Zulal Koçer

 

STENBOL- Cinîyê ke Stenbol de hewl danê bibê vengê talankerdişê Sûrî, reyan bi persê, 'Sûr ça d eyo? û vatişê sey 'dewlete uca awanîyê newe viraznena, şima çi wazenê' yenê rî bi rî. Cinîyan da zanayîş ke Stenbol de zî rijnayîşê winî yenê kerdiş la ê uca hîna xirab o.

 

Pêwa rekasîyon û xoverdayîşê hemwelatîyê Sûrê Amedî destpêkerdo dewam keno. Cewabê persê hemwelatîyê Stenbolî gelo senîn ewnîyenê rijnayîşê Sûrî ra hetê cinîyê stenbolîyan ra ame dayîş. Vernê de cinîya ke nêwaşt nameyê xo bido N. qisey kerde.

 

Domanîya N. Uskudar de derbaz bîya. Uskadar zî sey Sûrî tarîxê ci ameyo xespkerdiş. N. dîyar kerde ke rojnameyê Ozgurlukçu Demokrasî ra xeberê Sûrî vînayê û wina va: "15 temmuze de wexto ke teyareyê  şerî serê ma de peray, ê tîya xo erd de kerdî derg. La merdimî ê cayan her roje nê çîyan vînenê. Çîyê ke Sûr de yenê cuyayîş Uskudar de zî yenê cuyayîş. Taxa ma de zî keyeyî ameyî rijnayîş û keyyeê newe ameyî viraştiş. Keyyeê mi zî eynî tehluke de yo. Ma endîşeyînê."

 

Cigêrayîşa rayapêroyî R. zî hem semedê karê xo û hem zî semedê endîşeyê ke cuyena nêwaşt nameyê xo bido. R. bi serran Stenbol de cuyaya û va dimayê qirkerdişê dewlete semedê demêke kilm şîya Sûr û Cizîre û çîyê ke hemwelatî uca de cuyayê vînayê.

 

'Mi ruhê xoverdayîşî hîs kerd'

 

R. fikrê xo yê derheqê Sûrî de wina pare kerde: "Uca de kultur û asîmlasyonê taxe esto. Wazenê destê şarî ra bigîrê. Wexto ke ez şîya uca ez zaf bandure bîya. Mi uca de rihê xoverdayîşî hîs kerd. Stenbol de zî eynî rijnayîşî ameyî meydan. Hema zî dewam kenê. La rijnayîşî uca hîna xirab o. Semedo ke uca taxêke Kurdana, nê çî bi înan danê cuyakerdiş.

 

E. ya ke yewin rey 2005 de şîya Amed va verê ke şêro Sûr, tarîxê Sûrî ra haydar nêbîya û va dimayê ke dîyo piştdayîşî xo hîna zêde kerdo. E. da zanayîş ke rijnayîş hetê psîkolojîk de beno sebebê travmayan.