Kultur û xemlê cinîyê kurdan kiras û fîstan

  • 12:27 13 Çele 2018
  • NAROJANE
Zeynep Turgut
 
COLEMÊRG - Mintiqaya Colemêrgî de semedê cinîyan kiras û fîstan xemlê cuyayîşî yê. Cinîyê ke rojane zî kiras û fîstanan ldanê xo ra, destûr nêdanê ke kulturê kiras û fîstanan vinî bibo.
 
Tarîx ra heta nika Kurdîstan de urf û adet û kulturo en kan kiras û fîstanê cinîyê kurdan ê. Wan, Şirnex û Colemêrg de cinîyê kurdan hema kulturê kiras û fîstanan dewam kenê û rojane nê cîl û belgan xebitnenê. Bi taybetî zî mintiqaya Colemêrgî kiras û fîstanê rengîn ê neteweyî xeylê bi name û veng ê. Qumaşê kiras û fîstanê Colemêrgî Rojhelat û başûr yenê ardiş. Hetê cinîyan ra yenê weçînayîş. Kiras fîstan hem bi weşikbîyayîşê xo hem zî bi deştişê xo namdar o. Her serre cinîyê ciwanî û dayîkî bi nêzdîbîyayîşê veyvan bi kelecanêke pîl amadeyîyê viraştişê fîstanan kenê.
 
'Her kes bi kulturê xo yeno naskerdiş'
 
Terzîya bi nameyê Seyran Erçîne dîyar kerde ke kulturê kurdan kulturêke dewlemend o û va ke semedê cinîyê kurdan kiras û fîstan xemlê cuyayîşî yo û wina va: "Tarîx ra heta nika mayê ma her wext bi kiras û fîstanê xo yê kurdî xo xemilnayê. Verê cinîyê Kurdîstanî de bi taybetî zî cinîyê Colemêrgî kiras û fîstan zaf girîng û bi mana yê. Kiras û fîstanê Colemêrgî goreyê Şirnex û Cizîre zaf cîya yê. Semedo ke kiras û fîstanê Şirnexijan yew parçe yeno viraştiş. Kulturê kurdan goreyê bajaran vuryeno. Mayê semedo ke rehet bikerê tewr zêde kiras û fîstanan tercîh kenê. Mayê ma hem mewsîmê zimistanî, hem zî mewsîmê hamnanî de nê cilan danê xo ra. Her şar bi kulturê xo yeno şinasnayîş. Cinîyê ke veyvan de kiras û fîstanan nêdê xo ra, wayîrê veyve û kesê derûdorî înan xerîb vînenê. Xeylê modelê kiras û fîstanê ma estê. Stenbol,Mêrsîn de zî waştişê kiras û fîstanan zaf zêde esto."
 
'Kultur çiqas dewlemend bo o şar ende pîl o' 
 
Seyrane bale ante ser kulturê kurdewarî û wina va: "Ma kultur û urf û adetê xo ra zaf hes kenê.  Colemêrg de cinî bi kiras û fîstanê xo, camêrdî zî  bi şal û şapikê xo beşdarê veyvan benê. Verê ra heta nika bi rayberîya cinîyê kurdan, kulturê kurdan ameyo na roje. Gama ke ma cilê bînan danê xo ra, ma xo xerîb vînenê. Ma nêwazenê ke ti hawa kulturê ma bêro xovîrrakerdiş. Kultur çiqas dewlemend bo o şar ende pîl o" 
 
'Colemêrg de dolaba her cinîyêke de cilê neteweyî estê'
 
Cinîya Ciwan a bi nameyê Raîfe Oztunc zî ard ziwan ke Colemêrg de şahî û veyvî zaf girîng yenê vînayîş û wina va: "Ma ciwan û dayîkî zaf girîngî danê kiras û fîstanan. Semeod ke kulturê ma pîroz o. Wexto ke ma kiras û fîstanandanê xo ra, ma xo hîna weş û rehet hîs kenê. Kiras û fîstan ro heme cinîyan yenê. Ma kulturê xo heta na merhala ardo. Bêgûman Colemêrg de dolaba her cinîyêke de kiras û fîstan esto. Zimistan û hamnanî Colemêrg de her wext veyve esta. Ma zî wazenê ke kulturê ma vinî nêbo. Heta ke ma estbê ma do destûr nêdê kulturê ma kiras û fîstan vinî bibo."