WAN - Sekretera Temsîlkarîya Wanî ya TÎHVî Sevîm Çîçeke da ganî tepişteyê nêweşî bêrê veradayîş û vat: “Binpaykerdişê heqan rewşêka şikin a. Ganî heyete xoserî zîndanan de cigêrayîş bikerê. Merdim eşkeno vernîya binpaykerdişê heqan û probleman bigêro.”

 

Zext û tedaya hemverê tepişteyanê sîyasîyan her ke şino giran beno. Tepişteyê nêweşî nînê dermankerdiş û hemverê tepişteyan de binpaykerdişê kêfî yenê kerdiş. Sekretera Temsîlkarîya Wanî ya Weqfê Heqê Merdiman ya Tirkîya (TÎHV) Sevîm Çîçeke derheqê binpaykerdişê heqê merdiman de ajansê ma rê qisey kerd û dîyar kerd ke demê peyênan de protesto û rayraşîyayîşan de polîsî muracatê şîdetî kenê.” 

 

Sevîme da zanayîş ke heqê rayîr ra şîyayîş û heqê çalakîyan ke heqê esasî yê komelî yî, bi şîdet û îşkence yenê binpaykerdiş û îşkence yeno meşrukerdiş û wina vat: “Her cayê welatî bîyo îşkencexaneyê akerde. Gever de parlementerê HDP yî yê Îdirî ke waşte heqê rayîr ra şîyayîş û çalakîyan bixebetno hetê polîsan ra çaqeyê ci ame şikitiş. Goreyê qanûnê bingehî îşkence qedexe yo. La hêzê dewlete muracatê şîdet û îşkenceyî kenê. Herinda ke derheqê înan de tehqîqat bêro destpêkerdiş, înisîyatîfê eşkenê hêzê bê sînor bixebetnê. Nimune rojnamegerê ke kare xo kenê tehdîd kerdî. Derb kerdî. Derheqê înan de tu çîyêk nêkerdî. Tena cesaret danê polîsan.”

 

‘Dewlete rewşa tepişteyan ra berpirsîyar a’

 

Sevîme ard ziwan ke teber de binpaykerdişê heqan yê giranî estê û vat: “Ka biewnenê teber de binpaykerdişê heqê senîyî estê. La zerre de binpaykerdişê hîna giranî estê. Nê binpaykerdişê heqan raporanê rêxistinê heqê merdiman û avûkatan de ca gênê. Zîndan bîyî cayê ke merdim nêeşkenê tede bicuyî. Dewlete rewşa tepişteyan ra berpirsîyar a.”

 

‘Caardişê kêfî’

 

Sevîme dîyar kerd ke caardişê kêfî yê zîndanan zihnîyetê îqtîdarî ra xoser nîyo û wina reaksîyon mojnaye: “Îqtîdar demê peyênan de babeta heqê merdiman de her çîyî pê ana. Ne qanûn ne qanûnê bingehînî nêşinasnena. Her ca de heme çîyî xo de dizayn kena. Muhakeme ra bigêrêne heta hêzê asayîşî û heta wezîfedaranê zîndanan her kesî goreyê xo dizayn kena. Na rewşêka şikin a.”

 

‘Eşkeno vernîya ci bêro girewtiş’

 

Sevîme bale ant raporê ÎHDyî zî ser û vat: “Goreyê raporî ci ra 600 tenî giran hezar û 600 tepişteyê nêweşî zîndanan de estê. Tepişteyî nêeşkenê xo biresnê heqê weşîye. Baş nînê dermankerdiş. Tepişteyî bi rîngî û kelemçekerde benê nêweşxaneyî. Dermankerdişêk winasî îna ser de yeno ferzkerdiş. Dekewtiş û vejîyayîşê zîndanan de cigêrayîşêk awarte yeno kerdiş. Beno ke vernîya problemanê weşîye yê tepişteyan bêro girewtiş. Merdim eşkeno vernîya nêweşîyanê giranan bigêro ke aver nêşêrî. La çi heyfo ke wina nîno kerdiş. Seke problemêko winasî çinî yo têgêrenî. Zîndanan ra xeylê cenazayî vejîyayî. Mergê şikin û xokiştişî estî la tu dezgehêk xoser nêeşka bikewo zîndanî û cigêrayîş bikero. Têkilîya tepişteyan bi temamî teberî ra ameya birnayîş. Heqê tewr yewine yê tepişteyan yenê astengkerdiş. Derheqê na babete de tehqîqat çinî yo. Ez bêvengîye nêeşkena qebul bikera. Koguşî her ke şino hîna qelebalix benî. Binpaykerdişî her şino hîna zêde benê.”

 

‘Bi qeraranê sîyasî têgêrenê’

 

Sevîme qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant qerarê Dezgehê Tibê Edlî (ATK) ke derheqê tepişteya nêweşe ke hewteyo verêne ameye veradayene ya parlementera verêne ya HDPyî Aysel Tugluke ser û wina vat: “ATK bi qeraranê sîyasî têgêreno. Her çend ke bi desan tepişteyanê nêweşan bibî zî, ATK raporê eşkenê zindan de bimanî dano. No nizdîbîyayîşêko sîyasî yo. Her çend ke Nêweşxaneyê Kocaelî seba Aysel Tugluke raporê nêeşkena zîndan de bimana bido zî ATK ekse ci raporê eşkena bimana da. Na rewşe mojnena ke qerarê sîyasî yenê dayîş.”