‘Ziwan, bîyayîş û nasnameyê şaran o ma do bîyayîşê xo bipawê’

  • 13:17 9 Teşrîna peyêne 2020
  • NAROJANE
Hesna Mihemed
 
ŞEHBA - Mamoste û wendekarê Paymengehê Viyan Amara waştişê ENKSyî seba qedexekerdişê ziwanê kurdkî red kerdî û wina vatî: “Waştişê ENKSyî derheqê ziwanê dayîke de, ma qetî qebûl nêkenê. Ziwan bîyayîş û nasnameyê şaran o, ma do ziwanê xo bipawê.”
 
Bi destpêkerdişê Şorişê Rojawanê Kurdistanî dir, şarê Kurdî xeylê destkewtişê pîlî kerdî xo dest. Yew înan ra zî perwerdeyê bi ziwanê kurdkî, ziwanê dayîke bi. Rojawan de xeylê mektebî, paymengeh û unîversîteyî bi ziwanê kurdkî ameyî akerdene û bi se hezaran wendekarî ziwanê dayîke musayî. Demê peyîn de mîyanê dayîş û girewtişê partîyê kurdan de seba yewrêzîyê kurdan, partîya ENKSyî waştişê qedexekerdişê ziwanê kurdkî kerd. Derheqê babete de mamoste û wendekarê Efrînî nê waştişî şermezarkerdî û fikrê xo ardî ziwan.
 
‘Perwerdeyê bi ziwanê kurdkî seba ma hewnêk bi’
 
Mamosteya paymengehê Viyan Amara ya beşê ziwanê Kurdkî û Edebîyatî, Hikmet Hisên derheqê babete de wina va: “No bi 7 serrî yo ke mamostetî kena û ziwanê kurdkî wendekaran rê musnena. Ma sey mamosteyê ziwanê Kurdkî helwestê ENKSyî derheqê wedaritişê perwerdekerdişê kurdkî, şermezar kenê. Pêwa koçberî, şert û mercê zahmetan, ma reyna wendekaranê xo ziwanê dayîke musnenê. Vengdayîşê ma ENKSî rê oyo ke kurdî rê agêro û bîyayîşê xo nas bikero. Seba ke ma ziwanê xo dinya rê bidê nasnayîş, ma kedêke zaf pîl daya. Seba ma hewnêk bi ke ma bi ziwanê kurdkî qisey bikerê û biwanê. La bi xeyrê fikiranê Rayber Apo û gonîya şehîdan, ma ewro bi ziwanê xo perwerde vînenê.”
 
‘Ma waştiş û qerarê dişminî qebûl nêkenê’
 
Wendekara paymengehê Viyan Amara ya beşê Ziwanê Kurdkî û  edebîyatî Rûlav Hibo ke bi Ziwanê Kurdkî wendişê xo dewam kena zî wina va: “Verê şorişî ma mecbûr ke serê waştişê Rejîmê BAASî bi ziwanê erebî biwanê û perwerde bivînê. Bi awankerdişê Şorişê Rojawanê Kurdistanî dir îmkan virazya ke ma bi ziwanê xo yê ke bi serran o ma ci ra mehrûm mendibî, biwanê û perwerde bivînê. Waştiş û qerarê ENKSyî seba wedaritişê zimanê kurdkî mekteban û ferzkerdişê meteryalê erebî yê Sûrîye ma qetî qebul nêkenê. Beşê Zimanê Kurdkî û Edebîyatî ame awankerdene, seba ke ma pawitişê ziwanî bikerê û neslê newî rê bimusnê.”
 
‘Ziwan bîyayîş û nasnameyê şaran o’
 
Wendekara Beşê Biyolojî yê paymengehê Viyan Amara, Fîda Heyder zî diyar kerd ke ziwan bîyayîşê merdiman o û wina va: "Ziwan bîyayîş û nasnameyê merdiman o. Her komelêk ziwanê xo museno, sey şarê Kurdî zî heqê ma yê meşrû ke ma bi ziwanê xo biwanê û perwerde bivînê. Ma qetî nêverdenê ke ziwanê ma bêro çinkerdene. Dimayê her zehmetîyêk ma ewro koçberî de bi ziwanê xo wanenê, no ma rê serberzî yo.”