HABER MERKEZİ - Dünya Ticaret Örgütü’ne, tarihinde ilk kez bir Afrikalı ve bir kadın başkanlık edecek. Nijeryalı Ngozi Okonjo-Iweala, ABD’nin vetosunu geri çekmesinin ardından tüm üyelerin desteği ile bu göreve gelecek.

    

Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) başkanlığını, tarihinde ilk kez bir kadın ve bir Afrikalı üstlenecek. Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunan örgüte üye 164 ülkenin temsilcilerinden oluşan konseyin gün içinde, Nijeryalı ekonomist Ngozi Okonjo-Iweala'nın bu göreve atanma kararını duyurması bekleniyor.

 

Ngoz’nin tayinine kesin gözüyle bakılıyor

 

Bir süre öncesine kadar, üye ülkeler içinde sadece eski Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump hükümeti tarafından veto edilen 66 yaşındaki Ngozi’nin tayinine, Başkan Joe Biden yönetiminin bu vetoyu geri çekmesinin ve söz konusu adaya güvenini ifade etmesinin ardından kesin gözüyle bakılıyor.

 

Dünya Bankası’nda görev yapmıştı

 

Ngozi, 25 yıl boyunca, yoksul ülkelerdeki kalkınma projelerine maddi destek sağlayan Dünya Bankası'nda görev yapmıştı. 2003 yılından bu yana da, ülkesi Nijerya'da iki kez maliye, bir kez de dışişleri bakanı olarak görev yapan Ngozi, son olarak dünya çapında koronavirüs aşılarının adil bir biçimde dağıtımını koordine etme görevini üstlenen, Küresel Aşı ve Aşılama Birliği‘nin (GAVI) yönetim kurulu başkanlığında bulunuyordu.

 

Ngozi başkanlık koltuğuna oturacak

 

Ngozi, Roberto Azevedo'dan boşalan DTÖ başkanlığı koltuğuna oturacak. Roberto, görev süresi sona ermeden 2020'nin yaz aylarında DTÖ başkanlığından istifa ederek Amerikan içecek üreticisi Pepsico'ya geçmişti. Uzmanlar Ngozi’nin, 1995 yılındaki kuruluşundan bu yana  DTÖ’nün içinde bulunduğu en ağır kriz döneminde örgütün başına geçeceğini ifade ediyor. 

 

Sorunun kaynağı DTÖ yargıçlarının bloke edilmesi 

 

Varoluş amacı, dünya ticaretini liberalleştirerek refahın tüm ülkelerde artmasına ve küresel ticaretin adil ve sürdürülebilir bir biçimde işlemesine katkıda bulunmak olan DTÖ, özellikle  ticaret anlaşmazlıkları durumunda  arabuluculuk rolü zayıfladığı için yeterince etkili olamıyor. Bu sorunun kaynağında da, ABD'nin, DTÖ bünyesindeki istinaf yargıçlarının atanmasını uzun süredir bloke etmesi yatıyor.

 

Bu sebepten dolayı 2019'dan bu yana DTÖ bünyesinde temyiz davaları görülemiyor. Eski ABD Başkanı Donald Trump yönetimi bu tutumu ile DTÖ'yü reformlara zorlamak istemiş ancak somut bir reform planı da sunmamıştı.