COLEMÊRG - Îdarekara ÎHDyî ya Şemzînanî, Pinar Yilmaz binpaykerdişê heqan ke yenê ciwîyayîş û problemê ke seba covîd 19 vejênê, ercna.

 

Îdarekara Komeleya Heqê Merdiman (ÎHD) ya Şemzînanî Pinar Yilmaz derheqê binpaykerdişê heqê yê zîndanan û prosesê pandemî yê zîndanan ercna.

 

'Ganî seba veradayîşê tepişteyê nêweşan gamî bêrê eştene'

 

Pinare Yilmaz dîyar kerd ke zîndanan de binpaykerdişê heqan esto û sewbîna nêweşîya covîd-19 zî sey çek hemverê tepişteyan ameyo xebitnayîş. Pinare wina vat: "Zîndanan de xo resnayîşê dermanan de problem yeno cuyayîş. Nêweşxaneyan, reviran de kêmîyê doktor û xebatkarê weşîye esto. Nimûne; tepişteyî waştişname danê revîr û 20 rojan pawenê estê. Nê tepişteyî nêweş ê. Êdî pêro zîndanan de nêweşxaneyê taxe ameyê awankerdene û bi taybetî herêma Wanî de şîyayîş û ameyîşê taxe beno binpaykerdişê heqî, tepişteyî bi saetan bi kelepçe yenê vindarnayîş, verê hûmartişê serê sibayî benê heta şan de vindarnenê. Rîng de yenê vindarnayîş. No tena bi sereyê xo tecrîd o. Baş nînê dermankerdiş, werdê înan baş nîyo. Komîsyonêk ke wezareta dade, ÎHD û ÇYDyî awan kerdibi, vengdayîşêk kerdibî. Ma zî tîya ra veng danê. Ganî wezaretê dade bi lez tepişteyan dir pêvînayîş bikero û grevî peynî bê. Eke zîndanan de merdişî virazîyê tu manaya ci nêmaneno. Merdişî virazîyê do no bibo şermêko pîl ê Tirkîya. Seba nê zî ganî pêvînayîşî bêrê kerdene û prosesê pandemî de şert û mercî bêrê başkerdiş û hetê veradayîşê tepişteyê nêweşan de gamî bêrê eştiş."

 

'Tîya de metodê mi derbaz benê'

 

Pinare dîyar kerd ke zîndanan de problemê huqûqî esto û vat: "Sebebê destpêkerdişê grevan zî huqûqî yo. Qerarê ke Tirkîya girewtê dadgehan de esas nîno girewtene. Qerarê Dadgeha Heqê Merdiman ê Ewropa girewtişê Tirkîya esas nînê girewtene û coka zî xeylêk binpaykerdişê heqan yê cidî yenê ciwîyayîş. 4 mengî verê ez zî zîndan de bîya. Ma cinîyan seba wezaretê dade mektubêk nuşt. Ma mektub de teda û caardişê kêfî yê gardîyanan nuşt. Mudur ame vat, 'şima gereyê mi kerdo, mi mektubê şima wend. Heqê şima yo demokratîko ke şima gerreyê mi bikerê û ez zî mektubê şima bierşawî. La qusurê mi meewnê tîya de metodê mi derbaz benê.' No zî no ramojneno ke rastî de huqûq bi ca nîno."

 

'Her wext erzenê serê koxuşan'

 

Pinare dîyar kerd ke zîndan de hemverê koxuşê cinîyê sîyasî her wext hêriş yenê kerdene û parçeyê fayansî, pîlan erzenê û tacîzan kenê. Ma îdare ra vatî, do fîleyê maseyan biancê. Hewl danê ke ê cinî bêr tecrîdkerdiş. Wexto ke fîleyê 10 metrekare bêro antiş, pêroyî de roj û têkilîyê bi dinya dir yeno birnayîş. Tirkîya de sîstemêko huqûqî ganî bibo. Huqûq de her kes têduşt o. Ganî bi ca bêro."

 

'Tepişteyê nêweşî binê rîskî de yê'

 

Pinare tewr peyîn wina vat: "Zîndanan de tepişteyê nêweşî binê rîskî de yê. Seba covîd -19 no rîsk tewr giran bîyo. No zî hetê îdarekarê zîndanî de cîya yeno xebitnayîş. Xeylêk çîyan nêdanê zere. Her tewir astengî esto. Hetê hacetê pakî ra heta werd. Doktorî her wext vanê cayêk pak û werdêk baş ganî bibo. Nê seba pawitişê covîdî lazim ê. Ewro teber de nêweşêke covîdî eşkena bi rojan beşê giran de bimana. La yê zîndanî pozîtîf bê zî koxuşê 15-20 kesî de manenê. Nê ra zî vanê karantîna. Ganî prosesê covîdî de tedbîrê lazim bêrê girewtiş, şert û mercî bêrê başkerdiş û dezenfektanî bêrê dayîş."