Öznur Değer 

 

ANKARA - Kobanê Davası’nda kopyala-yapıştır gerekçelerle siyasetçiler hakkında tutukluluğun devamı yönünde karar verilirken, talimat yoluyla dinlenen müştekilerin bir kısmının neden müşteki olarak dosyada yer aldıklarını bilmemeleri dikkat çekti.  

 

Kobanê Siyasi Soykırım Davası, 8’inci duruşmayı geride bırakırken, 9’uncu duruşma için 1 ay ara verildi. Dava avukatlarının duruşma periyotlarının değiştirilmesi yönündeki ısrar ve mücadeleleri sonucunda 30 Aralık’ta görülen celsede mahkeme tarafından kurulan ara karar ile duruşmaya bir ay ara verilerek duruşma periyotlarının Çarşamba günleri hariç 2 hafta duruşma, 2 hafta ara verilecek şekilde yeniden düzenlenmesine karar verildi.

 

Dava avukatlarının Deniz Poyraz duruşması nedeniyle katılmadığı ve tutuklu yargılanan siyasetçilerin de mazeret bildirerek katılmadığı 30 Aralık’ta görülen celsede kurulan ara kararlar UYAP’a yüklendi.

 

Figen Yüksekdağ’ın bir dosyası daha birleşti

 

Ankara 28’inci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından HDP eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında 24 Ocak 2016’da “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla açılan dava, dava dosyası ile birleştirildi.

 

İNG Bank avukatları çekildi

 

Davaya katılma talepleri bulunan ancak henüz talepleri karara bağlanmayan İNG Bank avukatları Mesut Bulut ve Yusuf Sayın vekillikten çekildi.

 

Gültan Kışanak’ın eşinin numarası incelenmek isteniyor

 

Yerine kayyım atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediye eski Eşbaşkanı Gültan Kışanak’ın eşine ait olan ancak dava dosyasında Gültan’a aitmiş gibi görülen telefon numarasının UYAP sisteminden silinmesi talep edilse de mahkeme hattın kime ait olduğu ve kim tarafından kullanıldığının tespit edilmesi üzere Emniyet Genel Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmasına karar verdi.

 

Duruşmanın seçimden sonra yapılması talebi savunmadan kaçmak olarak yorumlandı

 

Siyasetçilerin tutuk devam kararlarındaki kopyala-yapıştır ibareler önceki ara kararlarda olduğu gibi son duruşma tutanaklarına da yansıdı. HDP Eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında verilen tutuk devam kararında, Selahattin’in Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerini kastederek duruşmanın seçimden sonra Temmuz 2023'e ertelenmesini talep etmesinin mahkeme tarafından “savunma vermekten kaçınması” olarak ele alınması dikkat çekti.

 

Olmayan tanık tutuklama gerekçesi

 

Mahkeme, en çok konuşulan ve gerçek olmadığı farklı mahkeme kararlarıyla somutlanan gizli tanık “Mercek”in gerçekte var olduğu noktasındaki ısrarını sürdürüyor. Selahattin Demirtaş'ın dava dosyasıyla birleştirilen Ankara 19’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’nin gizli tanık Mercek'in dinlenmesine ilişkin olarak yazılan 11.12.2017 tarihli müzekkereye verilen "Tarafımızca yapılan araştırmalarda Cumhuriyet Başsavcılığımız uhdesinde bulunan gizli tanık evrakları arasında ‘Mercek’ kod adlı bir gizli tanığa ait evrakların bulunmadığı ..." şeklindeki yanıta ve ardından başka bir müzekkereye verilen yanıtta yer alan "İddianamede ismi geçen gizli tanık ‘Mercek’in dinlenmesine ilişkin olarak Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı ve Diyarbakır Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne yazılan talimata ayrı ayrı cevap verildiği, Diyarbakır 8’inci Ağır Ceza Mahkemesi'nin talimatı bila ikmal iade ettiği, Diyarbakır İl Emniyet Müdürlüğü'nün 18.08.2018 tarihli cevabı yazısı ile Gizli Tanık Mercek'e ulaşılamadığı için mahkemede hazır edilemediğine dair tutanağın mahkememize gönderildiği…" ibarelere rağmen mahkeme “Mercek”in var olduğunu iddia ederek siyasetçilerin tutukluluğunun devamına gerekçe gösteriyor.

 

Süre talebi ‘yargılamadan kaçma eğilimi’

 

Yine mahkeme kopyala-yapıştır ibarelerle hemen tüm siyasetçiler hakkında tutuk devam kararı vermeye devam ediyor. Siyasetçilerin duruşma periyotlarından duydukları rahatsızlık ve savunmalara uygun koşullarda hazırlanamadıklarını ifade etmeleri ile bu nedenle savunma için süre talep etmeleri mahkeme tarafından “yargılamadan kaçma eğilimi” olarak yorumlandı. Tüm siyasetçilerin tutuk devam kararında yer alan bu ibarenin ciddi sağlık sorunları bulunan ve duruşmaya neredeyse ilk günden beri katılamayan HDP eski Milletvekili Aysel Tuğluk ile 28 Aralık’ta tutuklanan ve henüz sorgusu dahi alınmayan HDP eski MYK üyesi Zeynep Karaman için de belirtilmesi dikkat çekti.    

 

Müştekilere soru sorma hakkı

 

Dava avukatlarının istinabe yoluyla alınan müşteki beyanlarının duruşmada, avukat ve siyasetçiler huzurunda yeniden alınması talebini reddeden mahkeme, yüzlerce müştekiyi istinabe yoluyla dinledi. Dava avukatlarının müştekilere soru sorma hakkının olduğunu belirtmesi sonucunda mahkeme, “sanık müdafilerinin soru sorma hakkı kapsamında sanık vekillerine müştekilere sorulacak soruları hazırlamaları için gelecek celseye kadar süre verilmesine, soruların verilmesi halinde mahal mahkemesine müştekiye sorulacak sorular bakımından talimat yazılmasına, talimat duruşmasının mahkememize bildirilerek müdafiye de tebliğ edilmesinin istenilmesine” karar verdi. Yanı sıra istinabe yoluyla ifadelerine başvurulan müştekilerin, kimden ne yönde şikayetçi oldukları tutanaklarda belirtilmezken, duruşmada dinlenen müştekilerin kendilerine davanın tebliğ edilmesi üzerine davadan haberdar olduklarını ve müşteki olmak istediklerini belirtti.

 

‘Neden müşteki olarak ismimin geçildiğini bilmiyorum’

 

Müştekiler 8’inci duruşmada dinlenmeye başlanırken, talimat yoluyla dinlenen yüzlerce müştekinin ise mahkemede dinlenmesi talebi reddedildi. İstinabe yoluyla dinlenen yüzlerce müştekinin bir kısmının herhangi bir mağduriyeti, şikayeti veya katılma talebi olmamasına rağmen müşteki sıfatıyla ifadelerinin alınması dikkat çekti. Bunlardan biri Bitlis Hizan Asliye Ceza Mahkemesi’nde ifadesi alınan S.A., başvurulan ifadesinde, “Gerçekleştirilen eylemlerde benim herhangi bir zararım oluşmamıştır. Ben o tarihlerde İstanbul ilinde idim, Hizan İlçesinde değildim, Hizan İlçesinde benim adıma olan veya işletmiş olduğum herhangi bir işletmem de bulunmamakta. Benim olayla ilgili herhangi bir bilgim de yoktur. Neden müşteki olarak ismimin geçildiğini de bilmiyorum, kimseden şikayetçi değilim, davaya katılmak istemiyorum, giderilmesini istediğim herhangi bir zararım da yoktur” dedi.  

 

‘Neden beni müşteki olarak göstermişler anlamadım’

 

Diyarbakır 8’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde ifadesi alınan müşteki S.D. ise beyanında, “Benim iddianamedeki Kobanê olaylarına ilişkin bilgim yoktur. Neden beni müşteki olarak göstermişler anlamadım. Daha önce de ifade vermedim. Sanıklardan şikayetçi değilim, davaya katılmak istemiyorum” dedi.

 

Polisler tarafından mağdur edilenler

 

Tatvan 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde ifadeleri alınan müştekiler Y.B., M.A. ve İ.A. ise polisler tarafından mağdur edilmelerine rağmen siyasetçilerin yargılandığı davaya müşteki sıfatıyla dahil edilmek istenenlerden. Y.A. ifadesinde, “2014 yılında benim fotoğrafçı dükkanım vardı. Bu olaylar sırasında polislere ait olan gaz bombası iş yerimin camını kırarak dükkanıma girmiştir. Bu olayla ilgili daha önce şikayetçi olmuştum” diyerek yargılanan siyasetçilerden şikayetçi olmadığını belirtti.

 

‘Polis dükkanlarımızın bulunduğu civara gaz fişeği attı’

 

Müştekilerden M.A. ifadesinde, “Benim berber dükkanım vardır. Kobanê olayları sırasında çevredeki esnaflar dükkanlarını olaylar nedeniyle topladığı sırada polis esnafları eylemci sanarak dükkanlarımızın bulunduğu civara gaz fişeği atmıştır. Bu nedenle dükkanımın camı kırılmıştır. Bu konuyla ilgili daha önce şikayetçi olmuştum” diyerek şikayetçi olmadığını ve davaya katılma talebinin olmadığını söyledi.

 

‘Aracımın camları polislere ait 2 adet gaz fişeğiyle kırılmıştır’

 

Müştekilerden İ.A. ise alınan ifadesinde, “2014 yılında Kobanê olayları sırasında Tatvan'da bulunan evimin önündeki aracımın camları polislere ait 2 adet gaz fişeğiyle kırılmıştır. Bu konuyla ilgili daha önce mağduriyetimin giderilmesi için şikayetçi olmuştum” diyerek şikayetçi olmadığını ve davaya katılma talebinin olmadığını söyledi.

 

Psikolojik olarak etkilendiği için davaya katılmak istiyor

 

Menderes Asliye Ceza Mahkemesi’nde ifadesi alınan müştekilerden Y.T. ise herhangi bir mağduriyeti olmadan şikayetçi olanlardan. Başkale 1’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde ifadesi alınan müşteki S.Ç. de herhangi bir maddi hasarı ve mağduriyeti bulunmamasına rağmen “Psikolojik olarak etkilendik” diyerek şikayetçi olduğunu ve davaya katılmak istediğini belirtti.

 

Kobanê Davası’nda sokağa çıkma yasakları anlatıldı

 

Kobanê Davası kapsamında ifadelerine başvurulan müştekilerin Kobanê eylemlerinden ziyade 2015 ve 2016 yılları arasında bölgede sokağa çıkma yasakları sırasında yaşanan çatışmalardan bahsetmesi dikkat çekti. Müştekilerin bir kısmı ise Kobanê olaylarından değil, sokağa çıkma yasakları sürecindeki çatışmalardan dolayı şikayetçi olduğunu belirtti. Şırnak 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde ifadesi alınan müşteki S.T., “Ben iddianamede bahsi geçen Kobanê olayları ile hendek-barikat olaylarında Şırnak'ta ikamet etmekteydim. Olaylardan dolayı benim bir zararım olmadı, bana okumuş olduğunuz isimlerin bir kısmını tanırım, bu şahıslar partili değil, PKK'lıdır, hepsinden şikayetçiyim” dedi. Tutanaklarda okunan isimler ve kişilerin şikayetçi olduğu isimlerin yer almaması ise dikkat çeken başka bir nokta. Yine müştekilerden F.B. de sokağa çıkma yasakları sırasında işyerinin kapalı olması nedeniyle şikayetçi oldu.  

 

9’uncu duruşmada 17 müşteki dinlenecek

 

31 Ocak’ta görülmeye başlanacak davanın 9’uncu duruşmasında cezaevinde olan müştekiler Ayhan Özel, Bayram Güven, Cemil Yılmaz, Duran Çengel, Erhan Dönmez, Muzaffer Yenidoğan, Mustafa Akbulut, Abdullah Ergen, İbrahim Mutlu Anmak, Kadir Azma, Memik Doğan, Serdar İdin, Azmi Saka SEGBİS aracılığıyla dinlenecek. Ankara'da ikamet eden müştekiler Fatih Özel, Hakan Yağmur, Kenan Bedir ve Mehmet Dereli ise duruşma salonunda hazır bulunarak dinlenecek.