AMED - Hemsereka MED-DERê Amedî Şîlan Elmaskane da zanayene ke hadreyîyê seba 15ê Gulane ya Roşanê Ziwanê Kurdkî temam kerdo û wina vat: "Tarîxê Kurdî êdî bi tewirêke nuştekî rojê ameyoxî rê yenê neqlkerdiş. No serkewtişêk pîl o. La seba dewamkerdişê nê û duştê hêrişan de ganî ziwan bêro pawitiş." 

 

Hetê Celadet Elî Bedirxanî ra 15ê Gulane ya 1932yî de yewin kovara Kurdkî 'Hawar' ameya vetiş û heta serra 1943yî 57 humarî ameyê vetiş. Kovare hetê nuştişê Kulturê Kurdkî ra sey mîladêke yena erjnayîş û seba hişmendîyê Kurdkî bêro awankerdiş 15ê Gulane sey Roşanê Ziwanê Kurdkî yena pîrozkerdiş. Kovare ya ke 90 serrî verî ameya vetiş ewro hema zî seba xebatê Kulturî û Ziwanê Kurdkî bena çimeyê îlhamî. 

 

Seba Kurdkî bêro ciwîyayîş têkoşînî domnenê û heto bîn ra zî polîtîkayê tehda û înkarî yê dewlete di her prosesî de rojevbîyayîşê xo pawenê. 2016î de prosesê OHALî de bi KHKyî Komeleya Averfînayîşî û Cigêrayîşî yê Ziwanê Kurdkî (KURDÎ-DER) ame padayîş. 2017î de Komeleya Cigêrayîş, Ziwan û Kulturê Mezopotamyayî (MED-DER) ame awankerdiş. MED-DER roja ke ameya awankerdişî ra heta nika seba Ziwanê Kurdkî bibo ziwano fermî û perwerdeyî kampanyayî û xebatê tewir bi tewirî anê ca. 

 

Hemsereka MED-DERî Şîlan Elmaskane derheqê 15ê Gulane ya Roşanê Ziwanê Kurdkî de qisey kerd û derheqê muhîmî ya Kurdkî û xebatê ke ca anê de erjnayîş kerd. 

 

'Polîtîkayî nêvurîyenê' 

 

Şîlane dîyar kerd ke ziwan seba heme netewan xeylêk muhîm o û komele bi ziwan esta û wina vat: "15ê Gulane Roşanê Ziwanê Kurdkî seba Şarê Kurdî xeylêk muhîm a. Wexto ma biewnê tarîxî ra tehdayê serê Kurdan û serê Ziwanê Kurdkî de nêvurîyayê. La pêwa nê nuştoxî, rojnamegerî û bi pêroyî komele seba Kurdkî bidê ciwîyayîş bedelê pîlî dayî û heta ewro dewam kerdê. Merdimê ke kovare ya 'Hewar' î vetî welatê xo ra ameyî sirgûnkerdiş." 

 

'Ganî ma bi ziwanê xo biwanê û binusnê' 

 

Şîlane sewbîna qal kerd ke polîtîkayê hemverê Kurdkî û Kurdan de tu reyî nêvurîyayê û nê çîyî qal kerdî: "Seba Kurdkî bêro wendiş û qiseykerdiş rojê vîyarteyî ra heta ewro têkoşînê pîlî ameyê dayîş. Seba Kurdkî bêro ciwîyayîş bi serekîya zanyarê sey Mûsa Anter û Feqî Huseyin Sagniçî Enstîtuya Kurdkî ya Stenbolî ame akerdiş. Bêşik na rewşe destpêkê mîladêke newe bî. Prosesê verîyê nê de ma vînenê ke tarîxê Kurdkî bi fekî ameyo neqlkerdiş. Nika bi tewirêke nuştekî yeno neqlkerdiş. No serkewtişêk pîl o. Seba pawitişî û dewamkerdişê nê ganî ziwan bêro pawitiş! Ganî ma bi ziwanê xo biwanê û binusnê!" 

 

'Wazenê bi asîmîlasyonî çinî bikerê' 

 

Şîlanê qiseyê xo wina dewam kerdî: "Yeno hedefkerdiş ke bi hêrişan hişmendîyê Kurdkî bêro çinîkerdiş. Roşanê Ziwanê Kurdkî seba hişmendiyê Ziwanê Kurdkî newe ra bêro awankerdiş xeylêk muhîm o. Ganî Şarê Kurdî her tim bi ziwanê xo qisey bikerê! Vera  polîtîkayê asîmîlasyonî ancax bi nê tewirî beno ke  bêro betalkerdiş.“

 

‘Kampanyayî xeylêk girîng ê’

 

Şîlane bale ant serê kampanyayê ke kenê û wina vat: “Mektebanê Herême de bi Tirkî derse yena dayîş, tutî wexto ke şinê keyeyê xo bi Kurdî qisey kenê. Dewlete seba vernîya nê pado Mektebê Herêmî yê bi Rakewtişî (YBO) kerdî dewre. No zî parçeyêk polîtîkayê şerî bi. Seba hişmendîyê Kurdî bêro awankerdiş, ma kampanyayê cîya bi ca ardî. Her netewêke ziwan û kulturê înan esto. Seba Ziwanê Kurdî bibo ziwanê fermî û perwerdî ma kampanya kerdî. Ma bi nê kampanyayan reyke bîn nîşan da ke Ziwanê Kurdî çiqas binê tehdîdî de yo.”

 

‘Ma do bi coşêke pîl şêrê 15ê Gulane’

 

Şîlane peynîya qiseykerdişê xo de vat, Roşanê Ziwanê Kurdî tena komeleya înan ney, heme sazgehan serê ziwanî de xebatêke hempar plan kerdê û wina qedêna: “Heme sazgehê demokratîkî yê Amedî, bi rayberîya Platformê Ziwanê Kurdî û Tora Kultur û ziwanê Kurdî bernameyê derheqê 15ê Gulane de amade kenê. Ma 8ê Gulane de startê bernameyan da. Ma do bi coş şêrê 15ê Gulane.“