‘Heta cenazeya waya xo bigîrî ez o têkoşînê xo dewam bikera’

  • 12:29 16 Teşrîna peyêne 2020
  • NAROJANE
AMED - Keyeyê Ayşe Bayrama HPGyije ke Şirnex de pêrodayîşan de dinyaya xo bedilna, 55 rojî yo semedo ke cenazeya xo bigîra têkoşîn kena. Waya Ayşe, Miyasere Bayram diyar kerd ke waya aye hemverê dişminî serê nêdaya ro û va ke semedo ke cenazeya waya xo bigîra do heta peynî têkoşînê xo dewam bikera.
 
Şirnex de cenazeyê 8 HPGyijî ke tarîxê cîya de pêrodayîşê Gabar û Cûdî û herema Bestayî de dinyaya xo bedilnayê Emîne Başkan dimayê 37 rojan dabî keyeyê aye. Ê 7 HPGyijê bînan 55 rojî yo ke bi sebebê testê DNAyî ke eşkera nêbîyo nêdanê keyeyê înan. Înan ra yew zî Ayşe Bayrama HPGyîje ke nêdanê keyeyê aye. Waye Ayşe Miyassere reaksîyon vera nêdayîşê cenazeyan da û va: “Bi psîkolojîyê ma kay kenê û ma bi no hawa îşkence kenê. Wa cenazeyanê ma bidê ma.”
 
Miyasere wina qalê waya xo kerd: “Ayşe 2014 de wextê xoverdayîşê Kobanî de tewrê têkoşînî bena. Dima ra ma qet ci ra zanayîş nêgirewt. Serra 2019 de ma dîmenan temaşe kerd ke herêma Elkî de şehîd bîya. Senîn ke ma bi şehadetê aye pê musayî, ma şî muracatê Dozgerî da ke ma testê DNAyî bidê û cenazeya waya mi bigîrê. La vatî ma 3 rojî verê cenaze defin kerda. Ma fotograf waşt la vatî ke cenaze nîna naskerdene. La ma qebul nêkerd û ma erşawitî Elke.”
 
‘Ma rê heqaret kerdî û tehdîd kerdî’
 
Miyasere qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Ma Elke de reyna muracatê Dozgerî kerd. Ma ra nameyê waya mi waştî. Mi va, Ayşe Bayram a. Uca de polîsêk zî estbi, gama ke mi nameyê waya xo va, ey sereyê xo berd û ard û va, ‘mîyanê înan de Ayşe Bayram zî estbî’ dima ra ma tay da vindarnayene û şi verê Dozger. Dima ra dozgerîyê Pasûrî dir kewtî têkilî û vatî, Ayşe Bayram tîya nîya. Sewbîna ma rê heqaret û tehdîd kerdî”
 
‘Heta ke cenaze bigîra ez o têkoşînê xo dewam bikera’
 
Miyasere dewam de wina va: “Semedê teşhîskerdişê cenaza vatî ganî dayîk yan pî bêro DNA bido. La 25 serrî verê dayîk û pîyê ma şîyê rehm û DNA ma ra nêgînê. Tewr peyîn vatî ke ‘o wext gorê dayîk û pîyê xo abikerê.’ Nêzdîbîyayîşêk wina lêşin nîno qebulkerdene. Bi psîkolojîyê ma dir kay kenê û bi no hawa bi ma îşkence kenê. Wa nimûneyê DNA ma rê bigîrê û cenazeya waya mi bidê. Heta ke cenazeya waya xo bigîra ez o têkoşînê xo dewam bikera.”
 
‘Ê cenazeyî bêkes nîyê’
 
Miyasere tewr peyîn wina va: “Nê polîtîkayê ke serê keyeyan de yenê kerdene, îşkence yê. Ma do heta peynî pey rêça înan de bê. Se bikerê zî ma do sere nêtewênê. Xeylêk keyeyî nimûneyê DNA danê la cenazeyê domananê înan goristanê bêkesan de yenê definkerdene. Ê cenazeyî bêkes nîyê. Waya mi zî bêkes nîya. Ez esta, bira û dedê mi esto. Dewaya çi kenê ke nê polîtîkayê lêşin serê ma de kenê. Ma nêtersenê.”
 
‘Keyeyî hedef yenê girewtene’ 
 
Hemsereka Komeleya Paştdayîşî, Yewîya û Kulturî ya Hetkarîya Kesê Ke Merdimê Xo Dergûşê Şaristanîyan De Vînî Kerdî (MEBYA-DER), Yuksele Almas zî serê na rewşe de qisey kerd û va: “Nika kesê ke dinyaya xo bedilnayî, polîtîkayêk zêde serê înan de yeno kerdene. Şexsê keyeyan de wazenê ke serê temamê şarî de polîtîkayêk çog ronayîşî bi ca bîyarê. Bi no hawa hessasîyetê cenazeyan ke serê şarê Kurdî de zanê û hêrişêk wina kenê. Çîyê ke kenê hemverê ehlaqî, dîn û însanî yo. Hem xo ra vanê dîndar û hem zî derheqê cenazeyan de polîtîkayêk lêşîn kenê.”
 
‘Serê cenazeyan de etîketê bêkesî danê ro’ 
 
Yuksele va ke serê cenazeyan de etîketê bêkesî yeno pirodayene. Ê kesê ke dinyaya xo bedilnenê, pî û dayîkî înan hemine estê. La bi zanebîyayîş serê cenazeyan de îşkence kenê. No çî nîno qebulkerdene. Seba girewtişê cenazeyan adtengî vejenê. Dayîk û pîyê hîn cenazeyan şîyê rehm estê û la reyna zî nimûneyê DNAyî wayê û biran ra nêgînê. Ma zanê ke no metod şaş o. Heta ke cenaze keyeyan rê yeno dayene ma bi keyeyan dir têkoşîn kenê.”
 
‘Serê komela de zî teda estê’
 
Yuksele bale ant serê tedayê komele ser û va: “Keyeyî gama ke dîmenan de musenê domanê înan dinyaya xo bedilnayî, yenê muracatê ma kenê. Ma zî hetkarîya înan kenê. Xora karê ma zî no yo. Ma mecbûr ê ke kîşte keyeyan de bê û paştdayîş bidê înan. La ma rastê tedayan yenê. Gama ke ma keyeyan dir şinê eşkerayî, ma rê astengî vejenê. La ma reyna metod û rayîrê qanûnî zanê. Eke îmkanê ma bibê, ma do xebatanê xo hîna hîra bikerê. Keyeyan ra vanê înan tîya ra bierşawê, heta ke şima nêerşawê ma destûrê definkerdişî nêdanê. Serê cenazeyan de teda keyeyan rê kenê.”