Gulîstan Dursun

 

STENBOL - Welatijê Stenbolî dîyar kerdî meaşê asgarî ke îqtîdarî dîyar kerdo derman nîyo û wina vat:  “1ê Çeleyî dima zam serê zamî de do bêro kerdiş. Do reyna destan de çîyêk nêmano.”

 

Krîzê ekonomîye yê seba polîtîkayê şerî yê AKPyî roj bi roje giran beno, dayeyê enflasyonî zî her ke şino zêde beno. Butçeyê 2023ine meclîsî ra derbaz bi û reyna seba cinîyan, şar, kedkar û karkeran rê butçe nêame visnayîş.  Seba Wezaretê Pawitişê Neteweyî (MSB) emsar 182 mîlyon û 770 mîlyon û 968 hezar TL ame visnayîş û karkerî zî  mahkûmê 8 hezar û 500 TL kerdî.

 

Meaşê asgarî yê ameyo dîyarkerdiş rîyê welatijan nêhuya û derheqê zamê ke serra neweyî de bêro kerdiş de bi endîşeyî. Ma welatijan ra meaşê asgarî û krîza ekonomîye persê.

 

Bi meaşê pîrbîyayîşî 385 TL fatûrê ceyranî dano

 

Cinîya bi nameyê Rahîme Akkaya 87 serrî bi meaşê pîrbîyayîşî debare kena, seba weşîye û dermanan pere qîm nêkeno. Rahîme dîyar kerd çimê xo ra emelîyat bîya û ganî verçimêke newe bigîro û wina vat: “Tena camêke verçimî 850 TL yo. Gazê mi çin o. Ez sobeyêk ceyranî yê qij şuxulnena. Ez ceyran bi îdare şuxulnena la reyna zî 385 TL fatûrayê ceyranî ame. Goreyê verê her çî vay bîyo. Verê rewşe tay baş bî. Tay erjanî estbî. La nika rewşe xeylêk xirab a.”

‘Çareserî vurnayîşê îqtîdarî yo’

 

Cinîya bi nameyê Esma Armutlu ke teqawît a zî wina vat: “Rewşa welatî goreyê serrê vîyarte de her ke şina xirab bena. Seba şarî çîyêk zî çin o. Îqtîdar seba şaredarîya Stenbolî bigiro dest her çî keno. Awe ameye birnayîş, hewl danê bigîrê dest. Meaşê asgarî kêmî yo û tewr zêde zî cinî ci ra tesîr benê. La ça çîyêk erjan bibo, ma şinê uca. Çareserî vurnayîşê îqtîdarî yo.”

 

‘Ma hema ciwîyenê’

 

Mamosteya betal Nurcîhan Dogan zî reaksîyonê xo wina mojna: “Meaşê asgarî ame eşkerakerdiş la bi tu hawayî feydeyê çîyêk nêkeno. Xeylêk deynê mi estê û nêeşkena yewî zî bidî. Înternetê mi, telefonê mi pêro padaye yê. Ma hema wina xo rê ciwîyenê.  Ez beşê xo de kar gêrena la nêvînena. Yê ke meaşê asgarî gênê, nêeşkenê debara xo bikerê. Her çî ra birnayî. Arûdû ra bigî, cil û belgan, mutbexê xo ra birnenê. No çîyêk xeylêk xirab o. No azadîya merdiman xira keno. Ganî nê welatî de edelat û heq bibo. Tîya ra tepîya ameyîşê edaletî zî zehmet o. Çîyo ke bişikîyo wina rast nêbeno. Ganî xeylêk çî bêrê vurnayîş. 1ê çeleyî dima do reyna zam bêro kerdiş.”

 

‘Ma markete ke vaye fînenî taqîp kenî’

 

Havva Uykane ya teqawite dîyar kerd ke pê meaşê asgarî îdare zehmetin o û her çend ke keyeyê aye kîra nêbo zî zehmetî ancenî. Havvaye wina dewam kerd: “Verê cû mêrdeyê mi bi meaşê asgarî xebetîyayêne. La zehmet boz î ma îdareyê xo kerdêne. Di domanê mi estî. Ma îdareyê xo kerdêne. Her çî wina vaye nêbî. Nika ma marketan taqîp kenî û pawenê ke vayeyê çîyan bikewa. Êdî meaşê asgarî mird nêkeno. Umud nêmendo.”

‘Ez ameyoxî nêvînena’

 

Wendekare Tuana Tokmake zî reaksîyon mojnaye na rewşe û wina vat: “Seba domanan ameyox çinî yo. Ganî îqtîdar ciwanan fehm bikero û goşdarî bikero. Meaşê asgarî kêmî yo. Wendekar zehmetîyê girdan ancenî. Zemê newe ameyî kerdiş. Kesê ke cayanê dûrî de wanenî acaba do senî şêrî mekteb û bêrî. Ge-ge ez seba ke heqê şîyayîşî yê rayîrî çinî yo nêşina mekteb.”

 

Ez pê 500 TL îdare kena

 

Cinîya bi nameyê Hanîfe Kurnaza ke nêweşîyan vera nêeşkena bixebetîya zî wina ernayîşanê kerd: “Şima rewşa welatî vînenî. Her çî vaye yo. Ma zehmetî ancenê. Şaredarîya Stenbolî qertêk 500 TLyî hetkarî daye mi. Ez pê nê pereyi îdareyê xo kena.”