Oznur Deger 

 

ANQARA - Mudira Karê Nuşteyî ya MAyî Dîren Yurtsevera ke zindanê Cinîyan yê Sîncanî de yena tepiştiş dîyar kerd ke hemverê îşkenceyê destbendkerdişî de hêzê tirkî îradeya şarê Kurdî ra leqetîyayo.

 

Anqara de 29ê Teşrîna Verêne de çarçeweya tehqîato ke ame raraberdiş de rojnamegera ma Habîbe Eren, Oznur Deger, Mudira karê Nuşteyan ya Ajansê Mezopotamya (MA) Dîren Yurtsever, rojnamegerê MA Berîvan Altan, Selman Guzelyuz, Denîz Nazlim, Ceylan Şahînlî, Emrullah Acar, Hakan Yalçin bi îdîayê ‘endamtîya rêxistine’ ameyî destbendkerdiş û dima ra ameyî tepiştiş. Dîren Yurtsevera ke çarçeweya eynî tehqîqatî de Stenbol de ameye tepiştiş şîdetê polîsan reyde rî bi rî mende û ameye tepiştiş.

Dîrena ke zindanê Cinîyan yê Sîncanî yena tepiştiş derheqê polîtîkaya îqtîdarî yê hemverê rojnamegeran de nuşte nuşte û wina vat:

 

“6 serrî verê cû kanalê televîzyonî ke ez tede xebetîyayêne, yê çapemenîya muxalîf hema şewêk de bi KHKyî ame girewtiş. Ez kewtbîya fikaran û mi vat ke acaba do welat ver bi çîyî şêro. Seba ke kam wext xirabî bibayêne ya zî biameyêne kerdiş sere de ê ke biameyêne bêvengkerdiş û pelçiqnayîş çapemenî bî. Çimkî ancax nêdayîşê xeberan eşkayêne raştîyan binimno û komel xo nêresno raştîya. Netîce de 2016î de bi desan TV, rojname û kovarî ame girewtiş.

 

Bêşik tarîxê pelçiqnayîş û zextê hemverê çapemenîye kehen o. Sîcîlê dewlete yê na babete de xeylê xerepnaye yo. Hedefo ewil ê nê polîtîkayan ke her tim dewam kenî, çapemenîya azade ya Kurdî yo. Hêzê tarî yê girêdayeyê dewlete serranê 90an de sucê dewlete hemverê Kurdan de pê ardêne. Caardişê dewlete ewro resayo merheleyêke tewr cor, awanîyê rojnamegeran ameyî bombekerdiş, rojnamegerî raşteyan de ameyî qetilkerdiş, ameyî surgunkerdiş, sansurkerdiş. Çapemenîya Kurd her prosesî de nê hêrişan reyde rî bi rî menda. Nê hêrişî sey polîtîkayê dewlete bi hawayêko sistematik timî dewam kenî. La xoverdayîş û têkoşînê hemverê caardişan, adetê Çapemenîya Azade ya Kurdî yî. Hemverê tepiştiş, destbendkerdiş, qetilkerdişan de têkoşîn her ke şî gird bî û dewam kerd, do dewam biker o û keno zî.

 

Nika ma prosese winasî cuyenî. Muxalefetê komelî; hewl yeno dayîş ke bi tersî bêro pelçiqnayîş, teca ci bêra kerdiş û şerêk leşin yeno rayraberdiş. Prosesêke winasî de çapemenîya Azade ya Kurd reyna hedef de ya. 16ê Hezîrane de 16 rojnamegerî ameyî tepiştiş û 25ê Teşrîna Verêne de 9 rojnamegerî ameyî tepiştiş. Sebebê tepiştiş û destbendkerdişê ma parçeyê şerê leşinî yo. 25ê aşmî de eştî keye ser û bi raştî hetê fehmkerdişê ke wazenê nizdîbîyayîşêke senî awan bikerî de ma zehmetî nêantî. Ma keye ra vetî û wesayîtî mîyan de dayî ma ro. No çî bala mi ant. Ma keye ra vetî û wesayît de dayî vindertiş. Ez wesayît de raştê vatişanê cînsîyan yê polîsan ameya. Berê wesayîtî akerde verdayî û kesêk tede çinî bî. Destê mi zî kelemçekerde bî. Wexto ke ez ameya destbendkerdiş mi dî ke polîsî esnafan reyde qisey kenî. Esnafan ra yew destê xo kulm kerdbî û kerdbî berz û vat ‘Ma taxa xo de terorîst nêwazenî’. Bi zanayîş waştêne ke provakasyon nivirazîyo. Polîsî yarîya xo bi mi kerdî û mi ser de ferz kerdî ke ez verê ala tirke de dîmen bida. Wina aseno ke îqtîdar wazeno paştîdayîşê komelî ke vînî kerdo bi operasyon û netewperestî bivejno cor û tepîya bigêro dest. Eynî rewşe nêweşxane de zî deam kerd. Personelê nêweşxaneyî ra vatêne ‘terorîstê wendeyî’ û mi hedef mojnayêne. No zîhnîyeto ke hemverê Kurdan de tehemmulê ci çinî yo, hemverê kesê wendeyan de qet çinî yo. Goreyê înan Kurdê wende hîna tehluke yî. Badê reaksîyon û hewldayîşê mi, netîceyê munaqeşeyê ke ameyî cuyayîş de caardişê înan peynî bîyî. Ya raşt maben dayî.

Ez asayîş de bi senaryoyêke zaf cîya reyde ameya rî bi rî. No senaryo ameyêne şinasnayîş. Mi nê çîyan Yenî Şafak û Ajanasê Anadolu (AA) de temaşe kerdî. Mudirîya Asayîşî ya Stenbolî de destê mi kelemçe kerdî û waştî ke ez verê ala tirke de dîmen bida. Her çend ke ez şok bicuya zî mi fehm kerd ke çi yeno waştiş. Dîmenê mi yê sey ‘teslîm bîya, sucdar a’ do çapemenîya îqtîdarî de biameyêne serwîskerdiş. Bêşik peynîya çîyê ke ameyêne waştiş bêro kerdiş de sebeb û amacê giran yê polîtîk û îdeolojîk estbî. Mesajê ke do no dîmenî de biameyêne dayîş estbî. Amacê yewine o bî ke dîmenê goreyê ‘operasyonê gird’ ya ke reyêk de 10 rojnamegerî ameyî destbendkerdiş, înan rê lazim bî. Dîmen do reaksîyonê rayaumûmîye zî bida belçiqnayîş. Her çend ke çîyêko wina çinî bo zî rojnameger nê, ‘terorîstêke wenda’ ameya tepiştiş. Serê no îmajî ra waştêne ‘operasyon’ meşru bimojnî. Çîyo diyîne zî no bî; çimtersnayîşê çapemenî û muxalefetî bî. Çîyo hirêne; ferz û şertê qanûnê sansûrî yê newe ameyê caardiş. Yê çarine û tewr muhşm zî; no proseso ke îqtîdaro sîyasî tewrê sucê merdimîye bîyo de dîmenê serkewtişî yê hêzê Tirke bimojno, înan rê lazim bî. Waştî ke Kurdê ke teslîm bîyî, îradeyê înan ameyo şikitiş û dagirkerdiş, bimojnî. Bêşik ê çend vajî no proseduro zî mi qebul nêkerd. Hemverê nê vatişan de vatî ke ê do bivendî hêzê taybet û îşkenceyê fîzîkî bikerî. La mi îşkence da çiman ver û mi webul nêkerd. Mi vat peynî merg bibo zî ez dîmen nêdana. Mi vat ez do heme caardişan bida eşnawitiş, avûkat û çapemenîye rê biresna û muracatê sucî bikera. No qerardarîya mi ra dima tepîya gam eştî. Hêzê Trik, îradeyê Kurdî leqîya (qelibîya).

 

Mi sebebê tepiştişê xo dîyar kerd. Şerê leşin yo ke yeno rayraberdiş, weçînayîşî nizdî beno, qanûnê sansurî, sucê ke yenê kerdiş û binpaykerdişê heqan… Wazenê serê heme raştîyan binimnî. Wazenê seba beka îqtîdarî ma nêvînî, nêeşnawî, qisey nêkerî. Wazenê vengê komelî bêro birnayîş. Eke çapemenî bêveng biba komel zî bêveng o. Çapemenî nêvîna komel zî nêvîneno. Tepiştişê ma zî tebere huqûqî yo. La ma do bivînî, bieşnawî, binusnî, qisey bikerî û sere nêronî. Têkoşînê ma her şert û mercî de do her ca de dewam bikero.”

 

EDÎTORE RA: Na xebere serê nameyê muxabîra ma Oznur Degera ke 29ê Teşrîna Verêne de ameye tepiştiş û bi Diren Yurtsever reyde eynî qawişe de manena ameya amadekerdiş. 

 

SIBA: Hemsereka HDPyî ya verê Figen Yuksekdag 1ine Zîndanê Kandirayî de cewabê persanê ma da