‘Qanûnê sansûrî nêeşkeno heqîqetî binimino’

  • 10:15 29 Teşrîna verêne 2022
  • NAROJANE
Sema Çaglak
 
ŞIRNEX - Cinîyê Şirnexijî reaksîyon vera qanûnê sansûrî mojnayî û vatî: “Qanûnê sansûrî nêeşkeno fikr û fehmê şarî asteng bikero û heqîqetî binimino. Ma do her wext hemverê teda, zulm û zordestî vengê xo berz bikerê.”
 
Pêşnîyazê qanûnê ke AKP û MHPyî sey ‘qanûnê têkoşînê bi dezenformasyonî’ û rêxistinê çapemenîye zî sey ‘qanûnê sansurî’ biname kenê, 14ê teşrîna verêne de Heyetê Pêroyî yê Meclîsî de ame qebûlkerdiş. Hemverê qanûnê sansûrî de reaksîyon û nêrazîbîyayîş her ke şino tewr zêde beno. Cinîyê  Şirnexîjî reaksîyon vera qanûnê sansûrî mojnayî.
 
Cinîyan ra Endama Meclîsê Pêroyî ya Bajarê Şirnexî Zozan Aykute, diyar kerd  ke amancê nê qanûnî vernîgirewtişê reaksîyonê şarî yê hemverê polîtîkayê îqtîdarî yo û vat: “Qanûnê Sansûrî ke vernîya xeylêk çîyan padano, bi rayanê AKPyî û MHPyî meclis ra derbaz bi. Xora bi serran o tedayêkê pîl serê fikr û fehmê şarî de estbi. Bi xususî zî şarê kurdî nê ra para xo gêno. Hemverê şarê kurdî de zulm û zordarîyêk pîlî esto. Yê ke hemverê nê zulmî de veng vejenê, yeno waştiş ke bi nê qanûnî bêrê bêvengkerdiş. Gama ke serebûtik serê medyaya dîjîtalî de ame vilakerdiş, şar eşkeno fikr û fehmê xo derheqê ci de  bîyaro ziwan û reaksîyonê xo mojneno. Labelê bi nê qanûnî parekerdişê fikrê şarî zî yeno astengkerdiş.”
 
‘Qanûnê sansûrî nêeşkeno heqîqetî tarî bikero’
 
Zozane, dîyar kerd ke qanûnê sansûrî serê kar û xebatê çapemenîya azade de astengîyêkê pîl o û vat:  “Çapemenîya kurde her wext bi sansûr û hêrîşan dir rî bi rî mendêne. La bi nê qanûnî wazenê nê caardişê xo heqdar vejê. Ma nê qanûnî qebûl nêkenê û hemverê fikr û fehmê xo de hêrişêk pîl vînenê. Qanûnê sansûrî nêeşkeno rastîya fikr û fehmê şarî asteng bikero. Ma do her wext hemverê teda, zulm û zordestî vengê xo berz bikerê.”
 
‘Wazenê vengê cinîyan bibirnê’
 
Hemsereka HDPyî ya merkezê Şirnexî Zeynep Saglocak zî dîyar kerd ke qanûnê sansûrî tewr zêde tesîr serê cinîyan keno û wina qisey kerd: “Bi nê qanûnî wazenê vengê cinîyan zî bibirnê û vengê înan nêvejîyo. Semedê nê zî ma qanûnê sansûrî qebûl nêkenê û sey cinîyan hemverê nê bêhuqûqî de vengê xo berz bikerê. No qanûn çiqas meclîsî ra derbaz bibo zî ma qebûl nêkenê, semedo ke qanûn semedê  birnayîşê vengê şarî ameyo derbazkerdiş o.”
 
‘Tu hêz nêeşkeno vengê ma bibirno’
 
Zeynepe, wina qedêna: “Tirkîya her het ra mîyanê kaos û aloziyek pîlî de ya. Bi nê qanûnî zî hem nimitişê probleman, hem zî meşrûkerdişê nê probleman yena amanckerdiş. Tirkîya de her roje cinîyan rê şîdet û tacîz yeno kerdiş û cinî yenê qetilkerdiş. Semedo ke vengê cinîyan nêro eşnawitiş, no qanûn ame vetiş. Zîndanan de zî tepişteyan rê îşkence yeno kerdiş, semedo ke vengê tepişteyan nêro eşnawitiş, nê qanûnî vetî. Nê qanûnî ra tewr zêde çapemenîya muxalîf û azade bi tesîr bena, semedo ke vengê cinî, tepişteyan û bi pêroyî komelî.   Heta ke ma ra bêro ma do hemverê nê binpaykerdişan û hêrişan vengê xo mevejê. Tu hêz nêeşkeno vengê ma bibirno. Vernîya nê qanûnî zî nê pêro astengî û hêrişê serê çapemenîya azade estbî û bi nê qanûnî dir nê hêrişê xo meşrû kerdî. Wazenê vengê ma bibirnê. Ma kîşte çapemeniya azade de yê û heta ma ra yeno ma do vengê xo berz bikerê.”