Îşkenceyo psîkolojîk merhaleya tewr berz de yo

  • 12:16 16 Adare 2018
  • HEME XEBERİ
 
 
Safîye Alagaş
 
AMED - Avûkata heqê merdiman Gamze Yalçine dîyar kerde ke bi OHALî dir heme qanûn û heq ameyî vindertiş û  kesê îşkence kenê bêceza yenê verdayîş û no zî sucê newe xo dir ano. Gamze heto bîn ra da zanayîş ke bi îşkenceyo fîzîkî dir îşkenceyo psîkolojîk vejyaw merhaleya tewr berz.
 
Tirkîya bi OHALî dir îhlalkerdişê heqan vejya merhaleya tewr jor. Raportora Taybet ê Îşkenceyê yê NYî Nîls Melzerî dîyar kerdo ke derheqê metodê cigêrayîşê Tirkîya de destê înan de hîn rapor estê. Goreyê xebera ajansê xebaran ê Elman DPA, Nîlsî Cenevre de qisey kerdo û vato nê raporan de cigêrayîşê Tirkîya de kuwayîş, elektroşok, awa cemidnaye, heqaret û hêrişê îstîsmarê zayendî estê. Raportorî va ke semedo ke OHALo dozgerî zî derheqê sûcê îşkence de cigêrayîş nêkenê.
 
Avûkata heqê merdiman Gamze Yalçine dîyar kerde ke bi OHALî dir îhlalkerdişê heqan vejyayê merhaleya cidî û va: “OHAL her wext yeno dergkerdiş, no zî beno sebebê îhlalkerdişê heqan û îşkence yenê ciwîyayîş. Sere de hepisxaneyan de xeylê waran de bi sebebê OHALî ra îhlalkerdiş yenê ciwîyayîş.”
 
'Îşkence sucê merdimayî yo'
 
Gamze wina dewam kerde: "Zêdebîyayîşê hedîseyê îşkenceyê bi OHAL’î dir zêde bîyê. Verê OHALî zî îşkence Tirkîya de estbi. Bi OHALî dir şar îşkenceyo fizîkî yê psîkolojîk zî vejya merhaleya tewr jor. Peymanê mîyanneteweyî ke Tirkîya îmza kerda qetî, îşkence qedexe yo  û rewşa şerî de zî hukmê ke îşkence ro kesan nêro kerdiş ca gêno."
 
'Seba azadîya fikr û ramanî xeylê rojnamegerî tepişnayeyê'
 
 
Gamze da zanayîş ke Tirkîya dosyayê îşkenceyê semedê vîyarte de yenê tepiştiş û no zî netîceyê polîtîkayê bêcezabîyayîşê Tirkîya yo. Heto bîn ra Gamze dîyar kerde ke îqtîdar seba hetê muxalîf bêveng bikero heme çî keno û nika rojnameger seba fikr û ramanî hepisxaneyan de yê.
 
'Caardişê cilê yew tîpî îhlalkerdişê heqan o'
 
Gamze nê çî ardî ziwan: "Îşkence û îhlalkerdişê heqan zêde bîyê. Bi KHKa hûmara 696 hepisxaneyan caardişê cilê yew tîpî kerdê merîyet. No zî îhlalkerdişê heqan ê cidî yo. Heto bîn ra heqê xoresnayîşê xizmetê weşîye zî hepisxaneyan astengkerdiş. Hepsîyê nêweş nînê dermankerdiş û no zî mojneno îşkence resaw çi merhala. Tepiştiş de zî îşkence yeno ciwîyayîş. Keye ra gênê, îşkenceyan kenê û bê qeydê fermî vera danê. No zî taqîbkerdiş zehmet keno. Semedo ke qeydê fermî çin o merdimî nêeşkenê zanayîş bigîrê. Bi OHALî dir qanûn û heq ameyî vindarnayîş."