Gulşen Koçuk

 

MERKEZÊ XEBERAN - Uveyş Ocalana ke bi şexsîyetê xo yê serewedarnayoxe yena zanayîş 30 serî verê cû dinyaya xo bedilnaye. Paradîgmaya Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî ke têkoşînê azadîya cinîya Kurde rê bî rîyêk newe de rolêk muhîm yê dayîka ci Uveyş Ocalane esto.

 

Dayîka Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî, Uveyş Ocalane 11 Nîsana 1993î de 75 serrî ya xo de dinyaya xo bedilnaye. Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan derheqê dayîka xo de wina vano: “Cuye bi raştîya dayîke reyde girêdaye ya. Her çî ra ver hetê fîzîkî de bîyayîş raştîya dayîke ya” û tesîro ke dayîka ci serê ci de verdayo û senî têkoşînê cinîye ra îlham girewto de xeylê vatişanê xo de ano ziwan ser.

 

Uveyş Ocalan kam a?

 

Uveyş Ocalan Dewa Amara ya Xelfetî ya Rihaye de ameye dinya. Emrê xo yê şenikayîye de bi kesêk nizdîyê dewa înan reyde ameya zewecnayîş. Kesê ke ci reyde ameya zewecnayîş, hewl dano cinîyêk bîn biremno û seba ke cinîye aye reyde nêremena cinîye kişeno. Dayîka Uveyşe na hedîse rê mehkema de şahidî kena û bena sebebê cezagirewtişê kesê ke cinîye kişta. No merdimo ke serê îfadeyê Dayê Uveyşe yeno tepiştiş zîndan de krîzê zerrî derbaz keno û dinyaya xo bedilneno. Uveyşe nê hedîseyî ra dima agêrena kişta keyeyê xo û bi Omer Ocalanî reyde ke eynî dewe ra bî, yena zewecnayîş. Nê zawacî ra hirê laj û çar kênayê aye virazîyenê. Uveyşe nêweşîya şekirî vera Edene de tedawî vînena la tewr peynî çaqeyêk aye yeno tirakerdiş. Badê tedawîya yew serrî ke uca de dîye 11ê Nîsana 1993î de krîzê zerrî ra wefat kena. Cenazeya aye dewa Amaraye ke zaf ci ra hes kerdêne de yena definkerdiş.

 

Ganî dîyarîyêk bîn bibayêne 

 

Uveyşe bi şexsîyetê xo yê xurt û bi xoverdayîşê xo yena zanayîş û 4ê Nîsana 1949î de tuto ke ard dinya nêzanayêne ke do bibo rayber û qederê şarê kurdî. Uveyşe vatişê sey ‘Mi rê kumaşêk fistan bigêre’ vana û ci ra dima Abdullah Ocalan wina vano: “Seba ke ez layiqê aye bibî goreyê mi ganî ez seba Kurdistanî têkoşîn bikerdêne. Vera heme nakokî û pêkewtişan reyna zî ewladêk baş yê dayike wina mumkun o.”

 

‘Tofanêk serewedarnayîşî…’ 

 

Abdullah Ocalan bale anceno karaktere serewedarnayoxe yê dayîka xo û dîyar keno ke nizdîbîyayîşê probleme cinî û şexsîyetê aye yê têkoşere de para dayîka ci gird o û vat: “Tesîrê dayîka mi nêbayêne ez do bieşkayêne wina nizdîyê cinîyan biba? Nê têkilîyî tesîr mi ser de viraştî û rayîr akerdî ke ez hemverê heqanê cinîyan de baldar biba. Nakokîya mi ya keyeyî reyde zaf lez dest pêkerd. No bî sebeb ke xo reyde ameverşîyayîş viraza. Ganî ez nê çîyî bîyara vîr ke ez tutêk milçewt bîya, la dayîka mi goreyê nakokîyanê xo mi teşwîqê şerî kerd. Ez eşkena vaja ke mi terbîyeya tewr gird dayîka xo ra girewt. Mi nizdîbîyayîşê dayîka xo de nê çîyî dî. Eke ti dişmenanê xo reyde şer nêkerê ti nêeşkenê nan biwerê û ti nêeşkenê qet bicuyî! No çî seba perwerdeyê taybetmendîyêk muhîm o. Dayîka mi hemverê kesê ke xo rê sey dişmen dîyêne de têkoşîn kerdêne.”

 

‘Dayîka mi têkoşerêk pîl bîye’

 

Abdullah Ocalanî sewbîna nê ercnayîşan zî kerdibi:  “Ez zana ke dayîka mi têkoşerêk pîl a. Emrê qijî de  têkoşîn musna mi. Hema zî tesîrê ci serê mi de esto. Dayîka mi hîsêk wina mi rê awan kerd. Ti xo bispernê mi, paştdayîş û hetkarî mi ra bigirê, wina bi bermiş û hewarî nêeşkenê biciwîyê. Ganî tu bi xo cewab bidê. No çî beno sebebê hîsê xoresnayîşî û heyfgirewtişî.  Dayîka mi sey tofanêk serewedaritişî bîye. Dewe de bi serewedaritişîya xo ameyîne naskerdiş. Hemverê kesî de sereyê xo nêtewênayîne. Cinî, camêrd ferq nêkerdêne, bi serde şîne, hesab persayîne.”

 

‘Vatêne bi xoverdayîş merdim qezenc keno’ 

 

Fatma Ocalan zî dayîka xo Uveşe roportajêkê xo de wina qal kena: “Wexto ke ma teber de kesêk reyde şer bikerdêne, dayîka mi her tim vatêne, xo ver bidê. Ma ra nê waştêne. Vatêne merdim bi xoverdayîş serbikeweno. Wexto ke dayîka mi bi pîyê mi reyde zewicîya, kênaya pîyê min ê cinîya ewile ra estbî. Dayîka mi aye zî ma reyde pîl kerde. Dayîka mi pêwa pîlkerdişê ma, mîyanê zîyanî de zî şuxulyayîne û demo ke ameyîne keye zî karê keyeyî kerdêne. Dayîka mi zaf birayê mi Abdullahî ra hes kerdêne. Wexto ke nêweş bikewtêne, çîyêk bibayîne her tim ey reyde bîye. Birayê mi Abdullah û waya mi Eyne bi şexsîyetê xo dayîka mi şîyê.”

 

‘Uveyşe cinîyêke serberz bîye’

 

Fatma sewbîna dîyar kerd ke dayîka aye xeylêk meymanperwer bî û wina vat: “Wexto ke meymanî biameyîne keyeyê ma, dayîka mi zaf kêfweş bîne. Wexto ke ma mîyanê zîyanî ra ameyîne, dayîka mi ma rê girar û do viraştêne. Ma pêrûne ê werdî ra zaf hes kerdêne. Dayîka mi xeylêk ameyîne heskerdiş. Her tim wayîrê a bawerî bî ke vatêne do rojêke şarê kurdî serbikewê. Her vatêne ‘ma do rojêke serbikewê.’ Dayîka mi Uveyşe cinîyêka bi qîmet û rumete bîye.”