'Sebebê merdişê zîndanan dewlete bi xo ya'

  • 12:51 4 Nîsane 2023
  • NAROJANE
 
Melîke Aydin
 
ÎZMÎR - Pawitoxê Heqê Merdiman Gulay Gun Bîlîcî, dîyar kerd ke nika bi nameyê "Seba tepişteyanê nêweşan ê cinîyan, 1000 cinî" kampanyaya xo dewam kenê û vat: "Ganî ma teda sîyasetmedaran bikerê ke serê rewşa tepişteyanê nêweşan de vindarnêê û bale biancê serê weşîye înan. Seba ke sebebê merdişan dewlete bi xo ya."
 
Serra 2016ine de Aysel Tugluke ameye tepiştiş û dima ra teşhîsê nêweşîya demansî ameye dayîş. Pêwa raporê bîyaye Aysele nêameye veradayîş. Çeleyê serra 2022ine de bi nameyê "Seba azadîya Aysel Tugluke 1000 cinî" kampanyayêke ame destpêkerdiş. Sewbîna reaksîyon û nerazîbîyayîşê rayaumumî yê hemverê nêveradayîşê Aysele bêmabên dewam kerd. Netîceyî de Aysele, 27ê teşrîna verêne 2022ine de serbest ameye veradayîş. Labelê seba tepişteyanê nêweşan ê bînan zî heta ewro tu averşîyayîş pê nêameyî.
 
21ê Adare de Raşteyê Newroze ya Amedî de pêameyê kampanyaye dîyar kerdî ke do bi nameyê “Seba tepişteyanê nêweşan ê cinîyan, 1000 cinî" kampanyaya xo dewam bikerê. Pawitoxê heqê merdiman û êyê ke îmza dayê kampanyaye Gulay Gun Bîlîcî ajansê ma rê qisey kerd û bale ant serê rewşa tepişteyanê nêweşan û polîtîkaya dewlete ya hemverê tepişteyan.
 
'Tepişteyê nêweşî roj bi roje ver bi mergî de şinê' 
 
Gulaye, qiseykerdişê xo de bale ant serê girîngîyê kampanyaye û vat: "Kampanyaya ma seba pêro tepişteyanê cinîyan derbazdar a. Ma vînenê ke xeylêk tepişteyê nêweşî hema zî nêeşkenê xo biresnê îmkanê tedawîye. Dewlete zîndanan goreyê xo sîstemêk awan kerda. Kesê ke hemverê sîstemî vejênê zî dîzaynêk cîya vejena vernî. Seba sîstemê bîyaye tepişteyê nêweşî nêeşkenê tedawî bibê. Dimayê darbeyê serra 1980î tewr zêde sîstemêk taybet zîndanan de ame rayraberdiş. Dima ra viraştişê Zîndanê Tîpê Fyî bi sereyê xo tehluke bî. Tepişteyê ke nêeşkenê bêhetkarî biciwî yê û hewcedarîya kesan manenê bi Tîpê Fyê hetkarîya ke pîya kerdêne ameyî astengkerdiş. Xora cezaya daliqnayîşî ameye wedaritiş la rayîr vernîya tedawî girewtî ke tepişteyî roj bi roje ver bi mergî şêrê."
 
'Kesê ke nêzdîyê mergîyê yenê veradayîş'
 
Gulaye, qiseykerdişê xo de wina bale ant serê cîyabîyayîşê mabêne tepişteyan de yenê kerdiş û wina vat: "Kesê muxalîf nîyê sey tutê başî yenê namekerdiş yenê beraatkerdiş, kesê emrê înan pîl bê eşrawenê keye. La kesê ke muxalîfê sîstemî yê nînê veradayîş û nînê tedawîkerdiş. Heqê înan ê tewr bingehîn ê tedawîye yew rey yenê  astengkerdiş. Kesê ke nêzdîyê merdişî yê yenê veradayîş. Sebebê înan merdişê zî dewlete bi xo yê." 
 
Zîndanan de tewirê kiştişî
 
Gulaye, dîyar kerd ke zîndanê merdiman seba merdişî amade kenê û wina vat: "No nêzdîbîyayîşê tewirêk kiştişî yo. Xeylêk zîndananê cîya ame akerdiş. Hema vajê nîmeyê nifusê Tirkîya eşkenê zîndanan de bi ca bikerê. sîstemo ke zîndanan de cîya cîya ame awankerdiş, serê kiştişî de ameyê dizaynkerdiş. Îşkenceyê ke zîndanan de yeno kerdiş, yeno manaya tecrîdê hemverê komelî. Mesajê ke eke şima hemverê sîstemê bîyaye vejîyê do netîceyê şima do wina bo, yeno dayîş. Kesê ke weşîya înan baş a kewenê zîndan la gama ke vejênê zî bi nêweşîyanê xidarî reyde vejênê. Nê kesî yan kurdê û yan zî kesê çepgir û sosyalîst ê."
 
'Ganî muxalîf bibê vengê tepişteyan'
 
Gulaye, da zanayîş ke çîyê ke hetê muxalîfan rê bêro kerdiş, dîyar o û ganî bibê vengê tepişteyan û wina peynîya qiseykerdişê xo ard: "Ganî ma xo biresnê şarî. Seba nê zî ganî ma rayîr û metod bivînê. Ganî ma teda serê sîyasetmedaran bikerê ke serê babete de vinderê û bale biancê serê rewşa tepişteyanê nêweşan."