Medya Uren

 

AMED - Cinîyê dinya bi nameyê Jîna Emînî û rengê serewedarnayîşê Rojhelatê Kurdistanî 25ê Teşrîna Peyêne pêşwazî kenî. Endama pawitişê Heqê Merdiman cinîya Kurde Solmaz Doroodye dîyar kerd ke lazimo na roje de serewedarnayîş fir bido û her cayî de vila bibo û bibo wextê azadîya cinîyan.

 

Roja ke cinîya Kurde Jîna Emînîye bajarê Tahranî yê Îranî de ameye destbendkerdiş û nezaretî de pê îşkenceyê ‘polîsanê exlaqî’ ra ameye qetilkerdiş ra nata şarê Rojhelatê Kurdistanî serewedarnayîş mîyan de yo.  Bi hezaran hemwelatijî seba hukmatê îqtîdaran yê nîjadperest û cînsîperestî rê vajî nê raşteyan de yî. Serewedarnayîşê Îranî û Rojhelatê Kurdistanî de na rayîre de heta nika bi desan kesî ameyî qetilkerdiş, ameyî destbendkerdiş û bi tehdîtê dardekerdişî reyde ameyî rî bi rî.

 

Roja 25ê Teşrîna Peyêne Roja Têkoşînê Vera Şîdetê Serê Cinîyan de cinîyan bi rengê serewedarnayîşê Rojhelatê Kurdistanî û bi sloganê “Jin Jiyan Azadî” na roje pêşwazî kenî, têkoşînê xo gird kenî û bi serewedarnayîşê xo benê nîşaneyê na roje. Cinîyan 25ê Teşrîna Peyêne de reaksîyonê xo yê qetilkerdişê Jîna Emînîye berz kenî û bi silamkerdişê serewedarnayîşê Rojhelatî pêşwazî kenî.

 

‘Jîna seba ke cinîyêke kurd bî ameye qetilkerdiş’

 

Solmaze destpêka qiseykerdişê xo de qetilkerdişê Jîna Emînîye ard vîr û vat: “Jîna bi bahaneya; laçika xo goreyê qanûnan nêpişta sereyê xo ameye destbendkerdiş û aye rê ame vatiş ke do rojeke dima serbest bêra veradayîş. Wexto ke ameye destbendkerdiş birayê aye vato ‘ma xerîb î, ma Tehran ra nîyî’. Ma kurdê bajarê Saqizî ra yî. Ma hetê raybazan de zêde çîyî nêzanî’. Coka ra ‘polîsê exlaqî’ bine çiman de Jîna pê îşkence qetil kerdî. Nizdîbîyayîşê înan yê nîjadperesî û cînyetperestî eşkera yo. Jîna sere de seba ke cinî bî û Kurd bî ameye qetilkerdiş. Dima ra zî şorişêke gird û şayan berz bî. Rejîmê îslamî yê Îranî eslê xo de rejîmêke nîjadperest û cînsîyetperest o. Pêro şaran ser de zextanê girdan pê ano. Pêro qanûnê înan taybet seba kurdan derbazdar î. Hêrişêke taybet kurdan ser de esto. Rejîm bedenê cinîye, qerarê cinîyan ser de û pêro heqayê aye ser de xo wayîrê vatişî vîneno. Îradeyê cinîyan çinî yeno hesibnayîş. Cinî kincanê senîyan xora bida ra bigêrêne heta senî xo bipişa, pêronan kerdo raybaz. Wexto ke Jîna destbend kerdî zî bi vatişanê ‘ma do miqyasan bimunsê to’ nizdîyê aye bîyî. Bifikirêne cinîyan tepişene û înan rê do senî kincan xora bikerdî vanî. Qanûnêke wina çend cayê merdimîye yo. Ganî herkes bifikiro. Xeylê cinî sey Jîna bîyî qurbanîyê nê qanûnanê rejîmî. Eke ti Kurd biba nê tedayî di hirî qat zêdîyenî.”

 

‘Serewedarnayîş dormeyê cinîye de gur beno’

 

Solmaze wexto ke qala hêrişanê ke 43 serrî yê dewam keno, kerd vat ke Kurdî qet nêrakewtîbî û bin ê vatişan ercnayîşanê xo domnaye: “Ma her tim nê hêrişan baş fehm kerdêne û çareser kerdêne. Hêrişê hemverê Jîna hêrişo yewine nêbî la bî sebebê êdî şar bêvengîya bîyaye bixerepno. Dîyaro ke şar çende debîyo. Tena bedelnayîşê qanûnan nê bedelnayîşê sîstemo bîyaye wazenê. Bi rojan o na çalakîye bi heme hêzê xo dewam kena. Çalakîyê Rojhelatê Kurdistanî vilayê xeylê cayan bî. Serewedarnayîşê bi sloganê ‘Jin Jiyan Azadî’ vila beno û dîyaro ke do sînoran nêşinasno. No serewedarnayîşo ke bi serkêşîya cinîyan aver şî, heme beşê komelî û heqê merdiman de baş ame verikkerdiş. Ma nêeşkenê vanjî serewedarnayîşêke femînîst o. Lazim o baş baş bêro zanayîş ke femînîzm tena seba cinîyan nîyo. Zaf rengî û zaf cînsî yo. Heme heqê komelî û yê xozayî zî gêno mîyanê xo. Bin ê zîhnîyetî ewro şorişê cinîyan pê yeno.”

 

‘No şorişê şîyarbîyayîşî yo’

 

Solmaze dewamê qiseykerdişê xo de bale ant şîdet û kiştişî ser û wina vat: “Rejîmê Îslamî yê Îranî bîyo merkezê şîdet û kiştişî. Şîdetê psîkolojîk, ekonomî, komelkî, cînsîyetperestî, sîyasî û sewbîna pêro babetî cinîya kurd ser de dano rayraberdiş. No êdî merheleya tewr cor de yo. No rejim bi raştî dişminîyêke xeylê gird keno ke resayo merheleyêke berz. No şîdet bi tewiranê xo tesîrêke negatif pê ano. Êdî komel her babete de ameyo xetimîyayîş. Na babete de şorişêk fîzîkî û fikrî xeylê muhîm o. Şorişêke gird bi amacanê heqdaran ameyo destpêkerdiş û hema zî dewam keno. Lazimo tena merheleya fîzîkî de nê, merheleya fikrî de bêro rayraberdiş. Ganî serkêşîya nê şorişî ke bi serkêşîya cinîye dest pêkerdo, bernameyêk bêro hadrekerdiş. Na babete zaf muhîm a. Seba ma şîyarbîyayîş o. Ganî wina bêro zanayîş.”

 

‘Wext wextê serkewtişî yo’

 

Solmaze da zanayîş ke lazimo 25ê Teşrîna Peyêne de ma tora xo û hêzê xo hîna zêde bimojnî û wina peynî ard: “Ganî bi wesîleya 25ê Teşrîna Peyêne m abi hêzê xo dîktatoran bitersnî. Ganî destkewtişanê xo hîna zêde bipawî û ewro nê qaliban birijnî. Ewro roja rijnayîşê rejîmî yo. Ma do peynîya nîjadperestî û cînsîyetperesî bîyarî. Heta ke cinî statuya xo bi dest nêfînî ganî nêrî vindarnayîş. Ganî yewîya komelî ma ewro awan bikerî. Wext wextê serkewtişî yo.”