Marta Somek

 

STENBOL - Parlamentera HDPyî Dilşat Canbaz da zanayîş ke cinîyê kurdî bi destê dewlete bi polîtîkayê şerê xususî dir yenê rî bi rî û wina vat: "Şima cinî bê û eke kurd bê, di rey bi hêrişê polîtîkayê şerî dir yenê rî bi rî. Hemverê nê de ganî ma fek têkoşînê rêxistinkerde ra vera nêdê û têkoşînêkê hempar ma bikerê."

 

Şîdetê serê cinî roj bi roje giran beno û bi xususî zî bajaranê mintiqa de seba polîtîkayê şerê xususî û şîdetê serê cinîyan de her ke şino giran beno. Mintiqa de cinî hetê leşker û polîsan ra rastê tecawuz û tacîzî yenê û gumanbarî zî zanê ke nînê muhakemekerdiş, sûcê xo dewam kenê.

 

Parlamentera HDPyî ya Stenbolî û endama Meclîsê Cinîyan ê partîye Dilşat Canbaze derheqê  polîtîkayê şerê xususî de ajansê ma rê ercnayîş kerd.

 

Eke şima kurd û cinî bê…

 

Dilşate wina qal kerd: "Kurdistan de polîtîkayê şerê xususî estê. Mintiqa de kurdbîyayîş û cinîbîyayîş dezavantaj o. Hêrişê leşker û polîsan ê mintiqa planêk pîl ê parçeyêk nê polîtîkayî yo. Qetilkerdişê Îpek Ere de bêcezaverdayîşê Musa Orhanî nimûneyêko pîl o. Gulîstan Doku nimûneyêk pîl a. Hema zî werte de çin a. Serebûtê hêrişê cinsî yê vera tutan ê Şirnex û Colemêrgî nimûneyê pîlî yê. Nê polîtîkayêk xususî yê."

 

Polîtîkayê plankerde

 

Dilşate eynî wextî de bale ant serê polîtîkayê şerî yê bi serran verê ameyê ciwîyayîş û wina vat: "Serranê 90î de Êlih û Dêrsim de xeylêk întîxarê cinîyan estbî. Her kesî zanayîne ke ê cinî hetê polîsan ê tevgerê xususî ra yenê tecawuzkerdiş. Unîversîteya Munzurî de bi rektorî dir leşker û polîsî kewtêne yurdan û xeylêk babetê sey tehdîd, tecawuz û şantaj ameyîne kerdiş. Nê pêro netîceyê polîtîkayê şerî bî. Xeylêk nimûneyê ci estê. Bi qeyûman dir vernê de sazgehê cinîyan padayî."

 

Welat, milet û ziwanê camêrdan

 

Dîlşate dîyar kerd ke ça de şer bibo, vernê de vernîya xo danê cinîyan û vat: "Pinar Gultekîne bi çimsûrî ameye qetilkerdiş. No qetilkerdişêk plankerde bi. Yena xeniqyayîş û dima ra ganî yena veşnayîş. Dima ra beton kenê ser. La bêcezaverdayîşî ci yeno manaya ke gumanbar cesaret bigîro. Gumanbar vano mi Colemêrg de leşkerî kerd, ez  esas de hemverê kurdan a, ez şima ra ya.' Yanî ma vînenê ke vatişê; welat, milet û camêr de benê hempar. Bi qetilkerdişê cinîyan dir rewşe zaf bena zelal. Vistişê ceza ya rewşa baş û tahrîkî yena manaya pawitişê gumanbarî."

 

Seba gumanbaran xelate

 

Dîlşate tewr peyîn wina vat: "Cezaya ke Kadîr Şekerî rê ameye birnayîş, kiştoxê Pinare rê nêame birnayîş. Polîtîkaya îqtîdarê camêrdan hemverê cinîyan de dîyar o.  Ma nê polîtîkayan dişminîyê cinîyan vînenê. Hukmê camêrdan gumanbarê cinîyan xelate kenê. Dewaya Pinar Gultekîne zî nimûneya tewr pîl a. Ganî ma hemverê nê polîtîkayan her ware de têkoşînê xo bikerê û çalakîya xo bikerê. Ez venga têkoşînê rêxistinkerde heme cinîyan rê kena. Ganî ma têkoşînêk hempar bikerê û têhet de kuçeyan de bê û wareyan terk nêkerê."