'Hemverê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî ma do têkoşînê xo tewr xurt bikerê'

  • 09:09 27 Adare 2021
  • NAROJANE
 
 
Medya Uren
 
MÊRDÎN - Endamê Platformê cinîyan ê Şahmaranî û aktivîstê TJAyî hemverê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî bi reaksîyonê vatî ê do hemverê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî rêxistinê xo û têkoşînê xo tewr bi hêz bikerê.
 
Bi ameyîşê AKPyî dir dayeyê şîdetê serê cinîyan qat bi qat zêde bi. Semedê vernîgirewtişê nê çî Pêkerdişê Stenbolî amebi îmzakerdene. 11ê Gulana 2011 de pêkerdiş amebi îmzakerdene û 10ê Sibata 2012 de Pêkerdişê Stenbolî amebi tesdîqkerdene. No pêkerdiş, serê têduştîya cinsîyê komelî ameyo awankerdene. Labelê Pêkerdişê Stenbolî mîyanê şewêke de bi îmzaya Serekkomar Tayyip Erdogan ame betalkerdene.
 
Endamê Platformê Cinîyan ê Şahmaranî Gulîzar Îpek û Ozlem Uçar, aktivîstê Tevgerê Cinîyan ê Azadan (TJA) Eylem Amak û Leyla Bozkurd derheqê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî de ercnayîşê xo ajansê ma dir pare kerdî.
 
‘Seserra 21î seserra cinîyan a'
 
Gulîzar Îpek dîyar kerd ke ê bi polîtîkayê AKPyî û MHPyî ke dişminîyê cinîyan kenê, dest bi roje kenê û vat: "Rojê peyîn de padayîşê HDPyî heta qedexeyê sîyasî yê serê sîyasetmedarê kurdan, destbendkerdiş, tepiştiş û xeylêk hêrişê sey nê resayî sewîyeya tewr cor. Eynî wextî de prosesêk wina de ke şîdetê serê cinîyan zêde bîyo de betalkerdişê pêkerdişî yeno manaya çimpadayîşê nê şîdetan û qirkerdişan. Bi hawayêke akerde paştdayîş yeno dayene. Hemverê nê polîtîkayan ma do sey cinîyî tu wext fek Pêkerdişê Stenbolî ra vera nêdê. Ma do xo hîna zaf rêxistin bikerê û biherikyê wareyan. Ma do fek pawitişê heqê xo ra û desftkewtişanê xo ra vera nêdê. Ma destûr nêdanê ke îqtidar destkewtişê ma û pêkerdiş bikerê babeta bazarê xo. Ma do tu wext fek têkoşînê xo ra vera nêdê û ma vanê seserra 21ê seserra cinîyan a."
 
'Betalkerdişê pêkerdişî tesdîqkerdişê qirkerdişê cinîyan o'
 
Ozlem Uçler zî wina vat: "Nîmeyê şewe de qerarê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî ame girewtene. Prosesêk hende şîdetê serê cinîyan û keye de pîl bîyo de no pêkerdiş lazim bi. Semedê vernîgirewtişê hemverê şîdetî rayîrêke serkewte bi. Ma her wext vanê, qetilkerdişê cinîyan polîtîk o û bi qerarê nîmeyê şewe de ameyo dayene îqtîdar nê vatişê ma rast kerd. Reyna bi polîtîkayê xo hêrişê serê cinîyan meşrû kerd. No qerar qirkerdişê cinîyan o. Ez sey dayîkêke û têkoşêrek vana seba cuyêka bi hizûr, semedê tutanê ma û heme komelî vernîya şîdetî bigîrê. Ez nê zî dîyar bikerî bi betalkerdişê pêkerdişî dir ê do nêeşkê xoverdayîşê ma asteng bikerê. Ma do cinî her wext tîya de bê û hemverê hişmendîyê camêrdan serkewtiş dest bikerê. Ma do meydan veng nêverdê."
 
‘Betalkerdişê pêkerdişî qirkerdişê komelî yo'
 
Eylem Amak bale ant serê şîdetî û vat: "Tirkîya de her roje 3 cinî yenê qetilkerdene. Hêrişê serê cinîyan, îstismar, têkilîyên ensest yê mîyanê keyeyî her ke şino cuye cinî û tutan rê keno cehenem. Semedo ke nê hêrişî kêm bibê cinî her roje têkoşîn kenê û sere wedarnenê. Pêkerdişî Stenbolî de destkewtişê cinîyan esto. Betalkerdişê pêkerdişî qirkerdişê cinîyan o, tesdîqkerdişê şîdetî, îstismarî û lêşinkerdişê komelî yo. Semedo ke pêkerdiş hizûr û yewîye paweno. La îqtidar hemverê vernîgirewtişê şîdetî rayîr ver bi şîdetî akeno. Wazenê cinîyan keye de heps bikerê. La ma cinî sere nêtewênenê. Ma vizêr zî meydan de bî ma do ewro û siba zî meydan de bê. Ma do peyser game nêerzê."
 
'Hemverê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî ma do têkoşîn tewr xurt bikerê'
 
Leyla Bozkurd zî tewr peyîn wina vat: "Îqtidar reyke bîn dişminîyê xo hemverê cinîyan eşkera kerd. Betalkerdişê pêkerdişî ma şaş nêverda. Çîyêko ma bendeyê ci bî. Xora demêko derg o sey çalakkerê TJAyî vera nê reaksîyon ramojnenê. Ewro ra dima do hîna zaf têkoşînê ma bi hêz bo. Ma do hemverê înan sere nêtewênê. Wazenê bi nê hêrişan vernîya qirkerdişî abikerê. Bê guman camêran cesaret girewt. La ma çîyêk hêzê xo û rêxistinbîyayîşê xo vinî nêkerd. Ma do hemverê betalkerdişî ma do tewr zêde bi rêxistin bibê û têkoşîn bikerê. Ma veng danê pêro cinîyan ke ewro ra tepya tewr zêde xo bikerê mîyanê têkoşînê azadîya cinîyan. Hemverê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî ma do têkoşîn tewr xurt bikerê."