‘Vêşêrê xoverdayîşî çareyêk bîn çinî yo’

  • 15:11 24 Hezîrane 2022
  • NAROJANE
 
ANQARA - Wendekarê Anqarayî reaksîyon vera cezaya ke seba qatilê Pinar Gultekîne rê ameya birnayîş dayî û vatî: "Ma do hemverê qerarê hukmê camêrdan têkoşînê hempar bikerê.”
 
Dimayê Peymana Stenbolî hetê Serekkomarê AKPyî Tayyîp Erdoganî ra ameye feshkerdiş û dima  ra welat de 400yî ra zêdeyêrî cinî ameyî qetilkerdiş. Seba betalkerdişê qerarê feshkerdişê peymane, dewaya ameya akerdiş domnena û polîtîkayê bêcezaverdayîşî yê hukmî zî seba mêrdan sey vistişê ceza bedilîyenê. Roniştena dewaya qatilê Pinar Gultekîn, Cemal Metîn Avciyo ke bi îşkenceyî Pinare qetil kerdbi, di 3yîn Dadgeha Cezaya Giranî ya Mûglayî de amî vînayîş. Dimayê goştarîkerdişê avûkatanê hetan, heyetê dadgehe derheqê Metîn Avci de cezaya muebetê giranî da, la dima ra na ceza bi behaneyê ke 'Tehrîk bîyo' fînayî 23 serrî û derheqê vergumananê bînan de zî qerarê beratî da. Reaksîyonê cinîyan zî duştê nê qerarî de dewam keno. 
 
Wendekarê Unîversîteya Anqarayî zî vera qerarî reaksîyon ramojnayî. 
 
Wendekara Fakulteya Îlmê Sîyasî ya Unîversîteya Anqarayî û Endama Kolektîfê Femînîstî ya Unîversîte (UFK) Leyla Mavîlî da zanayene ke, dewa bî 2 serrî dewam kena, roniştena 13in de zî herinda ke qatil bêro muhakemekerdiş, terzê cuya Pinare ameyo cipersayîşkerdiş û wina vat: "Heme çîyê ke fekê qatilî ra vejîyayî rast ameyî qebûlkerdiş. Vatişanê qatilî de hurmet çinîbî û dimayê Pinare de xeylêk çîyî ameyî qiseykerdiş. Ma xeylêk reyan bîyê şahidê nînan. Terzê cuya cinîyanê ke yenê qetilkerdiş yeno cipersayîşkerdiş û qatilan rê semedan gêrenê. Zewejnayebi, a şewe çi karê aye weyra de bî? Alkol şimito û heskerdişê aye esto... Xeylêk semedan gêrenê û vînenê zî. 13in roniştena dewaya Pinare de zî ma eynî çîyî vînayî." 
 
'Vêşêrî xoverdayîşî çare çinî yo' 
 
Leyla dîyar kerd ke qatil yeno pawitiş û dewam de wina vat: "Qatil hetê hukmî ra yeno pawitiş. Ma do nêbê cinîyê maqûlî yê AKPyî. Hukmê mêrdeyî bi hetkarîya AKPyî vano 'Eke ti nêbê cinîya maqûle ti do wina bibê!'. Duştê nê de ma zî bi rik, wina nêciwîyenê. Ma do heqê cinîyê ke ameyê qetilkerdiş bipawê. Vêşêrî xoverdayîş sewbîna çareyêk ma çinî yo." 
 
'Nê welatî de bawerî bi hukmî û dewlete çin a' 
 
Leyla bale ante serê sîstemê huqûqî û wina dergî da qiseyê xo: "Pêwa qanûnê hûmara 6284î di vîyartbarîyî de ya nîna xebetnayîş. Pêwa qanûnan qetilkerdişê cinîyan bi asanî yeno kerdiş. Mengê vîyarteyî de taslaqê qanûno ke derheqê vernîpadayîşê şîdetê serê cinîyan de meclîs de ame qebûlkerdiş. La bawerî çin a ke nê madeyê teslaqê qanûnî bêrê ca. Nê welatî de bawerî bi hukmî û dewlete çin a. Bi vistişê tehrîkê bêheqî, qatilê cinîyan pawenê." 
 
'Ganî ma xo rêxistin bikerê!' 
 
Leyla wina peynî ro ci ard: "Qatil Cemal Metîn Avci bi tewirêko xof pawitişê xo kerd. Nê cesaretî bêşik hukmê mêrdeyî ra gêno. Mêrdan paşta xo daya AKPyî. La ma ganî mecbûrî xo rêxistin bikerê. Vêşêrê xoverdayîşî çareyêk bîn çin o. No têkoşînê heqê ciwîyayîşî yo. Ma seba cuye têkoşîn kenê. Heta ma nêbê yew, asayîşê ma zî çin o. Ganî ma xo rêxistin bikerê, duştê sîstemî de sereyê xo wedarê." 
 
'Vergumanî yenê xelatkerdiş' 
 
Wendekara Sinifa diyîn ê Fakulteya Huqûqî ya Unîversîteya Başkentî û endama UFKyî Guneş Yilmaz zî eşkera kerd ke verguman bi bêcezaverdayîşî yeno xelatkerdiş û wina vat: "Ma Tirkîya de bandêrê nê dewan bîyê. Vernîyê her roniştişî de vanê, gêlo do hukmê mêrdeyî ewro ma matmende verdo? La çi heyf ke matmende nêverdeno. Destpêkerdişê dewa de hinî wayîrê mercîyan, pêşnîyazî berdî keyeyê Pinare rê ke dewaya xo biancê. Seba prosesê dewa bêro dergkerdiş qeydê telefonê Pinare yenê waştiş. Eke nasêke şima wayîrê mercîyî çinê bo, şima nêeşkenê bikewê cigêrayîşê edaletî, coka netîce no yo. Verguman zî cinîya ke qetil kerdo nîno cipersayîşkerdiş." 
 
'Ganî ma têreyde têkoşîn bikerê' 
 
Guneşe qiseyê xo wina peynî kerd: "Seba heqê cuye ganî ma têkoşîn bidê û seba têkoşînî zî şertê muhîmî estê. Ma hewl danê ke her cayî de vengê xo berz bikerê. Dewaya Pinare de hukm di nakokî de yo. Dozgerî bi waştişê cezayê muebetê giranî muteala hadre keno, hakim bi 23 serrî ceza ey xelat keno. Sebebê nê zî sîstem o. Ma duştê nê sîstemî de hewl danê biciwî yê. Hukmê vernîyê ma de hukmê serdestîyê mêrdeyî yo. Seba feshkerdişê Peymana Stenbolî ganî ma bikewê  kuçeyan. Ganî ma bibê yew û têkoşînê xo bikerê."