Melîke Aydin

 

MUGLA - Esnafê Bodrumî dîyar kerdî seba ke sebebê krîzê ekonomîye her ke şino xira beno, erey dest bi kar kerdê û vatî, sebebê krîzî polîtîkayê şerî yê.

 

Goreyê dayeyê Sazgehê Îstatîstîkî yê Tirkîya (TUÎK) çeyrekê ewil ê 2022ine de tesîrê pandemî ra ameyîşê turîzmî tesîr bîyo û goreyê eynî çeyrekî serra vîyarte de se ra 122,4 zêde bîyo û bîyo 5 mîlyar û 454 mîlyon û 488 hezar dolarî. Çeyrekê diyîn ê  2022yîne hema nêameyo eşkerakerdiş. Esnafê Bodrumî dîyar kerdî ke krîz goreyê serra vîyarte de tewr zêde giran bîyo û vat, turîstê welatijî êdî nînê Bodrum.

 

Tîşortêk 10 dolarî yo

 

Elîf Dogana ke Kuçeyê Marîna yê Bodrum de butîk de xebityena, 8 mengî dewr girewta. Elîfe vat, demo ke dest binê karî kerda, netîceyêk wina nêpawita û vat: "Ma bi dolar berardişan gênê. Berardişê ke ma gênê zî xeylêk vay ê. Ma kesê ke dayîş û girewtiş kenê mecbûr manenê ke yew bi yewe îzah bikerê. Tîşortêk bîyo 10 dolarî. Ma nêeşkenê karê xo bikerê ser. Ma bikerê ser şar nêgîno. Kesê ke yenê dikan van ke menga vîyarte başêr bîya. Ma zî vanê dolar zêde yo, seba nê."

 

‘Kîra zaf vay a'

 

Elîfe bale ant serê vayîya kîra û wina vat: "Seba cayê qet nêbaşan kîra zaf zêde ya. Ma karêk cîya nêkerê ma nêeşkenê debara xo bikerê. Her ca vindert o. Teber de sixlet esto la kes çîyêk nêgîno. Ez roje 10 saetan tîya de ya. La 10 kesî nînê dikan. Hîn kesî hîn çîyan luks vînenê. Seba ekonomî baş biba, ganî dolar û euro kêm bibo. Zêdebîyayîşê meaşê asgarî tesîr ma rê nêkeno. Kes nêeşkeno çîyêk bigîro. Hêzê girewtişî çin o. Ma tim bi qesawet ê."

 

‘Yê ke meaşê asgarî gênê nêeşkenê bêrê tîya'

 

Necmîye Kiroglu ke kafe û pastexane xebitnena zî dîyar kerd ke pêwa xidayê organîk zî anê, rotiş xeylêk xirab o û vat: "Krîz ma dano zorî. Hacetê yew pasta  2-3 hezarî yo. Demo ke pasta nêro rotiş şina çop. Ma zirar kenê. Dolar her ke şino vay beno. Kîra zaf vay a. Kesê ke bi meaşê asgarî yê nêeşkenê bêrê nê cayan. Do senî bieşkê bêrê?"

 

‘Ganî îqtîdar bivuryo'

 

Gulşen Şahîn zî otela mêrdeyê xo de xebityena wina qal kerd: "Seba krîzî turîstî kêm bîyê. Goreyê ma memûrî rewşa werte de bî. La êdî ê zî nînê. Her çî Bodrum de vurya. Sezono newe abi û xeylê xo xerîb ê. Turîstê ke welatijê nînê. Werd û şimitiş zaf vay o. Sebebê krîzî îqtîdar o. Ganî no îdarekarî bivuryo û yê ke zana yê nê welatî îdare bikerê."

 

 ‘Turîstî nînê'

 

Asli Aydin zî 4 serrî yo standê xişirî akerda û teqawît a. Asliye zî wina vat: "Her tim vayî vurnenê. Turîstê xerîbî seba ke Tirkîya ercan a yenê. Seba Tirkîya de krîz esto wina yo. Meaşê teqawîtbîyayîşî qîm nêkeno. Yê ke Qesr de yê bi rayanê ma ciwîyenê. Sebebê krîzî îdarekarîya şaş a. Sebebo tewr pîl zî polîtîkayê şerî yê."