HABER MERKEZİ - 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında birçok yerde düzenlen eylem ve etkiniklerde kadınlar, dayanışmanın ve mücadelenin büyütülmesi gerektiğini vurguladı. 

 

8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında birçok kentte eylem ve etkinlikler gerçekleştirildi. 

 

Amed 

 

Bismil Belediyesi Kadın ve Aile Hizmetleri Müdürlüğü, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü kapsamında, Eğitim Sen Bismil Şubesi ortaklığıyla Bismilli kadınları kadın tiyatrosuyla buluşturdu.

 

Düzenlenen etkinlikte, “Şano Jın” kadın tiyatro grubunun yazıp sahnelediği “Kendine Ait” oyununun prömiyeri gerçekleştirildi. İlk kez sahnelenen kadın temalı tiyatro oyunu, Eğitim Sen salonunda izleyicilerle buluştu. Etkinliğe, Belediye Başkan Yardımcıları, DEM Parti ilçe eşbakanı, Belediye Meclis üyeleri, Kadın ve Aile Hizmetleri Müdürü, müdürlük çalışanı kadınlar, Eğitim Sen üyeleri ve çok sayıda kadın katıldı.

 

Büyük ilgi gören tiyatro oyunu, izleyiciler tarafından dakikalarca alkışlandı.

 

Program sonunda konuşan Belediye Eşbaşkan Yardımcısı Cemile Ozan, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutlayarak, sanatın etkileyici anlatımıyla buluşan kadın mücadelesinin ve dayanışmasının kadınlara verdiği güce vurgu yaptı.

 

Etkinlik sonunda, kadınlara özel hazırlanan çanta ve “Sözümüz Bitmedi. Şiddeti Birlikte Durduracağız” kampanyası kapsamında hazırlanan bilgilendirici broşürler dağıtıldı.

 

Çand Amed'de ‘Hapishanede kadın olmak’ paneli düzenlendi

 

Mezopotamya Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuki Dayanışma Derneği (MED TUHAD-FED) ve  Tutsak Aileleri ile Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği(TUAY-DER) 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında  Çand Amed Kongre Merkezi'nde "Hapishanede kadın olmak" konulu panel düzenledi. Panelde, Tevgera Jinên Azad (TJA) aktivisti Çağlar Demirel, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Avukat Adile Salman, yakın zamanda tutsak edildiği cezaevinden serbest bırakılan Fahriye Ceylan panelist olarak belirlendi. Panelde konuşmacı olarak ise TUAY-DER Eşbaşkanı Pınar Sakık Tekin, moderatör olarak da MED TUHAD-FED Eşbaşkanı Yeter Erel Tuma yer aldı. Panele ayrıca, Adalet Nöbetindeki anneler ile tutsak yakınları da katıldı.

 

Burada açılış konuşması yapan Yeter Erel Tuma, cezaevlerinde hâlâ en ağır insan hakları ihlallerinin devam ettiğini hatırlattı.  Yeter Erel Tuma, cezaevlerinde kadınların yaşadığı sorunları tanıkların anlatımlarından dinlemek için bir araya geldiklerini ve "Hapishanelerde kadınlar, sadece kadın oldukları için hangi ihlallere maruz kalıyor?" sorusuna yanıt arayacaklarını ifade etti.

 

‘Kadınlar direnişlerini her yerde büyütmeye devam ediyor’

 

Ardından söz alan MED TUHAD FED Eşbaşkanı Pınar Sakık Tekin, kadınlar olarak 8 Mart’ı karşılıyor olmanın mutluluğunu yaşadıklarını söyleyerek, başta cezaevleri olmak üzere alanlarda her gün ‘Jin Jiyan azadî’ diyerek umudu büyüten direnen bütün kadınların gününü kutladığını söyledi. Pınar Sakık Tekin,  kadınların yaşamın her alanında mücadeleye öncülük ettiklerini kaydederek, 8 Mart’ın barışa ve eşitliğe vesile olmasını diledi. Pınar Sakık Tekin şunları söyledi: “Sadece bir güne değil, tüm günlere yaşamın her alanına anlam katan kadınlar, anlam katarken büyük zorluklarla mücadele ettiği bir hakikattir. Bu hakikate verilebilecek en güzel örnekse Kürt kadın hareketinin mücadelesidir. Kürt kadınlar bugün sadece kadın kimliğine rehberlik değil, ayrıca bir halkın kimliğine de rehberlik etmektedir. Amansız süren özgürlük mücadelesinin bugünkü noktasına ulaşmasında rol oynayan kadınlar direnişlerini her yerde büyütmeye devam ediyor. Bugün sokakta evde alanlarda ve en büyük bedeli ödeyerek cezaevlerinde direniyor. Bu bedeli öderken beraberinde birçok hak ihlali ilerde karşı karşıya kalıyor.”

 

Daha sonra söz alan panelist Fahriye Ceylan, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutladı. Fahriye Ceylan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün önemli olduğuna dikkat çekti.

 

‘Zindanlar direnişin alanı oldu’

 

“Bu hareketin mücadelesi üç kibrit çöpü ile başlayan bir mücadeledir ve zindan mücadelesidir” diyen Çağlar Demirel, 1980’li yıllarından itibaren cezaevlerinde bir direnişin olduğunu söyledi.  Çağlar Demirel, “Sakine Cansız'ın 80'li yıllarda ‘bir de ah demeye utandım’ dediği süreçlerden geliyoruz. Dolayısıyla zindan düzeni Kürt halkının mücadelesinin en önemli dinamik alanlarıdır. Oysa devlet ve iktidarlar zindanı nasıl ifade ederler? Mahpus denir, hapishane denir. Mahpuslar diye ifade edilir. Cezaevi olarak ifade edilir, tutsak olarak denir. Adına ne derseniz deyin aslında bir terbiye etme mantığıyla hareket eden bir zihniyetle karşı karşıyaydık. Ama zindanlar bu amaçla değil, tam da direnişin kendisini gösterdiği bir noktada kendisini var etti. Bunca bedel, bunca emek, bunca bedel ve emeğin sonucunda bugün yaşamın demokratik bir şekilde hareket etmesini sağlayan zindan direnişleridir. Bugün barışı zindandan bu günlere taşıyan süreçtir” dedi.

 

‘Zindan mekanizmasını oluşturan devlet erkek zihniyetidir’

 

Cezaevleri tiplerinin inşa edilirken tek tip olmasından kaynaklı yalnızlaştırmanın hedeflendiğini ifade eden Çağlar Demirel, "Zindanların en büyük direnişini yapan kadınlardır. Nasıl ayrılır? Zindanlar erkeklere göre yapılır. Bir cinsiyet cinsiyetçi rol ile devlet bunu organize eder. Çünkü zindan mekanizmasını oluşturan devlet erkek zihniyetidir. Mekanların oluşmasından tutalım, bir otoritenin orada hayat bulmasını sağlayan erkek egemen zihniyeti ,devlet nezdinde zindanda çok daha net görebilirsiniz. Çünkü zindanlar erkekler ve erkek egemen zihniyetle bir otorite ile yönetilmek istenir” diye belirtti.  

 

‘Zindanlarda en çok direnenler kadınlardır’

 

Çağlar Demirel son olarak cezaevlerinde en çok kadınların mücadele ettiğinin altını çizerek, şu ifadeleri kullandı: “Zindanlarda en çok direnenler kadınlardır. Bizim zindanda kaldığımız yerlerde erkek arkadaşlarımız da vardı. Onların da hak ihlali olarak ifade edilen sorunlara karşı mücadelelerini kadınlar yaptı.”

 

Avukat Adile Salman, cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine dair aktarımlarda bulundu. İdari gözlem kurullarının tutsakların tekrardan yargılanmalarına neden olduğuna işaret etti.

 

Panel, basına kapalı olarak devam etti. 

 

İstanbul 

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında Türkiye genelindeki cezaevlerinde bulunan kadın tutsaklara, Beyoğlu'nda bulunan PTT Sıraselviler Şubesi aracılığıyla dayanışma kartı gönderdi.

 

Kart gönderimi öncesinde, Beyoğlu’nda bulunan İHD Şubesi binası önünde bir açıklama yapıldı. “Vardık, varız, var olacağız! Yaşasın 8 Mart” pankartının açıldığı açıklamada, İHD İstanbul Şubesi Başkanı Gülseren Yoleri konuştu.

 

Gülseren Yoleri, “3 Şubat 2025 tarihi itibarıyla Türkiye hapishanelerinde 392 bin 456 mahpus tutuluyor ve bu mahpuslar arasında 17 bin 131’i kadın. Yine, 395 hapishane arasında 12’si kadın kapalı, 8’i kadın açık hapishanesi olarak faaliyet gösteriyor. Kadınların hapishanelerde ciddi sorunlar yaşadığını biliyoruz. Özellikle, Ceza İnfaz Kurumu sisteminde kadınlara yönelik herhangi bir düzenlemenin olmaması, kadınların ihtiyaçlarının karşılanması konusunda yasal bir dayanak bulunmadığını gösteriyor.

 

Gerek mevzuattaki bu eksiklikler nedeniyle, gerekse toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kurumsallaştığı mekanlar olan kadın hapishanelerinde, erkek egemen bakış açısının yarattığı cinsiyet ayrımcılığı nedeniyle ayrımcılığa, şiddete, istismara ve sömürüye maruz kalıyorlar. Bizler, hapishanelerde tutulan bütün mahpuslar için insan haklarının esas alınmasını istiyoruz. Ancak, 8 Mart vesilesiyle özellikle kadın mahpusların ihtiyaçlarının ve haklarının yasal güvenceye kavuşturulmasını; Ceza İnfaz Kurumu’nda kadınlara yönelik ayrımcı uygulamaların önlenmesini talep ediyoruz” dedi.

 

Sêrt

 

8 Mart etkinlikleri kapsamında, kadın katliamlarına dikkat çekmek amacıyla Sêrt’te Demokrasi Meydanı’nda katledilen kadın ve çocukların fotoğrafları sergilendi. Sergiye, yerine kayyım atanan Sêrt Belediye Eşbaşkanı Sofya Alağaş, Barış Anneleri ve birçok kişi katıldı.

 

Meydanda sergilenen fotoğrafları, kadınlar daha sonra "Jin, Jiyan, Azadî" sloganları eşliğinde kentin farklı noktalarında ellerinde taşıyarak dolaştırdı. 

 

Etkinlikte kadınlar ayrıca, 8 Mart’ta yapılacak mitinge davet edildi. 

 

Colemêrg

 

TJA, 8 Mart Kadınlar Günü etkinlikleri kapsamında cezaevinde tutsak bulunan kadınlara dayanışma kartı gönderdi. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM) Gever İlçe Örgütü binasında bir araya gelen kadınlar tutsak kadınlara dayanışma kartı hazırladı. Kadınlar hazırladıkları kartları, semtte bulunan postaneden cezaevlerine gönderdi.

 

Kart gönderiminden önce kısa bir konuşma yapan Gever Barış Anneleri Meclisi üyesi Mehsima Yaşar, 8 Mart'ın tüm kadınlar için önemli olduğuna dikkat çekerek, "Bir süreç başladı, biz istiyoruz ki bu sürece hepimizin katkısı olsun. Diliyoruz ki bu süreç tüm cezaevlerinin kapılarını açar. Gelecek sene tün tutsaklarla beraber hem 8 Mart'ı hem de Newroz’u kutlama umuduyla. Her alanda mücadele eden kadınları selamlıyorum" dedi.

 

Kadınlar daha sonra Gever'de bulunan postaneden cezaevlerine kart gönderdi.