Şiddeti meşrulaştıran eril yargının ‘suç ortaklıkları’

  • 09:02 8 Mart 2023
  • Hukuk
 
HABER MERKEZİ - İktidar, kadınların yıllardır verdiği mücadele sonucu elde ettikleri kazanımlarından olan İstanbul Sözleşmesi’nden  “aile yapısını bozuyor” iddiası ile geri çekildi. Kadınlar adliye koridorlarında adalet arayışlarını sürdürüyor.
 
Türkiye’de kadına yönelik artan şiddet, hem iktidarın söylemleri hem de yargı kararları ile meşrulaştırılmaya çalışılıyor. İstanbul Sözleşmesi gibi kadınların yıllardır sürdürdükleri mücadelelerin sonucu olan kazanımları hedef alan iktidar, yine kendi güdümüne aldığı yargısıyla kadınların hem yaşamlarına saldırıyor hem de şiddetin adeta faili oluyor. Eril  yargının, kadının aleyhine olan tutumu, dava sonuçlarında da açık şekilde görülüyor. 
 
8 Mart’a giderken eril yargının kadın davalarında verdiği kararları derledik.
 
Emine Bulut davası
 
Kırıkkale'de 18 Ağustos 2019 tarihinde Emine Bulut, boşandığı Fedai Varan tarafından çocuğunun önünde kesici aletle katledilmişti. Ağır yaralı halde hastaneye kaldırılan Emine’nin “Ölmek istemiyorum” çığlığı hafızalara kazınmıştı. Kırıkkale Cumhuriyet Başsavcılığı, Fedai Varan hakkında “tasarlayarak ve canavarca hisle öldürme” suçundan dava açtı. Ancak davaya bakan Kırıkkale 1'inci Ağır Ceza Mahkemesi “kasten öldürme” suçundan faile müebbet hapis cezası verdi.
 
Kadın katliamlarından bahseden savcı indirim istedi
 
Kararın istinaf incelemesini yapan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi (BAM) 2'nci Ceza Dairesi ise “yerel mahkemenin kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir hukuka aykırılık olmadığı” gerekçesiyle kararı onadı. BAM Savcısı mahkemenin kararını temyiz eden taraflar arasında yer aldı. Savcı, temyiz başvurusunda fail için “iyi hal” ve “tahrik” indirimi yapılmamasına itiraz ederek, “Sanık ortak çocukları bulunan eski eşini kasten öldürmüştür. Sanık maktulenin olaydan önce kendisine hakaret ettiğini ve bu hakaretin yarattığı elemin etkisiyle suçu işlediğini savunmaktadır. Tahrikten yararlandırılmayan sanığın yasal gerekçe olmaksızın takdirden de istifade ettirilmediği görülmektedir. Kadın cinayetleriyle mücadele edilmelidir. Çünkü bu ülkede her yıl yaklaşık 350 kadın eşi, eski eşi, sevgilisi vb. tarafından öldürülmektedir. Rakam korkunçtur. Mamafih bu mücadele yürütülürken de adil olunmalıdır” dedi.
 
İpek Er davası
 
Sêrt’te İpek Er’e tecavüz ettikten sonra intihara sürükleyerek yaşamını yitirmesine neden olan uzman çavuş Musa Orhan hakkında "nitelikli cinsel saldırı" suçundan açılan davanın karar duruşması Siirt 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. 3 Mart 2021’de görülen davada tecavüz faili Musa Orhan’a Türk Ceza Kanunu’nun 102/2 maddesi kapsamında “nitelikli cinsel saldırı” suçundan 12 yıl hapis cezası verdi. “Geleceği üzerinde olumsuz etki yaratabileceği” ve tüm duruşmalara düzenli katıldığı iddiasıyla kararda “ iyi hal” indirimi uygulayan heyet, cezayı 10 yıla düşürdü. Ayrıca tecavüz failinin kaçma şüphesi bulunmadığı gerekçesiyle adli tedbir hükümleri uygulanarak tutuksuz yargılanmasına karar verildi.
 
Pınar Gültekin davası
 
Muğla'da 2020 yılında üniversite öğrencisi Pınar Gültekin'i (27) katleden Cemal Metin Avcı'nın (32) “canavarca hisle eziyet çektirerek ve tasarlayarak öldürme” suçundan yargılandığı dava yeniden görülecek. Mahkemenin, son duruşmada “Haksız tahrik indirimi” uygulanarak verdiği 23 yıl hapis
 
Ne olmuştu?
 
Muğla'da 16 Temmuz 2020 tarihinde kendisinden haber alınamayan üniversite öğrencisi Pınar Gültekin, 21 Temmuz'da Cemal Metin Avcı tarafından katledilmiş halde bulundu. 9 Kasım 2020'de başlayan ve 13 duruşma süren yargılama sürecinde, fail Metin Avcı değil, işkenceyle katledilen Pınar Gültekin yargılanarak, özel hayatı irdelendi. Pınar’ı katleden Cemal Metin Avcı ile ona yardım eden aile bireylerinin karar duruşması 20 Haziran 2022’de görüldü. Mahkeme heyeti, Cemal Metin Avcı’ya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi, ancak ardından “haksız tahrik indirimi” uygulayarak, cezayı 23 yıla indirdi. Faile yardım eden ve tutuksuz yargılanan kardeşi Mertcan, annesi Ayten, babası Selim Avcı, boşandığı Eda Karagün ve ortağı Şükrü Gökhan Orhan hakkında ise beraat kararı verildi.
 
Duruşma 10 Mart’ta
 
Mahkemenin tartışmalı kararına karşı Muğla Cumhuriyet Başsavcılığı, Pınar’ın ailesi, avukatları ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Hâkimler ve Savcılar Kurulu'na itirazda bulundu. Yine Muğla Cumhuriyet Başsavcılığı, fail Cemal Metin Avcı hakkında verilen indirim ve Mertcan Avcı hakkında verilen beraat kararını istinafa taşıdı. Cezayı bozan İzmir Bölge Adliye Mahkemesi, davanın yeniden görülmesine karar verdi. Yeniden başlayan yargılama kapsamında 2’nci duruşma 10 Mart’ta görülecek.
 
İyi hal uygulanan ve reddedilen davalardan bazıları:
 
* Wan’da Kurubaş Geri Gönderme Merkezi’nde mülteci kadına tecavüz eden iki fail hakkında verilen 15 yıl hapis cezasında uygulanan indirime itiraz eden avukatlarının talepleri istinaf tarafından, “karar hukuka uygun” denilerek reddedildi.
 
* Mêrdîn’de uzman çavuş Ömer Ayas ve Muhammet Toprak bir kadını sistematik tecavüze maruz bıraktı. Failler,  “rıza” savunması ile serbest bırakıldı.
 
* Kayseri’nin Talas ilçesinde 15 Temmuz 2021 tarihinde boşandığı Nihan Atay’ı kesici silahla katletme girişiminde bulunarak ağır yaralayan Ramazan Uygur’un Kayseri 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandığı davada mahkeme heyeti faile “boşandığı eşini kasten öldürmeye teşebbüs” suçundan önce ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi. Ardından eylemin “teşebbüs” aşamasında kaldığı gerekçesiyle cezayı 16 yıla düşürdü, “iyi hal” indirimi de uygulayarak 13 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırdı. Failin tutukluluğunun devamına karar veren heyet, faile “hakaret” suçundan da 2 ay 27 gün hapis cezası verdi.
 
* Wan'ın Payîzava (Gürpınar) ilçesinde korucu Faik Dural’ın, 23 Aralık 2021 tarihinde bir çocuğa tecavüzde bulunduğu ortaya çıktı. Fail tutuklanmasının ardından, baskı sonucu ailenin şikayetinden vazgeçmesi ile tahliye edildi.
 
* Ankara’da 2014 yılında Orhan Munis tarafından katledilen TRT sanatçısı Hatice Kaçmaz davasında daha önce yerel mahkemenin verdiği “tutkulu sevgi” indiriminden sonra Yargıtay Ceza Genel Kurulu skandal bir karara imza attı. Yargıtay, Mart 2022 tarihli kararında Hatice’nin evlenme teklifini kabul etmesi halinde failin katliamı işlemeyeceğini, reddedilince “anlık hiddetle cinayeti işlediği”ni” savunarak indirimi onadı.
 
* Kayseri’nin Talas ilçesinde kızı Şahinder Karakulak’ı katleden Basri Karakulak’ın Kayseri 1'inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandığı davanın karar duruşmasında mahkeme heyeti faile önce “alt soydan akrabayı kasten öldürmek” suçundan ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezası verdi. Ardından ise “tahrik” ve “iyi hal” indirimi uygulayarak cezayı 20 yıla düşürdü.
 
* İstanbul’da 24 Eylül 2020 tarihinde boşanma aşamasında olduğu ve hakkında uzaklaştırma kararı aldıran Elif Yılmaz ile arkadaşı Emre Erdoğan’ı ateşli silahla katleden Ersin Yılmaz’ın İstanbul 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandığı davada mahkeme heyeti, faile Emre Erdoğan’ı katletmekten “kasten öldürme” suçundan müebbet hapis cezası verdi, failin geleceğini göz önünde bulundurarak “takdiri indirimi” uyguladı, cezayı 25 yıla düşürdü. Elif’i katletmekten ise faile “eşi kasten öldürme” suçundan verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasında da yine failin geleceğini düşünen mahkeme heyeti, “takdiri indirimi” uyguladığı cezayı müebbet hapse çevirdi.
 
* Denizli’de 3 yıl önce Hafize Kurban boşanma aşamasında olduğu erkek Uğur Kurban tarafından katledildi. Yargıtay skandal bir karara imza atarak, 24 yıl 4 ay 15 gün hapis cezasına çarptırılan Uğur Kurban'a, katledilen Hafize Kurban’ın “sadakatsizlik yaptığı” iddiasını dikkate alarak fazla ceza verildiğine hükmetti.
 
* Amed’de boşanma aşamasında olduğu Mehmet Kadri Karakaş tarafından tehdit edilen Halime Karakaş hakkında verilen koruma kararı kaldırıldı. Diyarbakır 2’nci Aile Mahkemesi tarafından kaldırılan karara karşı avukatın itirazı ise Temmuz 2022’de Diyarbakır 3’üncü Aile Mahkemesi tarafından reddedildi.
 
* Kürtleri ve muhalif kesimleri sık sık hedef gösteren Aykırı Haber Genel Yayın Yönetmeni Batuhan Çolak’ın bir avukatı ofisinde taciz etmesi nedeniyle “cinsel saldırı” suçundan yargılandığı davada Bakırköy 30’uncu Asliye Ceza Mahkemesi  “iyi hal” indirimi uyguladı.
 
* Amed’de 16 Ekim 2021’de polisler tarafından darp edilen Avukat Elif İpek Tirenç Ulaş hakkında 2022 yılında dava açılırken, polisler hakkında takipsizlik kararı verildi.
 
* Kamuoyunda “Batman Fuhuş Davası” olarak bilinen davada mahkeme heyeti, failler hakkında verdiği beraat kararının gerekçesini açıklarken, çocuğun beyanlarını görmezden gelerek “inandırıcı” bulmadı.