Sema Çaglak 

 

ŞIRNEX - Cinîyê şirnexijî bale antî binpaykerdişê heqê merdiman yê zîndanan û dîyar kerdî ke eke Tirkîya vaja ez wayîrê dewletêka demokrate ya huqûqî ya, wa tepişteyanê nêweşan vera bida.

 

Zext û tedayê zîndanan yê ke hemverê tepişteyanê sîyasîyan de yenê kerdiş, resayo merheleya îşkenceyî. Tepişteyê nêweş nînê dermankerdiş û bi muameleye kêfîyan nizdîyê tepişteyan benê. Goreyê dayeyanê peynî yê Komeleya Heqê Merdiman (ÎHD) ci ra 651 kesî giran pêropîya hezar û 517 tepişteyê nêweşî estê. Sewbîna goreyê raporê ÎHDyî 10 aşmê peyênan yê na serre de 63 tepişteyî cuya xo vînî kerdî. Tewr peynî zî Zîndanê Kalkandere yê Rîzeyî yê Tîpa Lyî de 12 teşrîna verêne de Suphan Çabukî dinyaya xo bedelnaye.

 

Resksîyon û nizdîbîyayîşê hemverê hêrişan yê tepişteyan dewam keno. Cinîyê şirnexijî zî reaksîyon mojnayî binpaykerdişê heqê tepişteyan û veng dayî. Cinîyan vengdayîşê xo de vatî ke ganî herkes bibo vengê tepişteyan.

‘Nobeta keyeyê tepişteyan silam kena’

 

Gewher Altune daye zanayîş ke zilm û tecrîdkerdişê tepişteyan nêno qebulkerdiş û vat: “Ma no hukmat û sîstemî şermizar kenê. Ma zilmê serê tepişteyanê sîyasîyan û şarê xo qebul nêkenê. Ma wazenê ke sere de tepişteyê nêweş pêro tepişteyê sîyasî serbest bêrî veradayîş. Wa tepişteyê nêweşî rê zilm nêkerê. Xeylê tepişteyî heqê xo ra bêpar mendê. Keyeyê tepişteyan demêko dergo ke seba domananê xo Nobeta Edaletî tepişenê. Ez nobeta keyeyanê tepişteyan yê sîyasîyan silam kena û veng dana şarê ma ke bibo vengê tepişteyan. Hemverê nê zilm û zordarîye de ganî ma bibê yew û vengê xo berz bikerê. Ma tu kesêkî rê zilm nêwazenê û waştişê edalet, heq û huqûqî kenê.”

‘Tepişte terkê mergî ameyî kerdiş’

 

Naîme Kara zî bi silamkerdişê xoverdayîşê tepişteyan dest bi qiseykerdişê xo kerd û wina vat: “Hukmatê AKPyî eke vajo ez hukmatêko demokrat a, wayîrê huqûq û qanûnan a, ganî sere de tepişteyanê nêweşan pêro tepişteyanê sîyasîyan serbest vera bida. Bi seyan sîyasetmedarê kurdî zîndanan de tepişte yê. Heto bîn de bi hezaran kurdî fikr û vatişanê xo vera zîndanan de yê. Tepişteyê nêweş nênê dermankerdiş. Wexto ke çîyêk bi înan beno zî tu mudaxale nêno kerdiş. Xora şert û mercê zîndanan xirab ê. Ser de zî teda û zilm bi tepişteyan yeno kerdiş.”

 

‘Edaletê şima kam ca de yo’

 

Naîme qiseykerdişê xo yê peyênan de ard ziwan ke Tecrîdo ke serê tepişteyan de yeno ramitiş teberê huqûqî yo û vat: “Edlîyeyan de vanê ke ‘edalet seba ma esas o’ la ka edaletê înan? Çi sûcê kesê ke zîndanan de yî esto. Bi serran o zîndanan de helisîyayî. Ez xeylê silaman tepişteyanê ke têkoşîn danî rê şirawena. Wa herkes wayîrê tepişteyan vejîyo û bibê vengê tepişteyan.”