HABER MERKEZİ - BM, Taliban’a kadın haklarını ortadan kaldıran ve yaşamını kısıtlayan “Erdem Yasası”nı yürürlükten kaldırma çağrısında bulundu.

 

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, Afganistan’da kadınların haklarını yok sayan ve yaşamını kısıtlayan “Erdem Yasası”na ilişkin bir deklarasyon yayımladı. Deklarasyonda, Taliban hükümetine kadınların ve yurttaşların haklarını kısıtlayan “erdemli olmayı teşvik etmenin ve ahlaksızlığın ortadan kaldırılmasının” amaçlandığı öne sürülen yasanın yürürlükten kaldırılması çağrısında bulunuldu. 

 

“BM Güvenlik Konseyi, Afgan kadınlara karşı devam eden sistematik cinsiyet ayrımcılığını kınamaktadır. Bu durum, ülkeyi uluslararası topluma yeniden entegre etme çabalarını baltalamaktadır” ifadelerine yer verilen deklarasyon, Ekvador, Slovenya, Sierra Leone, Fransa, ABD, Birleşik Krallık, İsviçre, GüneyKore, Mozambik, Guyana, Malta ve Japonya tarafından imzalandı.

 

Yasa’da neler var? 

 

Taliban hükümeti, kadınların haklarını ortadan kaldıran yaşamını kısıtlayan 35 maddelik yasayı 22 Ağustos’ta kabul etti ve bu yasa, uluslararası arenada eleştirilere yol açtı. Yeni yasa, kadınların seslerinin toplum içinde duyulmasını “ahlaksızlık” olarak tanımlıyor. Söz konusu yasa, “Yetişkin bir kadın zorunlu olarak evinden ayrıldığında sesini, yüzünü ve vücudunu gizlemek zorundadır” ifadesini içeriyor.

 

Özgürlüğü yok sayan bu kurallar 2022 yılından bu yana ülkede kararname ile uygulanıyordu ancak son yasa ile resmiyet kazandı. Taliban, “toplumsal ahlak yasaları”na uymayan 10 binden fazla kişinin şu ana kadar gözaltına aldığını açıkladı.  Yasa, kadınların yüzlerini ve bedenlerini, “erkekleri günaha ve kötülüğe sürüklememek için” nasıl tamamen örtmeleri gerektiğini de tanımlıyor. Yasa kapsamında şu ifadeler kullanılıyor: “Bir kadın bedenini tamamen örtmelidir. Bir kadın ‘günaha sürüklememek’ için yüzünü örtmelidir. Bir kadının sesi ‘avret’ kapsamında değerlendirilir ve toplum içinde duyulmamalıdır. (Arapça avret kelimesi, örtülmesi gereken vücut kısımlarını ifade eder. Avret, hem erkekler hem de kadınlar için, toplum tarafından görülmemesi gereken vücudun parçalarını içerir.) Kadınlar, ayrıca evlerinin içinde bile şarkı söylerken veya yüksek sesle kitap okurken duyulmamalıdır. Kadınların kıyafetleri ince, kısa veya dar olmamalıdır. Kadınlar, kan veya evlilik bağıyla bağlı olmadıkları erkeklerden bedenlerini ve yüzlerini gizlemelidir.”

 

Yasanın uygulamasını denetleyecek olan “Erdemi Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı” olan kurum, ülkedeki hiç kimsenin bu yasadan muaf olmadığını belirtti. Taliban yönetimi, “Muhtesip” isimli ahlak polisleri aracılığıyla toplumsal yaşamı kısıtlarken, yasa Taliban lideri Haybetullah Ahundzade tarafından onaylandı.