Gulîstan Dûrsûn 

 

STENBOL - Cemîle Çîftçî  ke emro qij de şîdetê mêrdeyî vînaya û dima ra rastîya dewlete nas kerda, ciwîya xo ya bi koçî daya destpêkerdiş, nika seba binpaykerdişê heqan ê serê tepişteyan de peynî bo Nobeta Edaletî ya ke ameya destpêkerdiş  ca ana. Yewin wastişê Cemîle no yo ke seba çalakîya înan hetkarî bêro kerdiş. 

 

Keyeyê tepişteyan bi mengan o seba tepişteyê nêweşî bêrê dermankerdiş û bêrê tehlîyekerdiş Amed, Wan, Îzmîr û Stenbol de Nobeta Edaletî de yê. Pêwa manîyî û tehdayan nobete ya bi serekîya dadîyan ameya destpêkerdiş bi israr dewam kena. Her dadîyêke tewirê çalakîyî bîyê ciwîya înan ke bi xoverdayîş û têkoşînî ameyê mûnayîş. Yew nê dadîyan ra zî Dadîya Aştîyî Cemîle Çiftçî ya. 

 

Têkoşîna lajê xo kena 

 

Cemîle Misircî yê Sêrtî ra ya û qismêke zêde ciwîya xo bi koçerî derbas kena. Lajê aye ke tewirê têkoşîna azadîya Kurdî beno di serra 1995î de, lejkerdişêke de ciwîya xo bedilneno. Cemîle têkoşîna lajê xo dewr gêna û nika zî seba birayê xo yo ke 26 serrî yo tepişteyo û nêweşo girano Selîm Çiftçî, di Nobeta Edaletî de ya. 

 

'Vera tehdayê dewlete dest koçerîyî ra verada' 

 

Cemîle dîyar kerd ke kal û pîrê înan koçerî bîyê û goreyê nasnameyê aye di 4ê Sibate ya 1947î de Misircî yê Sêrtî de 11 tutanê keyeyî ra yew ameya dinya. Cemîle ke tutêka jîyate bîya, her tim hetkarîya dadî û babîyê xo kerdo û ewnaya pesdewarî ra û bêrîvanîye kerda. Hamnanan keyeyî dir şîya wareyan û zimistanan ameya merkezê Misircî. Cemîle ke şahidîya tehdayê serrê 80yî eşkera kena ke bereket û xêrê koçerî bîyo la dewlete manîyî vetê, pesdewarê înan getil kerdê û vera tehdayê dewlete bêçare mendê dest koçerî ra veradayê. 

 

'Mêrdeyêke yo qet nas nêkerdo dir zewejînaya, şîdet vînayo' 

 

Cemîle emrê xo yo rastî zî nêzana. O wext nasnameyî de hema wina tarîxêk ameyo nuştiş û vera nê zî vana demo zewejîyaya emrê 15î derbas kerdbî û nizdê 20î bîya. Cemîle wina vana: "Di emrêke qij de ez mêrdeyêke ke qet mi nas nêkerdê dir zewejnaya. Roja diyîn de ro mi şîdet kerd. Têdima 5 tutê mi virazîyayî. Yew mi kerdê paşta xo û yew zî mi kerdê vereka xo. Nêzana 20 serrî pirr bîyî yan ney, mêrdeyê mi hewî mi ser de ard." 

 

'Vera tehda û şîdetî verê xo da koyan' 

Cemîle dîyar kerd ke lajê aye Zeynel (Koçber) di 1992yî de tewirê PKKyî beno û 3 serrî pey ra ciwîya xo bedilneno û wina vat: "Lajê mi vera îşkenceyî ke babê ey ro mi kerdê û vera tehdaya dewlete verê xo da koyan. Lajê mi Koçber di lejkerdişêke de Misircî de ciwîya, dinyaya xo bedilna. Vengê lejkerdişî ameyê ma. Mi hîs kerdbî ke Koçber zî di mîyanê înan de yo. A şewe embazê xo Kawayî dir şehîd kewt. Weyra ra wedarenê morga Sêrtî. Melayê dewe zî vato '2 şehîdî estê: Şewe ra ez ranêkewena, yenê hewnê mi, ez ezab ancena, bêrê ma şêrê bişonê û defin bikerê'.  Hayîya ma zî çîyêke ra çinîbî. Hewteyêke pey ra telefon ame û vatî Koçber şehîd kewto." 

 

'Polîsan serê keyeyî de girewt û tehdît kerdî' 

 

Cemîle vera şîdetê mêrdeyî û dejê lajê xo tutanê xo zî gêna verê xo û keyeyê mêrdeyo ci dir zewejnayeyo terk kena. Cemîle dîyar kerd ke vera îmkanê karî tutê aye Stenbol de bica benê û derheqê ê prosesî de qisey kerd: "Tehdayê dewlete dewam kerdî. Rojêke polîsan û eskeran  serê keyeyê ma de girewtî. Vatî 'Zeynel lajê to yo?' Mi zî vat 'eya lajê min o'. Vatî  'ma o kişto.' Min vat  'mêrdeyî kiştişo gelo?' Yewî serê nê cewabê mi ra qirrika mi girewt û vat ma do to şumşînî ra berzê. Vatî 'fotografê Zeynelî estê yan ney?' Min vat 'çinî yê.' Keyeyê ma pêro serobin kerdî, fotografî vînayî û perçe kerdî. Dima ra vatî 'şêre verê tutanê xo yê Stenbolî yan zî ma do her rojî bêrê wina bikerê!' Vera tehdayan ez zî bêçare menda û şîya Stenbol." 

 

'Dinya çimanê xo padana' 

 

Cemîle qal kerd ke Stenbol de zî têkoşînê xo dewam kerdo û weyra de Înîsîyatîfê Dadîyan ê Aşîtî nas kerdo, dadîyan dir serekîya têkoşînî kerdo. Cemîle derheqê Nobeta Edaletî de qisey kerd û wina dewam kerd: "Birayê mi nêweşo giran o. Seba ey ez tewirê Nobeta Edaletî bîya. La her tim manîyan vejenê. Nê welatî de heqê merdiman û huqûqî çinî yo. Gelo dinya vengê ma nêhesnena? La goşê xo û çimê xo padanê." 

 

'Heta quwetê mi bibo ez o têkoşîn bikerî' 

 

Cemîle peynîye qiseyanê xo de malûmat da ke, dewlete neyarê Kurdan a û wina peynî ro ci ard: "Duştê nê de ma do têkoşînê xo bidomnê. Ma do wina verpersê înan bidê. Heta quwetê mi bibo ez o her wareyî de têkoşîn bikerî. Ez o heta peynîyê ciwîya xo wayîr ro tepişteyan vejîyî. Ez seba heme kesê keyeyê xo têkoşîn kena, wesîyetê mi zî seba înan no yo; wa tu reyî sere nêtewênê û wayîr ro na dewa vejîyê!"