Verê qirkerdişê ekolojîye de xoverdayîş

  • 11:09 22 Hezîrane 2023
  • NAROJANE
 
 
Elfazî Toral
 
STENBOL- Aktîvîsta ekolojîye Şahînder Bayrame dîyar kerd ke cayê ke îqtîdar nêkewto ci nêmendo û vat: “Îqtîdar seba têkoşînê azadîya kurdî parçe bikero bi bahaneyê asayîşî daran birneno. Polîtîkaya dişmenîye awan keno. Vera nê de rijnayîşê ekolojîye pê ano. Çend ke xurt bo zî nêeşkenê ma teslîm bigîrê.”
 
Îqtîdar sere de Kurdistan û her çar parçeyê Tirkîya de qirkerdişê ekolojî û  talanî pê ano. Polîtîkayê talan û qirkerdişî roj bi roje bena giran, xoza yena çinîkerdiş. Kurdistan û xeylê herêmanê Tirkîya de bi rijnayîşê ekolojîye reyde xoza û heywanî yenê talankerdiş. Bi santralanê nukler, ocaxê madenî, awbend û HESan talan meşru keno.
 
Cudî ra heta Îkîzdere xoverdayîş her ca de yo
 
Kurdistan de çend serranê peyênan de bi mîlyonan darî birnayî û çinî kerd. Bi nê polîtîkayan wazenê ke şarê kurdî koçber bibo. Ekolojîstî, şarê kurdî û heme şarî vera talankerdişê Kurdistan û Tirkîya de xoverdayîşêk gird mojnenê. Nimuneyê peynî zî 17ê êlula 2022yî de bi Rayraşîyayîşê Cudîyî pê ame. Her ca ra Tirkîya û Kurdistan de ekolojîst, ciwan, cinî, huqûqnas, rêxistinê kede û demokratîke bi hezaran kesî bîyî yew veng. 
 
Koalîsyonê Edaletî yê Îklîmî yê Rêxistinê Ekolojî û aktîvîste Şahînder Bayrame derheqê babete de qisey kerd. 
 
Bi destê merdiman xoza yena talankerdiş 
 
Şahîndere da zanayîş ke bi xozaye reyde heme gandarî yenê talankerdiş û vat: “Yê ke xoza çinî kenê peynîya xo zî anê. Yê bêvengî esasê xo de peynîya xo anê. Kesê ke qirkerdişê xozaye pê anî kam ê?  Kapîtalîzmo çimsûre ke bîyayîşê xo bi polîtîkayê neolîberalî domneno yo.”
 
'Amac koçberkerdiş û kolekerdiş o' 
 
Şahîndere dewamê qiseykerdişê xo de bale ant serê hêrişê sîstemê kapîtalîst û vat ke bi nê hêrişan bîyayîşê xo pawenê û wina vat: “Sîstemê kapîtalîst seba berardişî nê seba menfîetê xo têgêreno. Ma qirkerdişê daran yê herêma bejayî û yê daristanan yewbînan ra cîya nêvînenê. Yanî cayêk ke nêameyo kinitiş nêmendo. Îqtîdarê sîyasî goreyê xo sey çareserî vîneno. La amaç no yo ke herême bêra bêmerdimkerdiş, nifusê uca kêmî bibo û hemwelatijî koçber bibê. Mîyanê projeyê xo de wazenê bi pereyêk kêm koledarîya xo kêm bikerê.”
 
'Vera têkoşînê şarê kurdî de polîtîkaya dişmenîye yo’ 
 
Şahîndere bale ant serê têkoşînê şarê kurdî û wina qiseykerdişê xo qedêna: “Îqtîdaro sîyasî welatê ma de seba parçekerdişê têkoşînê azadîya şarê kurdî bi bahaneyê asayîşî daran birneno. Seke uca de şerêk gird yeno ciwîyayîş mojnenê şarî. Vera nê qirkerdişê ekolojîye de pê yenê. Şarê kurdî hêrişê dewlete nêkerdo. Tena ma bi hawayêkê normal wazenê xo bîyarê ziwan. Sey şarêk herêma Tirkîya, Kurdistan de zî derheqê heqanê demokratîke de eşkerayî yenê dayîş û têkoşîn yeno dayîş. Ganî ma pêroyî bivînê û biercnê. Xozaya ma yena talankerdiş û pêşkêşê şîrketan yeno kerdiş. Nê caardişî polîtîkaya şerê taybete ra pê yenê. Amacê dewlete no yo ke komel xozaye ra dûrî bikero.”
 
‘Neeşkenê ma teslîm bigîrê'
 
Şahîndere peynîya qiseykerdişê xo de hemverê  polîtîkayê îqtîdarî venga têkoşînê rêxistinkerde kerd û wina vat: “Heta ke ma derheqê heqê xo de wayîrê  hişmendî bê, yê hemverê ma çiqas xurt bê zî nêeşkenê ma teslîm bigîrê. Seba nê zî ma xo rêxistin bikerê ma do xurt bibê.”