Medya Uren

 

MERKEZÊ XEBERAN - Berpirsîyara Karê Teberî yê TAJÊyî Seham Dexîl Reşo, konferansê ke bi sloganê, “Bi îradeyê cinîya azade ma hemverê jenosîdê Şengalî têkoşîn kenê” amebi kerdiş de ercna û vat: "Hemverê hêrişê cinîyan de lazimî bi xebatêke wina estbî. Cinî têhet de kom bî û pîya munaqeşe kerdî. Ganî destpêk de ma pîya fam bikerê û pîya bikewê mîyanê hemkarî û paştdayîşî." 

 

Konferansê Cinîyan ê Mîyanneteweyî, ke 30ê tebaxa 2022ine de paytextê Iraqî Bexda de bi sloganê, ‘Ma do bi îradeyê azad a cinîyan hemverê qirkerdişê Şengalî de têkoşîn bikerê’ ame organîzekerdiş. Zêdeyê 100 cinî tewrê konferansî bî. Konferans bi hemkariya Tevgerê Azadîya Cinîyan ê Êzidî (TAJÊ) û tewrbîyayîşê cinîyanê Iraqî ame kerdiş. Konferans  de ame dîyarkerdiş ke hemverê wehşeto ke serê cinîyê êzidîyan de yeno kerdiş, cewabo tewr baş, pêgirewtiş û birêxistinkerdişê dinyaye ya cinîyan o û venga pêro cinîyanê dinya dayî ke pîya hesabê qirkerdişê cinîyanê Şengalî pers bikerê.

 

Derheqê konferansî de berpirsiyara Karê Teberî ya TAJÊyî Seham Dexîl Reşo ercnayîş kerd.

 

‘Konferans lazim bi’

 

Sehame sere de fermano ke 8 serrî verî ame kerdiş ard vîr û vat: “Dimayê fermanî ma bingehêke qayîm seba rêxistinbîyayîşî awan kerd. Seba fermanêke bîn bi ca nêro û komelê êzidî xo bi xo îdare bikero, xoverdayîşê muhîmî ameyî kerdiş. Nê prosesî de xeylêk sazgeh û dezgehî ameyî awankerdiş. Nê oxirî de zî xeylêk bedelê giranî ameyî dayîş. Coka hema hewildayîşê qirkerdişê komelê êzidî dewam de yo. Ma sey tevgerê cinîyan ê êzidîyan û cinîyanê Iraqî bi minasebetê serrgêra fermanê 3yê Tebaxa 2014ine de konferansêk kerd. No konferans sewîyeya mîyanneteweyî bi. Teberê welatî, Rojhelato Mîyanên, Ewropa, Rusya, Iraq û mintiqaya Kurdistanî ra zî tewrbîyayîşêkê bi hêz yê cinîyan bi ca ame.”

 

‘Ganî ma pîya mîyanê hemkarî de bê’

 

Sehame dewam de wina qal kerd: “Lazim o ma cinîyê ke serê na herre de ciwîyenê, pîya kom bibê. Derheqê asayîşê xo de ganî ma qerarêko hempar bigîrê. Cayêkê de problemêk bibo, yewîye û rêxistinbîyayîşê cinî muhîm o. Pîya têkoşînkerdiş û reyke de reaksîyon mojnayîş zî eynî reng o. Seba yewîye bi ca bêro, no konferans lazim bi. Jenosîdo ke serê komelê êzidî de ameyo kerdiş, seserra 20ine de qirkerdişo tewr pîl bi. Nimûneyê ci dinya de zî çin o. Çeteyê DAIŞî teberê exlaqê merdimayî de bi hezaran cinî û tutan qetil kerdî. Maddeya bîn zî seba ma lazimî parekerdişê nê dejan bî. Ganî destpêk de ma yewbînan fam bikerê û pîya bikewê mîyanê hemkarî û paştdayîşî.”

 

‘Ma seba naskerdişê jenosîdî ercnayîş kerd’

 

Sahame bale ant serê ercnayîşê konferansî de û vat: “Cinî her şerî de benê qurban û tewr zêde ê ci ra tesîr benê. Çîyo ke hemverê şer, qirkerdiş û jenosîdan bigîro, do bêguman yewîya cinîyan bo. Demê peyîn de zî Mintiqaya Kurdistanê Federal û Iraqî de zî yeno zanayîş ke şerêkê îşxalkerdişî est o. Porsesêkê wina  stratejîk de zî kombîyayîş muhîm o. Xususî ma serê  naskerdişê fermanê serê êzidîyan de ercnayîş kerd. Xeylêk cinîyê êzidî hema aqûbetê înan nêno zanayîş. Seba vînayîşê înan zî ma munaqeşe kerd. Nê maddeyê muhîmî bî.”

 

‘Tirkîya ferman dana dewamkerdiş’

 

Sahame tewr peyîn zî wina vat: “Sewbîna hemverê hêrişê îşxalkerdişî ma helwestê xo yê hempar pare kerd. Şexsê cinî de hemverê ziwan, nîjad û nasnameyê şaran hêrişî yenê kerdiş. Nika dewleta Tirkîya hemverê kurdan de helwestê xo yê îşxalkerde mojna. Bi wehşet hêrişê herra Kurdistanî kena. Talanan kena, qirkerdiş kena, kîmyavaran kena. Xora  qirkerdişê Zaxoyî yê tewr peyîn ameyo kerdiş zî  nîşaneyê nê yo. Ma înan sey dewamê fermanî ercnenê. Tirkîya ferman dana dewam kerdiş. Wezîfeyê ma zî hemverê nê qirkerdişan pado. Ma do nê bi ca bîyarê.”