10 yıldır bekletilen kadına yönelik şiddete karşı yasa onaylandı

  • 12:56 12 Ocak 2021
  • Dünya
 
HABER MERKEZİ - İran’da kadına yönelik şiddete dair on yıldan bu yana bekletilen bir kanun tasarısının kabul edildiği öğrenilirken, kadına yönelik saldırılara karşı erkekleri koruyan birçok yasal düzenleme ise halen yürürlükte.
 
İran yönetiminin resmi olarak duyurmadığı ancak hükümetin sayfasında görülebilen kanun tasarısının 3 Ocak’ta kabul edildiği öğrenildi. Ülkede kadınlara yönelik baskıcı rejimin erkeklere tanıdığı ‘kolaylıklar’ nedeniyle kadına yönelik şiddet, hakaret, katliam ve tecavüzler karşılıksız kalabiliyor ve çoğu zaman kadınlar suçlu durumuna düşürülüyor.
 
Yasa kadına yönelik eylemleri suç olarak tabir ediyor
 
Fırat Haber Ajansı'nda yer alan habere göre, kabul edilen yasa, kadınların ‘Şiddete karşı korunması, onuru ve güvenliğinin sağlanması’ başlığını taşıyor. Yasa, kadınlara yönelik fiziki ve duygusal açıdan zarar verecek eylemleri önlemeyi hedeflerken, sosyal haklarını ve özgürlüklerini kısıtlayacak eylemleri ise ‘suç’ olarak tabir ediyor.
 
Taciz ve tecavüzlerin engellenmesi konularına yönelik maddeler de içeren yasa, bilgisi olmadan bir kadına mesaj veya cinsel içerikli fotoğraf göndermeyi de cezalandırıyor. Bu tür durumlarda 6 ay ve 2 yıl arasında hapis cezası ile 99 kırbaç cezası öngörülüyor.
 
Kadınlar için sığınma merkezleri önerisi 
 
Yasa ayrıca şiddete maruz bırakılan ve yardıma ihtiyacı kadınların korunması için sığınma merkezleri kurulması veya bu tür merkezlerin desteklenmesini de öneriyor.
 
Uzmanlaşmış özel bir birim kurulacak
 
İran’da 10 yıldan bu yana bekletilen yeni yasa ile ayrıca polisler içinde kadınlara yönelik şiddete daha fazla öncelik verilmesi isteniyor. Yasa, polisler için de kadına yönelik şiddet konusunda uzmanlaşmış bir özel birim kurulmasını öngörüyor.
 
Kadın katliamlarına sessiz kalındı
 
Yasanın geçmesinde son yıllarda #MeToo hareketinin İran’da da gelişmesinin ve yarattığı baskının da etkisi oldu. Ülkede işlenen birçok kadın katliamının "namus" adı altında gerçekleşmesi ve buna sessiz kalınması ciddi oranda tepkilere neden oldu. 
 
Romina'nın katledilmesi gündem olmuştu
 
Geçtiğimiz yılın mayıs ayında 14 yaşındaki Romina Aşrafi’nin babası tarafından katledilmesi gündem olmuştu. Babasının arkadaşıyla kaçtığı iddiasıyla Romina'yı katletmeden önce avukatıyla görüşerek, alacağı cezanın ne kadar olacağını öğrenmek istediği ortaya çıkmıştı. Bu cezanın en fazla 10 yıl hapsolduğu biliniyor.
 
Kadınlar yaşadıklarını sosyal medyadan duyurmuştu
 
İran’da #MeToo hareketi geçtiğimiz ağustos ayında ortaya çıkmış ve kadınlar uğradığı baskıları sosyal medya ağları üzerinden duyurmaya başlamıştı.
 
Evlilik halinde tecavüz ise cezasız kalıyor
 
İran’da tecavüze uğrayan bir kadın bunu şikâyet ettiğinde yasal olarak suçlanabiliyor. Hukuk sistemi evlilik dışındaki rızaya dayanan cinsel ilişkileri kırbaç dahil ağır biçimde cezalandırırken, daha önce ilişkide bulunulan bir kişinin tecavüzünü ise cezasız bırakabiliyor. Evlilik halinde yaşanan tecavüzler ise cezasız kalıyor.
 
Her türlü suçtan azade bırakan bir sistem ortaya çıkıyor
 
Ülkedeki erkekleri koruyan tüm yasal düzenlemeler erkek egemen toplumsal normlarla birleştiğinde erkekleri her türlü suçtan cezadan azade bırakan bir sistem ortaya çıkıyor.
 
Yasa uluslararası normlara uygun değil
 
New York Times’a konuşan araştırmacı Tara Sepehri Far’a göre, hükümetin kabul ettiği yeni yasa da kadınları uğradıkları şiddete karşı yeterince korumuyor. Tara, yasanın uluslararası normlara uygun olmadığını ve kadınların her gün karşı karşıya kaldıkları tüm şiddet türlerine karşı yaptırımlar öngörmediğine dikkat çekiyor.
 
'Yasa aile içi şiddeti tasvir etmiyor'
 
Yasanın "evlilik içindeki tecavüz" veya "çocuk evlilikleri" suçlarına dair bir madde içermediğini işaret eden Tara, “Yasa aile içindeki şiddeti doğru bir biçimde tasvir etmiyor” diye konuştu.