Komeleya ziwanî: Ma do hemverê faşîzmê serê ziwanî kurdkî têkoşîn bikerê

  • 16:03 21 Sibate 2023
  • NAROJANE
 
AMED - Komeley cigêrayîşê Kultur û Ziwanê Mezopotamyayî (MED-DER), Komeleya Edîbîyatê Kurdkî, Destar û Enstutiya Kurdî yê Amedî bi wesîleyê 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke yê Dinya  awanîya xo de eşkerayîye da. Parlamentera Partiya Demokratîk ya Şaran (HDP) Remziye Tosun, endamê Kovara Destar, endamê Enstîtuya Kurdî ya Amedî, endamê MED-DERî û xeylêk kesî tewrê eşkerayîye bîyî.
 
Eşkerayîya kirmanckî hetê Hemsereka komeleye Şukran Yakut ra, yê kurmankî zî hetê Hemserokê komeleyî Mehmet Remzî Azîzoglu ra ame wendiş.
 
Eşkerayîye de wina ame vatiş:
 
“Emser, ma bi felaketêka girde ya erdlerzî dekewenê 21ê sibate. Yeno vatene ke no erdlerz tesîrê 15 mîlyon însanî kerdî û bi hezaran însanan zî dinyaya xo bedilnaya û hema bi hezaran însanî zî binê xirban de yê û bi mîlyonan însanî zî bê war û bê setargeh mendî. Ma sey sazgehê ziwanê kurdkî, şarê xo rê serweşî û şîfa wazenê. Ma dejanê şarê xo zerrî ra hîs kenê.
 
No erdlerz, çend afetêko xozayî bibo zî, rîyê bêeleqayîya îqtîdarî ra, rîyê rant û talanî ra û bi taybetî Kurdîstan de rîyê hişmendîya dişmentî û îşxalkerîye ra, no erdlerzo xozayî şarê ma rê bî sey felaketêka girde. Eke wextê xo de tedbîrî biameyêne girewtene û erdlerzî ra dima zî bi lez û bez mudaxele biameyêne kerdene, ewro hende însanî nêmerdêne.
 
Bi nê afetî ma reyna dî ke, no sîstem seba cuya merdiman çend bêeleqa yo. Hetêk ra şar bi xo wazeno xo na felakete ra pak bikero û hetêk ra zî no îqtîdar wazeno ke bi nê erdlerzî goreyê xo bixebitno ke demografîyaya nê bajaranê ma bibedilno û asîmîlasyonê nê cayan hîna bileze bikero. Coka herinda ke mexdûranê erdlerzî, bero bajaranê cîranan de bi ca bikero, înan beno bajaranê tirkan û dûrê bajaranê kurdan de bi ca keno. No nêyeno qebulkerdene!
 
Senî ke erdlerzî, bêeleqayîya dewleta tirke vete meydan, eynî wina faşîzmo ke kurdan û bextwaştoxan ser o yo, vete meydan. Xeylê însanî ke binê xirban de mendbîyî, seba ke nêeşkîyayêne tirkî qisey bikerê, tersayê ke bi ziwanê xo yê dayîke qisey bikerê û hetkarî biwazê. Çunke tersayê ke, tirkî qisey nêkerê, do hetkarî nêra. Vejîyeno meydan ke, no sîstem, senî kesanê netirkan û tirkînezanan rê mergî ferz keno. Û sewbîna zî, erdlerz xeylê bajaranê kurdan de qewmîya, la reyna zî no sîstem yew cayê hetkarîwaştişî de zî ca nêda ziwanê  kurdkî û êyê ke tirkî nêzanê, merg înan ferz kerd.  Nimuneyo ke tewr zaf çimar ver de yo, Sazgehê YÎMERî yo. Nêhesibnayîşê kurdkî nêhesibnayîşê kurdan o.’
 
Senî ke şarê kurd bi serran o ke vera faşîzmî têkoşîn keno, wayîrê ziwanê xo vejêno, paştîdayîş û rêxistinbîyayîşê xo xurt keno û estbîyayîşê xo paweno, bi na felakete fam bî ke, çîyo ke ma bipawo û destê nê sîstemî ra bixelisno, rêxistinbîyayîşê şar o. Eke rêxistinbîyîş û paştîdayîşê şarê ma nêbîyêne, do encamê na felakete hîna giran bibîyêne. Hewce keno ke şar nê rêxistbîyayîşî hîna aver bero. Çunke rayîrêko bîn çin o ke ma xo nê sîstemê kiştoxî ra bixelisnê.
 
Ma sey sazgehê ziwanê kurdkî bi wesîleyê 21ê sibate Roja Ziwanê Dayîke ê Mîyanneteweyî, wazenê dîyar bikerê ke ma her şert û mercan de hetê şarê xo û ziwanê xo de yê. Û şarê xo însafê  nê sîstemî rê nêverdanê û heta peynîye seba perwerdeyê bi ziwanê kurdkî do têkoşîn bikerê.”