Şehrîban Aslan

 

AMED - Cinîyan reaksîyon mojna tedaya hemverê rojnamegeranê kurd û îdîanameyê sey şûrê Demoklesî rojnamegeranê kurdan ser de ca kerdî û sewbîna seba paştîdayîşê çapemenîya kurd û rojnamegeran veng dayî dezgehanê mîyanneteweyîyan. 

 

8ê Hezîrana 2022î de çarçeweya tehqîqato ke serdozgerîya komare ya Amedî daye destpêkerdiş de mudira ajansê ma Safîye Alagaş zî tede 22 kesî ameyî destbendkerdiş û 16ê hezîrane de 16 zî rojnamegerî ameyî tepiştiş. 

 

29ê Teşrîna Verêne ya 2022î de zî çarçeweya tehqîqatêk cîya ke serdozgerîya Komare ya Anqara dabî destpêkerdiş de zî mudira karê nuşteyî ya ajansê Mezopotamya Dîren Yurtsever, rojnameger Berîvan Altan, Ceylan Şahînlî, Denîz Nalim, Emrullah Acar, Hakan Yalçin, Selman Guzelyuz, muxabîrê JINNEWSî Habîbe Eren û Oznur Degere ameyî tepiştiş. Roniştişê dewaya 9 rojnamegeran do 16ê Gulane de bêro dîyîş. 

 

25ê Nîsane de operasyono ke merkezê ci Amed bî de Edîtorê Ajansê Mezopotamya (MA) Abdurrahman Gok, Muxabîrê ajansê  Ahmet Kanbal û Mehmet Şah Oruç, Mudirê Karê Nuşteyî yê Rojnameyê Yenî Yaşamî Osman Akin, Wayîrê Îmtiyazê yê Rojnameyê Xwebûnî ya bi kurdî Kadrî Esen, rojnameger Mehmet Yalçin, Salîh Keleş, Mîkaîl Barut û Remzî Akkaya ameyî destbendkerdiş. Reyna rojnameger Bêrîtan Canozer, Mehmet Şah Oruç, Abdurrahman Gok, Mîkaîl Barut û Remzî Akkaya bi sucê 'endamtîya rêxistine' sewqê mehkema ameyî kerdiş û dosyayo ke tena beyanê şahidêk esas ame girewtiş de bi 'şikê gird ê sucî’ ame girewtiş.

 

29ê Nîsane de zî Hemsereka DFGyî Dîcle Muftuoglu û Edîtorê Ajansê Mezopotamyaye Sedat Yilmaz û xeylê kesî çarçeweya operasyonê Anqaraye de ameyî destbendkerdiş û dima ra ameyî tepiştiş.

 

Tena 11 aşman de 34 rojnamegerî ameyî destbendkerdiş. Roniştişê rojnamegeranê ke 29ê Teşrîna Verêne ya 2022î de ameyî destbendkerdiş 16ê Gulane de Anqara de do bêro dîyîş. Roniştişê mudira karê nuşteyî ya ajansê ma Safîye Alagaşe 15ê hezîrane de yo û roniştişê 15 rojnamegerê bînî zî 11ê Temmuze de yo. 

 

Cinîyî derheqê babete de ajansê ma rê ercnayîş kerdî. 

 

Namzeda Partîya Çep a Keske Ceylan Akçaye derheqê babete de qisey kerd û dîyar kerd ke lîsteya ke Rojnamegerê Sînornenas (RSF) amade kerdo de Tirkîye hetê azadîya çepemenîye de kewto binê Rûsyaye zî û wina vat: “Vanê Rûsya ra xirabêr çinî yo la Tirkîye nika binê Rûsyaye de ya. No şermêk gird o. Tirkîye de bi taybet rojnamegerê kurd yene tepiştiş. Rojnamegeran ser de hêrişêk şîdetin esto. Hewldayîşê înan no yo ke her kesî bidî kişta xo. Wazenê yew tîp çapemenîye awan bikerî." 

 

‘Wazenê bipelçiqnî’

 

Ceylane da zanayîş ke rojnamegerê kurd sere nêronenî û coka ra zî no operasyon, binpaykerdiş û tepiştiş pê yenî. Ceylane wina domnaye: “Dezgehê mîyanneteweyî her tim fortê xo danî. Vanê ke hende hêriş û teda bi çapemenîya kurd kenî reyna zî bi hawayêk xurt xebata xo rayra benî. Dewlete hedef kena ke bi nê zextan bi nê hedefgirewtişan her çîyî gêno destê xo. Raşteyan de şarî teng kenî û vanê qey do pê sere bidî tewênayîş. La vera her çîyî rojnamegerê kurd fek heqîqetî ra nêverdenî.” 

 

‘Ganî rojnamegerî bikewê rojeve’ 

 

Ceylane venga sazgehê mîyanneteweyî kerd û wina vat: “Seba rojnamegerê kurdî karê xo bikerê ganî zemîn bêro awankerdiş. Çi keweno serê milê înan ganî bikerê. Pabebîyayîşê ma oyo ke sazgehê mîyanneteweyî rayanê xo berz bikerê. Ganî bi hawayêko qelebalix muhakemekerdişê rojnamegeranê kurdan taqîb bikerê. Seba  îdianameyê sey qilica Demoklesî serê sereyê rojnamegeran û sûcdariyê rêxistinî estê. Ganî rojnamegerê kurdî zêdeyêr bikerê rojeva xo.”

 

‘Caardişê kêfî'

 

Hemsereka Egîtîm Senî ya Şubeyê Hûmara Yewin a Amedî Emîne Akşahîn zî bale ant serê hewldayîşê darbeyê 2016ine de ameyo kerdiş û vat, îqtîdar nê reyde heme hetê muxalîfî hedef girewto û vat: “Îqtîdar hewl dano her çî bi zîhniyetê xo rayra bero. Çi heyf nê prosesî de caardişê kêfî û bêhuqêqî xeylê zêde bî. Vernîya weçînayîşan operasyonê hîra ameyî kerdiş. Bi nê operasyonan hewl danê her hetê muxalîfî bipelçiqnê.”

 

‘Rojnamegerî vengê şarî yê’

 

Emîneye bale ant serê teda, destbendkerdiş û tepiştişê rojnamegeran û wina vat: “Vernîya weçînayîşan teda ame kerdiş û bi nê hewl danê vengê şarî bibirênê. Ma her tim hemverê tedayê serê çapemenîye zanê. Rojnamegerî vengê şarî yê. Tu kes nêeşkeno vengê çapemenîye bibirno. Şar do cewabê zîhniyetê yewpawitox bido.”

 

‘Do qelema rojnamegeran erd de nêmano’ 

 

Dayîka Aştîye Afîfe Kartal zî wina vat: “Çapemenîya azade vengê şarê kurdî û mazluman dana eşnawitiş. Rojnamegerî seba vengê kedkarê çapemenîye danê eşnawitiş, yenê tepiştiş. Rojnamerê desteştiş, îşkence, teda û tacîz danê eşnawitiş, yenê tepiştiş. Ê vanê qey do wina bi rojnamegeran peyser game bidê eşnawitiş. La rojnamegerî her ke şinê tewr xurt benê. Ma verê zî vat, ma nika zî vanê ma nê nêheqî qebûl nêkenê. Do qelema rojnamegeran erd de nêmano.”