Medine Mamedoğlu

 

MARDİN - Nusaybin'de sokağa çıkma yasakları sırasında yaşanan çatışmalardan sonra yıkılan 6 mahalle yerine TOKİ konutları yapıldı. Ailelerin geçtiğimiz aylarda anahtarlarını alarak yaşamaya başladıkları mahallelerde bir şeyin eksik olduğunu fark eden kadınlar, yıkılan tandırları kendi elleriyle taşıdıkları çamurlar ile yeniden yaptı.

 

Mardin'in Nusaybin ilçesinde 2015-16 yılları arasında yaşanan çatışmalarda 6 mahalle yıkıldı. Çatışmalar sonunda etrafı tellerle çevrilerek kepçelerle yerle bir edilen mahalledeki binlerce evin yerine TOKİ konutları inşa edildi. Dört bine yakın konutun inşa edildiği ilçede halk üç yılın sonunda geçtiğimiz aylarda evlerinin anahtarlarını alıp bu evlerde yaşamaya başladı. Ancak kendi yaşam alanlarını bozularak binalara yerleşen ailelere bu durum bir takım kısıtlamalar da getirdi. Bu kısıtlamalardan biri de daha önce kendi ekmeklerini yaptıkları ve her mahallede olan tandırlar bu mahallelere yapılmadı. 

Nusaybinli kadınlar, yapılmayan tandırları kendi elleriyle yaptı. Kendi tandırlarını kuran kadınlardan biri olan Latife Erçik, çatışmalar ya da yıkımlarla kendi kültür ve yaşamlarından vazgeçmeyeceklerini vurguladı.

 

Diğer mahalledeki kadınlarda örnek aldı

 

Kaldıkları Fırat Mahallesi’nde eskiden ekmek yaptıkları tandırlarının olmamasından kaynaklı aldıkları fırın ekmeğinin kendilerine yetmediğini söyleyen Latife, mahalledeki kadınlar olarak kendi taşıdıkları çamurlarla tandırlarını yaptıklarını aktardı. Kendilerinden sonra diğer mahallede kalan kadınların da bunu örnek alarak kendilerine tandır yaptığını dile getiren Latife, "Çatışmalar çıktıktan sonra Kızıltepe'ye gittik orada da birkaç ay kaldıktan sonra geri geldik. Geldiğimizde evimizden geriye bir şey kalmamıştı. Zaten evlerimizi göremiyorduk. Etrafına tel örmüştüler. Sonra evlerimizi  kimseye sormadan yıktılar. Yıkılan yerlerin yerine de TOKİ evleri yaptılar. Hepsi birbirine benziyor ortaya bir park yapmışlar diye burayı seveceğimizi sandılar. Ama olmadı sevmedik, küçücük evlerde onlarca kişi kalıyoruz. Eskiden mahallelerde tandırlarımız vardı. Yıkım zamanı kepçeler onlardan artık ne istedilerse onları da yıktılar. Buraya dört aya yakın bir zamandır taşındık. İlk geldiğimizde ekmeklerimizi fırınlardan alıyorduk. Zaten aldığımız ekmeklerde bize yetmiyordu" dedi.

 

'Bu evleri değil eski evlerimizi istedik'

 

Bütçelerinin ve sayılarının fırından alınan ekmeklere yetmediğini söyleyen Latife, “Biz de eskiden ne yapıyorsak onu yapalım dedik. Ve mahallemizde eski tandırlarımızı yeniden yaptık. Biz bu mahallede yaptıktan sonra diğer mahalledeki kadınlar da kendi evlerinin önüne tandır yapmaya başladı. Bizim çocuklarımız da fırın ekmeğini sevmiyor zaten. Biz de kalktık bu tandırları yaptık. Eski evlerimiz bu evlerden çok daha güzeldi. Bu evleri sevmiyoruz. Eski haline getirmek için de her şeyi yapıyoruz. Diğer kadınlarda örnek alıp ekmeklerini eskisi gibi kendileri yapıyor" diye belirtti.

 

'Savaşlarla bize kültürümüzü unutturamazlar'

 

Savaşla ya da yıkımlarla kendi kültürlerini unutmayacaklarının altını çizen Latife, konuşması şöyle bitirdi: "Evlerimizi yıkarak eski mahallemizi yok ederek bizi olduğumuz yerden uzaklaştırmaya çalışıyorlar. Ama bizim kültürümüz emeğimiz bu evlerden önce de vardı. Bu evler gittiğinde yok olmaz şimdi de olmayacak. Bizi kutu gibi evlere soktular bütün bağlarımızı koparmaya çalıştılar. Ama olmayacak biz yine eski işlerimizi yapıyoruz. Değişmedik daha fazla da değiştirmeye çalışmasınlar. İstedikleri savaşla olmadı savaştan sonra da olmaz."