimayê Sêvê şehîd kewte merdiman ameyîne ma tehdîd kerdêne. Zulmê serê ma de serê kesî de çin o. La reyna zî ma sere nêda ro."
 
‘Sêvê cinîyanê Kurdan bi rêxistin kerd’
 
Sêvê bi keyeyê xo reyde serê erdî de pemî de şuxulyayîne û nê mabêne de zî têkoşînê cinîyê Kurdî nas kena. Taxa ci de nişnena ro tedayan vînena û seba nê HADEPî de ca gêna. Sêvê seba buroyê weçînayîşî yê HADEPî Manîsayî çin o, keyeyê xo kena buro. Sêvê o wext baskê cinîyan de û cinîyan rê rayberîye kena.
 
Tewrê grevan bî
 
Dimayê ke Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan yeno tepiştiş, tesîrêkko gird serê Sêvê de beno. Sêvê ke têkoşînê cinîyan de ca gêna bena endama Komîsyonê Cinîyan ê Kongreya Komeleyê Demokratîkî (KCD). 18ê Nîsana 2009ine de binê nameyê KCDKyî de yena tepiştiş û 5 serran tepişte manena. 2011ine de zîndan de bi amancê tecrîdê serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî bêro wedaritiş, grevê vêşanîye yê bêdem û bêdor de ca gêna. Dimayê ke zîndan ra vejêna  Şirnex û Mêrdîn de sey endama PMyî ya DBPyî di xebatan de ca gêna.
 
Dayîka aye Sakîne dewamê qiseykerdişê xo de dîyar kerd ke pêwa kênaya aye çeke ser de çinbî zî ameya qetilkerdiş û vat: "Şarê Kurdî sey dişmin vînenê. La exlaqêk dişminî zî esto. Nimûne Dayîka Taybete 7 rojan kuçe de erd de mende. Gelo ma nê ra çi fam kerd? Seba Kurd bî, welatparêz bî ameye qetilkerdiş. Verê berê xo de bî, tu çîyêk nêkerdibi. No exlaqê dişminî ra zî dûr o."
 
‘Ganî Kurdî bibê yew'
 
Sakîne dewam de wina vat: "Yewîya şarê Kurdî muhîm a. Ganî şarê Kurdî sere wederno. Gelo do heta ça wina bo? Dewlete ma kişena, vana qey do ma wina biqedêna. Nêeşkenê ma çin bikerê. Ma do bibê. Do serkewtiş ê ma bibo. Ganî şarê Kurdî hişyar bo. Ma êdî merdiş nêwazenê. Ma venga şarê tirkî zî kenê. Ê zî yenê kiştiş. Wa ê zî vengê xo berz bikerê."
 
‘Ganî tecrîd bêro şikinayîş'
 
Sakîne bale ant serê tecrîdê giran ê serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî û wina qedêna: "Ganî berê zîndanan bêrê akerdiş. Rewşe senîn a ma nêzanê. Gelo heta ça do wina dewam bikero? Zîndanan de tepişteyê nêweşî estê. Dayîkî verê berî de yê. Agahîya kesî zîndanan ra çin a. Ganî ma bibê yew û destê xo bidê yewbînan. Her ca de cinî yenê astengkerdiş, seba nê ganî cinî tewr zêde têkoşîn bikerê. Sêvê seba welatê xo, seba ziwanê xo seba nê şarî şuxulya. Ez venga pêro cinîyanê kurdan kena ke wa sey Sêvê wurzê serê payan. Ez her serre şina  Şirnex, şina serê gorê Sêvê. Ez nêşîrê, ez vana qey çîyêk mi dinya de nêmendo. Sêvê cuya min a, hewnê min ê şanî ya, teber de verasîya min a. Sêvê cinîya nê welatî bî, seba şarî şuxulîyayîne. Tena seba Kurdan ney, seba her kesî şuxulîyayîne. La serkewtiş nêzdî yo. Ez venga Kurdan kena; hewnê xo ra aya bê."