‘Tacîz û tecawizê herême berardişê polîtîkayê şerê taybetî yê’

  • 16:02 31 Tebaxe 2020
  • NAROJANE
WAN - Çawîşê Pisporo bi nameyê Musa Orhano ke tecawizê Îpek Ere kerf û bi sebeb ke întîxar bikero, ame tahliyekerdene. Sîyasetmedar û aktîvîstan dîyar kerdî ke no polîtîkayê şerê taybetî yo û wina vatî: “Belkî zî amîrê ey êyê ke vanê, ‘to baş kerd şêrê mi’ estê.”
 
Demêk nêzdî de cinîya bi nameyê Îpek Ere û Fatma Altinmakase ameyî qetilkerdene û no proses reyke bîn zî ramojna sûcê şîdet, tecawiz û kiştişê hemverê cinîyan bê ceza manenê. Êlih de cinîya bi nameyê Îpek Ere bi tecawizê çawîşê pisporî Musa Orhanî reyde rî bi rî ameye û no ser de re Îpek Ere întîxar kerdebî. La gumanbar Musa Orhan ame tahlîyekerdene. Muş de zî Fatma Altinmakasa ke seba çarnayoxê kurdî çinbi, pawitişê seba ci nêame dayene û verê çiman de ameye qetilkerdene.
 
Sîyasetmedar û aktîvîstan bîyayîşê herême ser o qisey kerdî.
 
‘Belkî zî amîrê ke înan pîroz kenê estê’
 
Temsîlkara Sereka partîya Azadî û Merdiman, Menîce Gulmeze dîyar kerd ke vatişê Musa Orhanî yê Îpeke ra vatê sey, ‘çîyêk bi mi nêbeno, mi verê zî kerdib’ ard vîr û vat ke dewlete gumanbarê tecawizî pawena. 
Menîce dewam de wina vat: “Cinîyêke rastî tecawizî yena, canê xo gêna. Lê gumabar nîno destbendkerdene zî. Nêtepiştişê ey vejeno werte ke mekanîzmaya dewlete çiqas rayîr ra vejîyaya. Belkî zî amîrê ey êyê ke ci ra vanê, ‘to baş kerd şêrê mi’ û pîroz kenê estê. Ma welatêko winasî de ciwîyenê.”
 
‘Ganî wezîr îstîfa bikero’
 
Menîce deeamê qiseykerdişê xo de vatişê wezîrê karê zereyî Suleyman Soyluyo ke derheqê merdişê Îpek Ere zî sey, ‘cenaze, cenazeya ma ya’ zî ard vîr û wina vat: “No yeno manaya ke hedîse yena şenikkerdene û normalkerdene. Welatêko de sûcêko winasî bêro kerdene, ganî wezîr îstîfa bikero. No çîyêkê ameyê ciwîyayîl, hêrişêko sîstematîkî yê hemverê şarê Kurdî yo. No metodêko şerî yê hemverê şarê Kurdî yo.”
 
‘Polîtîkayê şerî ê taybet yenê kerdene’
 
Aktîvîsta Tevgerê Cinîyê Azadî (TJA) Aynur Sarica zî dîyar kerd ke polîtîkayê şerê taybetî dir rî bi rî yê û wina vat: “Şaristanê herême de unîversîteyê qijî de hemverê cinîyê ciwanan polîtîkayê taybet yenê kerdene. Hedîseya Êlihî de ameya ciwîyayîş de dewlete waşt ke rojeve bivurno. Her çiqas gumanbar bêro teşhîrkerdene zî çi heyf bi qedexeyê tebervejîyayîşê welat û durvistiş ame xelatkerdene. No zî yeno a mana ke polîtîkayê şerê taybet yenê dewamkerdene. Ma do mucadeleyê xo dewam bikerê û kesê ke nê polîtîkayê lêşin kenê ma do hesab bipersê.”
 
‘Do nê polîtîka ma nêberê’
 
Hemsereka HDPyî ya Colemêrgî Sînem Sevene zî wina vat: “Çawîşê pispor û polîsî bi taybet bi cinîyê ciwanan dir kewenê têkilî û hewl danê ke asîmîle bikerê. Nê polîtîkayê şerê taybetî yê. Do nê polîtîka ma nêberê. Nê çîyê ke ma ciwîyenê ma do vejê meydan û şarê xo aya bikerê.”