Qeyûman bi dişminîya hemverê cinî tarîx de cayê xo girewtî

  • 14:54 10 Temmuze 2023
  • NAROJANE
 
 
Şehrîban Aslan
 
AMED – Kurdistan de bi tayînkerdişê qeyûman ê seba şaredarîyê HDPyî ke tewr zêde destkewtişê cinîyan hedef ame girewtiş û bi dişminîya hemverê cinîyan de tarîx de cayê xo girewtî.
 
Mabêne serranê 2016-2019ine de hetê Wezaretê Karê Zereyî ra seba şaredarîyê ke HDP û DBPyî bi dest kerdî, qeyûmî ameyî tayînkerdiş û senî qeyûmî ameyî vernê de hêrişê destkewtişî cinîyan kerd.
 
Hedefê ewil cinî bî
 
2016ine de bi OHALî reyde KHKyî ameyî vetiş û bi KHKyan qeyûm tayînê şaredarîyan kerdî. 11ê êlule 2016ine de seba hîrê şaredarîyê bajarê pîlî, 10 bajar û 62 qeza û 22 bajarokan bi pêroyî 95 şaredarîyê DBPyî de qeyûmî ameyî tayînkerdiş. Bi tayînkerdişê qeyûman reyde hemşaredarî wezîfe ra ameyî girewtiş, endamê meclîsan ameyî destbendkerdiş, tepiştiş û wezîfe ra ameyî dûrvistiş. Bi qeyûman reyde vernê de destkewtişê cinîyan hedef ameyî girewtiş.
 
Qeyûmê ke tayîn bî, 4 stargehê cinîyan ê girêdayeyê şaredarîya Wanî, Baglarê Amedî û Akdenîzê Mersînî padayî. Cinîyan bê alternatîf verdayî û terkê şîdetî kerdî.
 
Dişminê her çîyê derheqê cinîyan de yê
 
Keyeyê şutişî, Keyeyê Tenûrî yê şaredarî ke seba îstîhdamê cinîyan akerdebî ameyî padayîş. Bazar, serayê organîk, parqê cinîyan, tesîsê sporî û sazgehê bînî yê cinîyan ameyî padayîş. Reyna kreşê tutan û Zarokîstan ke bi kurdkî perwerde dayîne, ameyî padayîş.
 
2019ine de zî eynî caardiş
 
2019ine de zî weçînayîşê herême de şar îradeyê xo tercîh kerd. La reyna qeyûmî ameyî tayînkerdiş. 65 şaredarîyê HDPyî tenê 6 hebî mendî. Polîtîkayê dişminê cinî 2019ine de zî dewam kerd.
 
Sazgehê hetê qeyûman ra ame padayîş wina yê: Merkezê Caardiş û Cigêrayîşî yê Problemê Cinîyan ê Serekîya Şaredarîya Bajarê Girdî ya Amedî (DİKASUM), Merkezê Cinîyan ê Ekîn Cerenê Peyasî, Merkezê Cinîyan ê Amîda yê Şaredarîya Sûrî, Merkezê Cinîyan a Roza ya Şaredarîya Yenîşehîrî, Merkezê Cinîyan ê Jînwarê Şaredarîya Çinarî, Merkezê Cinîyan ê Meya yê şaredarîya Farqînî, Merkezê Cinîyan ê Nûjiyan ya şaredarîya Licê, Merkezê Cinîyan ê Zozan Eren yê şaredarîya Pasûrî, Merkezê Cinîyan ê şaredarîya Hênê, Merkezê Nûjiyan ê şaredarîya Bismilî, Merkezê Cinîyan ê Selîsî yê şaredarîya Êlihî, Atloyê Cinîyan ê Hevî, Merkezê Cinîyan ê Dîlanê Bedlîsî, Merkezê Cinîyan ê Arîn yê şaredarîya Mêrdînî, Merkezê Nuda ê şaredarîya Qoserî, Merkezê Gulşîlavê şaredarîya Nisêbînî, Merkezê Rewşen ê şaredarîya Şemrexî, Merkezê Çîçekî yê Kerboranî, Merkezê Peljîn ê şaredariya Dêrikê, Merkezê Cinîyan ê Zahîde yê Şirnexî, Merkezê Cinîyan ê Sitiya Zîn ê Cizîrî, Merkezê Viyan ê Şaredariya Sîlopiya, Merkezê cinîyan ê Berjîn Amara yê Wêranşarî, Merkezê Cinîyan ê Sara yê Xelfetî, Merkezê Rojîn ê Şaredarîya Wanî, Merkezê cinîyan ê Maya yê Îpekyolu yê Wanî, Keyeyê Paştdayîşê Cinîyan ê Erdîşî, Merkezê Cuye yê Mîksî, Merkezê Bînevş ê Colemêrgî, Merkezê Cinîyan ê Berwarê Çelê, Merkezê Nûjîn ê Şemzînanî, Merkezê Sema Yuce ê Bazidî, Merkezê Cinîyan ê Berfînî yê Sêrtî, Merkezê Arîn ê Cinîyanê Hawêlî, Merkezê cinîyan ê Savuşkayê Gimgimî, Merkezê Cinîyan ê Cuya Dêrsimî, Merkezê Cinîyan ê Îştarê Akdenîzî.
 
Raşteyê cinîyan ê ke ameyî padayîş û mudurê ke ameyê tayînkerdiş wina yê:
 
"*Sereka Daîreyê Cinîyan ê Şaredarîya Mêrdînî wezîfe ra ameye girewtiş û karmendî ra ameye eştiş.
 
*Seba Serekîya Daîreyê Ciwan û Cinîyan ê Şaredarîya Mêrdînî mudûrê camêrdî ameyî tayînkerdiş.
 
*Xeta Alo Şîdetî yê Şaredarîya Mêrdînî ameye padayîş. Xebatê bazarê taxe yê cinîyan ame wedaritiş.
 
*Merkezê Cinîyan ê Gulşîlav ke ame vengkerdiş bêtesîr ame verdayîş.
 
*Seba Mudûriyetê Xizmetê Keye û Cinî yê şaredarîya Êlihî rê midûrê camêrd ame tayînkerdiş. Dimayê reaksîyonan reyna mudurê cinî ameyî tayînkerdiş.
 
Komelnasê Selîsî Mudûriyetê Park û Baxçeyan ame bicakerdiş.
 
*Qeyûmo ke tayînê şaredariya bajarê girdî yê Amedî bi, dest da serê wesayîtê futbolîstê cinîyan ê Amedsporî rê ameyo visnayîş.
 
*Merkezê Şêwirmendîyê Cinîyan ê Sûrî 20ê Teşrîna Peyêne 2019ine de bi nameyê Şêwirmendiya Amîda Cinî ame awankerdiş. La qeyûmo ke tayîn bi rojêke dima cinî wezîfe ra dûr vist.
 
 *Bismil de Koperatîfê cinîyan ame padayîş.
 
*Qeyûm Merkezê Cuya yê Cinîyan û Merkezê Şêwirmendîyê Cinîyan ê Berfîne yê Sêrtî pada. Xebatkarê cinîyan wezîfe ra dûr vist.
 
*Wan de midûra serekîya daîreyê polîtîkayê cinîyan de şuxulyayîne û 11 xebatkarê cin wezîfe ra girewt.
 
*Sereka Daîreyê Polîtîkayanê Cinîyan ê Amedî ameye destbendkerdiş û wezîfe ra ameye dûrvistiş. Xeylêk cinî wezîfe ra ameyî girewtiş.
 
*Erdîş de Merkezê Cuye yê Cinîyan ame padayîş.
 
*Qelqelî de xebatê serayî yê seba îstîhdamê cinîyan ame vindartiş. Merkezê Kulturê Cinîyan ê Çilkezî ame padayîş.
 
*Sêrt de qeyûm 20 donim erdê ke cinîyan ramitişê organîk kerdebî, sey xebata xo mojna.
 
* Bêgiriya Wanî de Kitabxaneyê Ayşe Şan a Cinî û Meymanxane ame padayîş.
 
*Keyeyê Boydayîşî yê Cinîyanê Gogsî yê Erziromî ame padayîş.
 
*Qers de nameyê Cafeya More sey Kafeya Turkuaz û nameyê Xeta Mor zî sey Xeta Paştdayîşê Cinî ame vurnayîş.