Rojda Aydin

 

MÊRDÎN - Aktîvîsta TJAye Eylem Amake dîyar kerd ke AKP bi lîsteya xo reyna nizdîbîyayîşê xo yê domnayîşê dişmentîya cinîyan eşkera kerd û vat: “Ma do raşteyan de bi têkoşînê xo cewab bidî AKPyî. Ma do bi hêzêk gird xebata xo dewam bikerî û tesilî nê îqtîdarî bişirawî.”

 

Weçînayîşê 14ê Gulane rê demêk kilm mend û heme partîyê sîyasî lez dayî xebata xo ya weçînayîşî. Aktîvîsta TJAye Eylem Amake derheqê polîtîkaya îqtîdarê AKPyî û weçînayîşî de ca nêdîyayo cinîye de qisey kerd û ard ziwan ke polîtîkaya şerê taybet yê îqtîdarî demê verênan ra heta ewro bêmaben heme raşteyan de dewam kerdo. Eyleme ard ziwan ke AKP lîsteya ke hadre kerda de dişmenîya xo ya hemverê cinîye reyna mojnayo û vat ke hemverê nê polîtîkayan de têkoşînê cinî zî dewam keno.

 

Sîstemê serdest yê camêrdî ke hezaran serrî yo cinî çinî hesibneno, tîfaqê AKP û MHPyî yê 22 serran tewr zêde qirkerdişî cinîye pê ardo. Îqtîdarê AKP û MHPyî bi nê polîtîkayanê xo yê taybetan yê dişmentîye tarîx de nameyê xo nuşto. Tabloyêk winasî de do 14ê Gulane de weçînayîşê pêroyî bibo.

Lîsteya namzedan ya tîfaqê ‘Cumhur’ û ‘Miletî’ de reyna cinîye çinî ameye hesibnayîş. Mêrdîn de lîsteya AKPyî de 5 namzedî ameyî weçînayîş û her 5 namzedî zî camêrd ê.

 

Mêrdîno ke wayîrê cayêk kozmopolîtîk o, bi polîtîkaya taybet hemverê şaran û bi taybetî zî hemverê cinîyan de yena rayraberdiş. Aktîvîsta Tevgerê Cinîyanê Azadan (TJA) Eylem Amake derheqê babete de ercnayîşê xo ard ziwan.

 

‘Sîstemo serdest yê camêrdî hêz dano kerdoxan’ 

 

Eyleme ard ziwan ke îqtîdarê AKP û MHPyî bi sîstemê serdest yê camêrdî her ca de dişmenîya xo ya hemverê cinîye her wextî dayo rayraberdiş û vat: “Îqtîdar serê cinîyan de polîtîkaya şerê taybet tim da rayraberdiş. Hetê sîstemo serdest yê camêrdî ra cinîye ameya qetilkerdiş, bi hêrişê cînsîyetî û tecawizî reyde rî bi menda. Sîstemo ke cinî qetil keno hetê îqtîdarê AKP-MHPyî ra zî yeno pawitiş û bêceza yeno verdayîş. Na polîtîkaya bêcezaverdayîşî zî zêde hêz dana sîstemo serdest yê camêrdî. Coka ra zî qetilkerdişê cinîye roj bi roje zêde bî û beno. Bi taybetî Mêrdîn de mîyanê yew serrî de xeylê cinîyî hetê camêrdan ra ameyî qetilkerdiş. La heta nika tu kiştox nêame muhakemekerdiş û cezakerdiş. Ge-ge yenê tepiştiş la dimayê wextêk kilm reyna serbest yenê verdayîş. Nê kiştox ya zî hêrişkarî hêrişê xo domnenî. Kerdoxî seba ke serbest yenê verdayîş û ceza nêgênî hêz gênî. Sebebê înan heme hêrişanê taybetan yê hemverê cinîyan polîtîkaya îqtîdaro serdest yê camrêdî yo.” 

 

‘Her raşteyî de cinî hêrişan reyde rî bi rî manenê’

 

Eyleme vat ke her raşteyê cuye de cinî hêrişan reyde rî bi rî manena û wina dewam kerd: “Cinî keye de, raşte de û cayê karî de bi şîdetî reyde rî bi rî manena. Bi taybetî raşteyê sîyasetî de eynî şdîetî reyde rî bi rî manena. Wexto ke sîyasetmedar kurd bo hêrişê înan yene kerdiş. Wexto ke qeyûm tayînê şaredarîyan yeno kerdiş sîstemê hemserekîye û dezgehê cinîyan hedef yenê girewtiş. Nê hêrişan vera xeylê hemşaredar, hemserek û sîyasetmedarê ma yenê destbendkerdiş û tepiştiş. Nika zî xeylê sîyasetmedarê ma yê cinîye mîyanê çar dêsan de yî. Coka ra zî hêrişê hemverê cinîyan tena raşteyêk de nê, sewbîna heme raşteyan de yeno kerdiş. No hêriş zî rîyê sîstemî mojneno. Merdim eşkeno xeylê nimuneyanê winasîyan yê hêrişan bido.” 

 

Mêrdîn de temsîleyatê cinîyan

 

Eyleme da zanayîş ke HDP û Partîya Çep a Keske her tim hemverê her tewir hêrişan de têkoşînêk gird dayî û do bidî zî û wina dewam kerd: “Cinî lîsteya Partîya Çep a Keske de cayê xo gêna. La wexto ke ma lîsteya AKPyî ra ewnîyenê, nizdîbîyayîşê xo yê hemverê cinîyan reyna mojneno. AKP dîyar kerdbî de ê do weçînayîşî de ca bidî cinîyan. La sey her reye reyna vatişê înan veng vejîya. Ma nizdîbîyayîşê înan yê hemverê cinîyan sî. Lîsteya xo ya Mêrdînî de dişmentîya xo ya hemverê cinîyan reyna mojna. Seke yeno zanayîş Mêrdîn caayêk kozmopolîtîk o. Heme bawer, mezheb û nasnameyî mîyanê ci de estî. Raştîya xo de Mêrdîn bajarê cinîye yo. La her çend ke bajarê cinîyan bibo zî tîfaqê AKP û MHPyî lîsteya xo de ca nêdayo cinîyan. Lîsteya Mêrdînî ya AKPyî de 5 namzed estî û her 5 namzedî dî camrêd î. No zî dişmentîya înan ya hemverê cinîyan dano mojnayîş.”

 

‘Lîsteya îqtîdarê AKPyî nizdîbîyayîşê xo yê hemverê cinîye dano mojnayîş’

 

Eyleme dîyar kerd ke lîsteya ke ameya hadrekerdiş ra zî dîyaro ke raşteyê cuye cinîyan rê ameyî tengkerdiş û keye de ameyî hepskerdiş û wina vat: “Tena bi nê lîsteyî nê, AKP prosesê xo de zî bi eynî nizdîbîyayîşî nizdîyê cinîyan bîyêne. Seba cinîyan heta nika tu çîyêk nêkerdo. Nimune; wexto ke qeyum tayînê Şaredarîya Bajarê Girdî ya Mêrdînî ame kerdiş dezgehê cinîyan ameyî girewtiş. Camêrd tayînê dezgehanê cinîyan kerdî. Bifikirêne ke camêrd dezgehê cinîye rayra beno. No çî xora terse înan zî mojneno.” 

 

Eyleme dewamê qiseykerdişê xo de bale ant lîsteya Partîya Çep a Keske û vat: “Lîsteya partîye de xeylê cinîyî estî. Xora çîyo ke ganî bibo zî no yo. 600 namzedê Partîya Çep a Keske ra 200ê ci cinî yî. sewbîna xeylê bajaran de siraya yewine de ca girewtî. Mêrdîn de zî Partîya Çep a Keske 6 namzed mojnaya û înan ra 3 tenî cinî yî. No zî seba ma avantajêk gird o.”

 

‘Ma cinî do timî raşteyan de bê’

 

Eyleme qiseykerdişê xo yê peyênan de da zanayîş ke hemverê dişmentîye ya hemverê cinîyan ke îqtîdarê AKPyî rayra beno de do raşteyan de bibî û bi têkoşînê xo cewab bidî û wina peynî ard: “Weçînayîşî rê wextêk kilm mend. Coka ra zî ma do heme bi hêz û têkoşînê xo xebata xo dewam bikerî. Ma do bi yewî, têkoşîn û xoverdayîşê xo raşteyan de bî. Ma do tesilî nê îqtîdarî bişirawî.”